Van 19 tot 24 juni zullen duizenden mensen vanuit heel Europa deelnemen aan massale burgerlijke ongehoorzaamheidsacties om de bruinkoolwinning in het Duitse Rijnland stil te leggen.

Net als in afgelopen jaren vertrekken er ook vanuit België en Nederland meerdere bussen met klimaatbeschermers richting het mijngebied vlak over de grens. ‘Steeds meer mensen zien de volstrekte onhoudbaarheid van het systeem en willen verandering, maar de industrie is machtig en houdt snelle verandering tegen. Maar klimaatverandering wacht niet en leidt nu al tot miljoenen slachtoffers.’ Zegt Hanneke van Houten, woordvoerder van Code Rood, dat in Nederland mee de acties organiseert.

De protesten in Duitsland worden georganiseerd door de Duitse klimaatcoalitie Ende Gelände, met steun van actiegroepen uit heel Europa. ‘Onze politieke leiders hebben compleet gefaald op het gebied van klimaatverandering. Het ‘compromis’ van de Kolencommissie is om kolen pas in 2038 uit te faseren in Duitsland. Als we dat doen stevenen we af op een temperatuurstijging van 4-6 graden. Kolenbedrijven en overheden branden onze toekomst weg. Om de klimaatcrisis te stoppen zullen we de uitfasering van kolen in eigen handen moeten nemen door het blokkeren van de mijnen.’ legt Sina Reisch uit, woordvoerder van Ende Gelände.

De acties bij de Duitse mijnen zijn de laatste jaren uitgegroeid van enkele tientallen klimaatbeschermers tot duizenden deelnemers. De gigantische bruinkoolmijnen en het nabijgelegen Hambacher bos, dat met de kap bedreigd wordt voor de uitbreiding van de mijn, zijn symbool geworden voor de verwoestende en onrechtvaardige gevolgen van fossiele brandstofwinning. Dit jaar ligt de focus van de protestacties op het behoud van de dorpen rondom de open Garzweiler mijn. Hele dorpen zijn al met de grond gelijk gemaakt, en vele bewoners worden bedreigd met gedwongen uitzetting voor de geplande vergroting van de mijn van energieproducent RWE.

Het mijngebied in het Rijnland is Europa’s grootste bron van CO2-uitstoot. Niet alleen omwonenden voelen de verwoesting die de mijnen teweegbrengen. Door klimaatverandering worden nu al hele eilanden en kustgebieden bedreigd, en staan de levens van miljoenen mensen onder druk. ‘Als de industrie en de overheid geen verantwoordelijkheid nemen voor het leven op aarde, dan zijn massale burgerlijke ongehoorzaamheidsacties vereist om de levens van huidige en toekomstige generaties veilig te stellen,’, aldus Code Rood perswoordvoerder Hanneke van Houten.

Met het groeiend verzet groeit echter ook de repressie: de protesten rondom de mijnen en het Hambacher bos gaan gepaard met massale mobilisatie van de Duitse oproerpolitie, waarbij het gebruik van pepperspray en wapenstokken tegen vreedzame klimaatbeschermers niet wordt geschuwd. Recent is ook de lokale wetgeving aangepast, waardoor autoriteiten demonstranten langer vast kunnen houden.

‘De grootschalige politie inzet en aanpassing van de wet, zijn bedoeld om de demonstranten te ontmoedigen. Wij laten ons echter niet tegenhouden. We zijn dit verplicht aan de vele mensen die nu al slachtoffer zijn van de ontwrichting van het klimaat. En natuurlijk aan de generaties na ons. Als we niet snel massaal in verzet komen, lopen we het risico dat deze aarde onleefbaar wordt,’ zegt Hanneke.

Tegelijkertijd met de acties van Ende Gelände worden ook tienduizenden mensen verwacht voor demonstraties en klimaatstakingen in Aken en rondom de mijnen, georganiseerd door FridaysForFuture, lokale bewoners en milieuorganisaties. In Bonn vindt gelijktijdig de Climate Change Conference van de VN plaats. Ende Gelände verwacht dat er ook medestanders uit het mondiale zuiden zullen deelnemen aan de protesten.