“You don’t make alliances because it is so much fun , it is hard work” – Gloria Wekker
Is het mogelijk bondgenootschappen te sluiten binnen de feministische en antiracistische strijd? Die vraag was de rode draad doorheen tal van activiteiten en acties, die werden georganiseerd in het kader van de internationale vrouwendag van dit jaar.
Zowel Gloria Wekker – die afgelopen week te gast was in het Kaaitheater te Brussel om haar boek “White innocence” (“Witte onschuld”) voor te stellen – als Rachida Aziz – die met Gloria Wekker in discussie ging voor Rekto Verso – en Rachida Lamrabet – die door de stad Leuven aangezocht werd voor de samenstelling van het avondprogramma aldaar – gaven ons hier reeds gedeeltelijk een antwoord op. Belangrijker nog dan dat geven ze ons veel stof om samen met de vrouwenbeweging verder over na te denken. Het intensief mee op gang trekken van debatten binnen veilige en vrije ruimtes, zoals Rachida Aziz doet in ‘le Space’ zou het al een stuk makkelijker maken om bondgenootschappen te sluiten en echte medestrijdsters mee te maken en te ontmoeten.
Bondgenoot en medestrijderschap was dus – voor mij althans – het thema dat de rode draad vormde tijdens de verschillende hierboven vermelde activiteiten. Een thema dat het hoogst zou moeten staan op de agenda van het intersectionele feminisme. Het verbinden van verschillende strijden is de enige weg, vinden wij ook bij Feminisme Yeah!
Ik volg Rachida Lamrabet wanneer zij zegt dat bondgenootschappen onontbeerlijk zijn om ongelijkheid en uitsluiting tegen te gaan en dat ze cruciaal zijn voor een proces van transformatie, om van een patriarchale , neokoloniale en kapitalistische maatschappij te komen tot een gelijkwaardige, gedekoloniseerde en antikapitalistische maatschappij. Belangrijk hiervoor is dat ieder voor zich zijn/haar eigen privileges erkend, om zo te komen tot een grondige zelfkritiek. Een volgende stap in deze strijd bestaat er volgens Rachida Aziz uit ook bereid te zijn een stuk van deze privileges op te geven.
“Waar we onszelf als intersectionele feministen ook situeren op deze lijn, het lukt blijkbaar niet om bewustzijn inzake intersectioneel feminisme gewoon door te geven”, dixit Anja Meulenbelt hierover tijdens de avond in Leuven. Vorming en debat zijn wel middelen om intersectioneel feministisch bewustzijn en strijd door te geven, te verdiepen en te verbreden .
Meulenbelt wordt door Gloria Wekker een belangrijke bondgenoot genoemd binnen de antiracistische en gedekoloniseerde feministische strijd. Wekker betoonde haar appreciatie hiervoor door Meulenbelt het eerste gesigneerde exemplaar te geven van haar boek “Witte Onschuld” tijdens de voorstelling in Amsterdam. Dit werd niet door iedereen gesmaakt, omdat Anja Meulenbelt een witte feministe is van de tweede golf. Wekker hamerde er sterk op dat je bondgenootschappen aangaat met diegenen die je voeden en niet met diegenen die je op vreten. Voor haar is Meulenbelt iemand die haar en het debat voedt, sinds ze reeds in de jaren zeventig de feministische beweging tracht te verbinden met de antiracistische.
Rachida Lamrabet werd zichtbaar getroffen door dit gebaar. Zozeer dat ze het overnam als thema voor de avond die ze organiseerde in Leuven: “De kleur van het nieuwe feminisme”. Kan de feministische strijd solo slim varen? Of is een emancipatorische beweging niet mogelijk zonder deze te verbinden met de strijd tegen racisme, homofobie en islamofobie? Dat waren de vragen waarop gedurende heel de avond verschillende gasten en diverse artistieke interventies een antwoord trachtten te geven.
Het debat was verfrissend en vernieuwend. Er werd stevig tegen heel wat heilige huisjes gestampt en een deel van het zichzelf feliciterend aanwezige Vlaanderen moest zich geregeld en danig op het hoofd krabben. Spijtig dat het aanwezige publiek niet de samenstelling van de genodigden reflecteerde. Daar is blijkbaar toch nog altijd en overal heel veel werk aan de winkel! Het blijft ook een weerkerend probleem tijdens nationale en internationale vrouwendagen. Hier ligt een grote uitdaging voor echte, intersectionele feministen!
Komen we terug op de beginvraag, welke ons brengt naar de volgende afspraak op 24 maart, dag waarop de grote manifestatie tegen racisme doorgaat in Brussel. Het is daar en dan dat we kunnen en moeten tonen dat het ons menens is om verschillende strijdbewegingen met elkaar te verbinden. Dit kan door allemaal een grote tand bij te steken wat de mobilisatie betreft en vervolgens allemaal samen op te stappen. Niet alleen tegen racisme en discriminerende maatregelen, maar vooral voor een gelijkwaardige samenleving!
“Het is onze verantwoordelijkheid om op te staan tegen die ongelijkheid en dat kan maar zinvol en efficiënt zijn als we dat samen doen.” Aldus nog eens Rachida Lamrabet in haar opiniestuk in de krant De Morgen. Daar kunnen we bij Feminisme Yeah alleen maar volmondig achter staan!
