Venezuela: bedenkingen bij economisch herstelplan

Overheidsmaatregelen belasten de arbeiders en schenden Venezolaanse soevereiniteit

Het economisch herstelplan is op 20 augustus van start gegaan. De voorgeschiedenis van deze maatregelen is een Venezuela dat tijdens de regering van president Nicolás Maduro de diepste crisis in vele decennia heeft bereikt. Historische niveaus van hyperinflatie; vermindering van de productiecapaciteit van het staatsoliebedrijf PDVSA; vernietiging van het particuliere en nationale productieapparaat in staatseigendom; systematische plattelandsvlucht en de landbouwproductie; enorme aflossing van schulden die de capaciteit om voedsel en medicijnen te kopen hebben beperkt; ernstige vermindering van de internationale reserves; verpulvering van het salaris en de koopkracht van werkende gezinnen. Het zijn enkele van de effecten van deze ongekende crisis.

De regering heeft haar hele propaganda-apparaat in gang gezet, met als enige doel het plan als iets goeds voor het land te presenteren. Ten eerste probeert zij haar verantwoordelijkheid te verbergen t.a.v. de diepe crisis die wordt doorgemaakt, en ten tweede probeert zij de publieke opinie – op een handige manier – op slechts enkele onderwerpen te kanaliseren. De inspanning die we van Marea Socialista verwachten, is een analyse van het pakket maatregelen en erop te wijzen dat we voor een offensief staan waarbij de werknemers het gewicht van een crisis dragen die we niet veroorzaken en die onze nationale soevereiniteit in gevaar brengt. Daarom vragen wij om een verdubbeling van de inspanningen in de strijd die de afgelopen maanden in het hele land is gevoerd.

Om vervolgens een aantal conclusies te presenteren, wijzen we op een aantal maatregelen die volgens ons essentieel zijn om het plan als geheel te begrijpen:

• Vrijstelling van invoerrechten en douanerechten.⁽¹⁾Imprenta Nacional. (2018). Gaceta oficial nº 41.446, decreto nº 3.547. (staatsblad, no. 41.446, decreet no. 3.547). http://spgoin.imprentanacional.gob.ve/cgi-win/be_alex.cgi?Acceso=T028700025315/0&Nombrebd=spgoin&Sesion=470417495.
• Vrijstelling van inkomstenbelasting voor PDVSA, dochterondernemingen en gemengde vennootschappen.⁽²⁾Imprenta Nacional. (2018). Gaceta oficial nº 41.452, decreto nº 3.569. (staatsblad, no. 41.452, decreet no. 3.569). http://spgoin.imprentanacional.gob.ve/cgi-win/be_alex.cgi?Acceso=T028700025448/0&Nombrebd=spgoin&TipoDoc=GCTOF&Sesion=228251561
• Prijs van benzine tegen internationale prijzen en subsidie via de carnet de la patria (red: Vaderlandskaart; een identiteitskaart)
• Afwijking van de DICOM-koers met 95,8%, waardoor de verhouding blijft staan op $1 = BsS.60 = Bs.6.000.000, wat overeenkomt met parallelle markers.
• Toename van diverse openbare diensten op dit moment en waarschijnlijk ook na de omschakeling.
• BTW-verhoging van 12% naar 16%.⁽³⁾Op het moment dat dit materiaal werd geschreven, was het betreffende officiële publicatieblad nog niet gepubliceerd op de website van de nationale pers.
• Verhoging van het minimumloon tot de helft van een Petro, dat wil zeggen BsS. 1.800 = Bs.180.000.000.000.000.000.

Het economisch herstelplan pakt het onderliggende probleem niet aan

De huidige crisis is van structurele aard. Hier zijn een paar van de belangrijkste aspecten daarvan: Een kapitaalvlucht van meer dan $500 miljoen ⁽⁴⁾Marea Socialista. (2014). Sinfonía de un Desfalco a la Nación: Tocata y fuga… De capitales. [webpagina]. https://m.aporrea.org/contraloria/n257348.html. (“Symfonie van een nationale verduistering: toccata en fuga… van Kapitaal”) (2015). Autopsia de un Colapso: ¿Qué pasó con los dólares petroleros de Venezuela? (“Autopsie van een ineenstorting. Wat is er met Venezuela’s petrodollars gebeurd?”). https://m.aporrea.org/energia/n282157.html.; de vermindering van de olieproductie met meer dan een miljoen vaten per dag in minder dan een jaar tijd; de vermindering van het BBP voor olie en niet-olie; het willekeurig scheppen van fiduciair geld; de uitbetaling van corrupte en niet-gecontroleerde schulden. Geen van de door de regering genoemde maatregelen wijzen in de richting van een oplossing van deze problemen, met name de noodzaak om ons productieapparaat te reactiveren.

Het pakket maatregelen vormt veeleer een keerpunt in het proces van aanpassing aan de eisen van het internationale financiële kapitaal. Wij zijn ervan overtuigd dat er naast het zogenaamde team van “adviseurs” een onderhandelingstafel is met internationale actoren die hebben ingegrepen om gunstige voorwaarden voor hun belangen te creëren. Dit is dus een kwestie die de broederschap tussen de regering van president Maduro en de nationale en transnationale bedrijfssectoren consolideert, waardoor de miserabele levensomstandigheden van de arbeiders in het land worden verergerd en onze soevereiniteit ernstig in gevaar komt.

Dit zijn maatregelen die deel uitmaken van een anti-populaire koers

Deze crisis treft niet alle sectoren van de samenleving op dezelfde manier, daarom blijven we herhalen: “Degenen die de crisis hebben veroorzaakt, moeten er ook voor betalen!” Maar ondanks de arbeidersretoriek van de regering verschuiven deze maatregelen de lasten van de crisis naar de overgrote meerderheid van de werkende Venezolaanse bevolking. Terwijl er sprake is van een verhoging van regressieve belastingen zoals de BTW, komen er belastingverlagingen voor nationale en transnationale particuliere bedrijven.

Het geheel van maatregelen is gunstig voor de zakelijke relaties tussen het heersende leiderschap en binnenlandse bedrijven, buitenlandse bedrijven en sectoren van internationaal financieel kapitaal, die hun ideologische “verschillen” met de overheid op zij zetten, in de wens om hun winsten te vermenigvuldigen.

Gezien de koers en de omvang van deze besluiten moest de nationale regering een minimum loonsverhoging vaststellen om te proberen de wezenlijke inhoud van haar pakket te verbergen: de openstelling van het land voor het internationale kapitaal dat in strijd is met onze soevereiniteit.

Een fatsoenlijk loon is een loon dat voldoende is voor de basis levensbehoeften

Volgens tabel 1 bedroeg het minimumloon aan het begin van het bestuur van Nicolás Maduro ongeveer 147,64 dollar. In de dagen voorafgaand aan het recente decreet van Maduro over de loonstijging zou dit equivalent zijn gedaald tot slechts 1,03 dollar, wat neerkomt op een daling van meer dan 7000% in vijf jaar. Volgens gegevens over minimumlonen in Noord- en Zuid-Amerika staat Venezuela op de laagste plaats, ver van de hoogste van de 700 dollar.

Zonder de bovengenoemde verhoging te willen ontkrachten, verwerpen wij ten zeerste de propaganda van de regering om er een grote overwinning van te maken. Dit is niet het geval want de omvang van de loonsverlaging onder zijn regering is ongeëvenaard en zoals we hierboven hebben gezegd blijven we het land met het laagste minimumloon op het continent.

Anderzijds herhalen we het grondwettelijk recht (art. 91) dat het pakket voor basislevensbehoeften aanduidt als referentie voor de definitie van het minimumloon. Ondanks het gebrek aan officiële gegevens, is het bekend dat dit basispakket momenteel ver boven de BsS 1.800 ligt.

Marea Socialista bekrachtigt de eis aan de regering om de waarde van dite pakket officieel te publiceren en aan de andere kant behouden we een stevige positie in het blijven begeleiden en organiseren van de strijd om het salaris te bereiken dat de werkende meerderheid van de werknemers van ons land echt verdient. En we zullen blijven aandringen op de grondwettelijke bescherming ingevoerd voor het Hooggerechtshof om naleving van artikel 91 te waarborgen.⁽⁵⁾Aporrea. (2018). Gonzalo Gómez: “Salario mínimo al nivel de la Canasta Básica es punto de unidad nacional de las luchas de los trabajadores”. (“Minimumloon dat basisgoederen dekt vormt de punt waarop arbeiders als landelijke eenheid kunnen strijden”). https://www.aporrea.org/trabajadores/n328651.html.

Tabel 1. Gegevens verzameld uit verschillende bronnen en samengesteld door Juan García (operationeel team van Marea Socialista).

In het kader van deze regering is er geen oplossing voor de crisis ten gunste van de werknemers

We hebben het niet alleen over de maatregelen van 20 augustus, we hebben het over alle eerdere maatregelen die in dezelfde richting gaan: afstand doen van onze soevereiniteit door de instelling van speciale economische zones en de ontwikkeling van projecten zoals de Orinoco-mijnbouw Arc; trouw voldoen aan de betaling van de buitenlandse schuld die als illegitiem en onwettig wordt aangemerkt; geen effectieve maatregelen nemen tegen de voortdurende verduistering, noch acties garanderen voor de repatriëring van dit kapitaal; gelijkstellen met een reeks maatregelen aan de eisen van het grote internationale kapitaal; dit alles ten nadele van de werkende bevolking en arbeidersklasse.

De fundamentele taak op dit moment is om de arbeiders te mobiliseren voor een loon dat voorziet in de basis levensbehoeften . Dit is een strijd die moet worden omgezet in politieke eenheid om het armzalige pakket van de regering te weerstaan, te discussiëren over economische voorstellen die ten goede zullen komen aan de arbeiders en het volk – in plaats van aan de bureaucratie en haar kapitalistische partners – en een nieuw politiek alternatief op te bouwen dat ons in staat zal stellen om een andere regeringsoptie te genereren.

Organiseer je en strijd samen met Marea Socialista!

Het landelijke operationeel team van Marea Socialista

Marea Socialista is lid van Portal de la Izquierda. Portal de la Izquierda is, op zijn beurt, waarnemend lid van de Vierde Internationale. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Aporrea. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.