VS op ramkoers met Iran

In de afgelopen maanden zijn de spanningen in de Perzische Golf toegenomen en er is een reële kans op een militaire aanval op Iran door de VS en hun bondgenoten. Ook Europese landen dreigen door de VS in een oorlog met Iran gesleurd te worden. Nima Soltanzadeh analyseert de Amerikaanse strategie tegen Iran en roept op tot actie om een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten te stoppen.

Niemand hoeft blind te zijn voor de misdaden van de Iraanse leiders, bijvoorbeeld hun steun aan de oorlogsmisdadiger Assad, maar de schuld voor het oplopende conflict in de Perzische Golf ligt heel duidelijk bij de VS. Door uit het Nucleaire Akkoord te stappen heeft Trump zoals velen het voorspeld hadden dit conflict in gang gezet.

Dat akkoord was in 2015 bereikt tussen Iran, Duitsland, Frankrijk, Engeland, China, Rusland en VS, en bevestigd door de Verenigde Naties. Het doel ervan was om het Iraanse nucleaire energieprogramma onder strikte internationale controle te stellen, en in ruil zouden de sancties tegen Iran worden opgeheven.

Sindsdien heeft Iran zich aan het akkoord gehouden, zoals het Internationaal Atoomagentschap meerdere keren heeft gerapporteerd. Maar in mei 2018 verscheurde Trump dat akkoord en voerde zware economische sancties in tegen Iran. Door die sancties is de Iraanse olie-uitvoer meer dan gehalveerd, en is de inflatie toegenomen tot 50 procent.

De grootste slachtoffers zijn de gewone Iraniërs. Velen hebben hun baan verloren of zijn onder de armoedegrens beland, omdat alles duurder is geworden. Veel medicijnen zijn onbetaalbaar geworden, als ze überhaupt te verkrijgen zijn. De grootste tragedie is dat de Iraanse arbeidersklasse die democratische en sociale veranderingen wil, juist verzwakt wordt door de Amerikaanse druk, en dat de autoritaire staat juist sterker wordt.

Sancties als economische oorlog

Dit is wat het betekent als Trump het over ‘verlammende sancties’ heeft. Het doel is ‘regime change’ via twee mogelijke wegen. De Iraanse economie en staat volledig laten instorten, of Iran provoceren om iets terug te doen, waardoor een oorlog gerechtvaardigd kan worden. Dat is tenminste waar Trump’s veiligheidsadviseur John Bolton op uit is. Bolton is een agressieve neoconservatief en een van de architecten van de rampzalige Irak-oorlog van 2003. Maar wat velen vergeten is dat voordat die oorlog begon, Irak meer dan een decennium onderworpen werd aan economische sancties die tot de dood van honderdduizenden kinderen leidden.

De oorlog tegen Iran is in feite al gaande, want economische sancties zijn een vorm van oorlog. Maar Iran kan de VS niet op dezelfde manier terugpakken, daarom proberen de Iraanse leiders en de Revolutionaire Garde op twee andere manieren te reageren. Ten eerste hebben ze gedreigd dat als Iran geen olie mag exporteren, zij in staat zijn om de olie-export van de Arabische bondgenoten van de VS die op de oorlogstrom slaan, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten voorop, tot stilstand te brengen. Daarom kan de sabotage van vier olietankers in mei en twee in juni in de Golf van Oman het werk zijn geweest van Iran, als een waarschuwing. Maar het kan ook het werk zijn van vijanden van Iran die daarmee een oorlog willen uitlokken.

Ten tweede hebben de Iraanse Revolutionaire Garde laten zien dat als de VS en hun bondgenoten een militaire actie tegen Iran beginnen, zij hiervoor een hoge prijs zullen betalen. Daarom haalde Iran afgelopen juni de meest geavanceerde Amerikaanse spionagedrone neer boven Iraanse wateren zoals Iran beweert, of net daarbuiten zoals de Amerikanen beweren. Dat leidde in ieder geval ertoe dat Trump een militaire aanval op Iran als reactie op de vermeende sabotage van de olietankers terugriep. Iran kan dan geen oorlog van de VS winnen, maar het kan met zijn luchtafweergeschut, raketten en de guerrillastrategie van de Revolutionaire Garde harde klappen aan de VS, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten uitdelen.

De tegenreactie van Iran heeft ervoor gezorgd dat de VS veel voorzichtiger zijn om zelf een oorlog te beginnen, en dat landen als de Verenigde Arabische Emiraten begonnen zijn om met Iran te onderhandelen, wetende dat een oorlog ook hen zal raken. Maar het gevaar van een oorlog is niet geweken.

De EU

Een grote obstakel op Trump’s ramkoers met Iran, is het feit dat Frankrijk, Duitsland en Engeland in het Nucleaire Akkoord zijn gebleven dat door de hele EU gesteund wordt. De volgende stap voor de VS is daarom de EU in de confrontatie met Iran lokken door Iran steeds verder te provoceren en in isolement te drukken.

De VS proberen de keel van Iran steeds verder dicht te knijpen met meer en meer sancties. De enige manier waarop Iran kan reageren is zijn verplichtingen aan het Nucleaire Akkoord terugschroeven en in de Perzische Golf zijn tanden te laten zien. Daarmee wordt het voor de VS makkelijker om de Europese landen tegen Iran op te zetten en ze uit het Nucleaire Akkoord te lokken.

Desondanks blijven de meeste Europese landen trouw aan het Nucleaire Akkoord, en daarom proberen de haviken in Washington, Bolton voorop, Iran tot het ondernemen van meer acties in de Perzische Golf te provoceren. Die actie kwam op 17 juli, toen Iran een kleine Britse olietanker in beslag nam. De VS hebben die actie aangegrepen om meer oorlogsschepen naar de Perzische Golf te sturen en om de Europese landen op te roepen om zich daarbij aan te sluiten. De Britse regering die zich altijd graag als het schoothondje van Washington gedraag heeft daarop positief gereageerd, terwijl Duitsland een harde nee liet horen en andere EU-landen lauw reageerden.

Met het mislukken van die poging, hebben de Britten voorgesteld om een Europese vloot naar de Perzische Golf te sturen, “onafhankelijk” van de VS. De Nederlandse regering heeft dat idee niet afgewezen en de rechtse partijen, de VVD voorop, proberen de geesten rijp te maken om daaraan gehoor te geven.⁽¹⁾Noot van de redactie: De Belgische regering in lopende zaken werd door de VS ook gevraagd schepen naar de Golf te sturen. De vraag zou begin september in het parlement worden behandeldMaar dat is precies wat de VS en de Britten willen, de Europese landen in een oorlog met Iran te laten rollen. Dat idee komt uit de koker van Bolton.

Want wat blijkt, de inbeslagname van de Britse olietanker door Iran komt niet uit de lucht vallen. Het is een vergelding voor de inbeslagname van een Iraanse olietanker in de Golf van Gibraltar door de Britse marine twee weken eerder, op 4 juli. Volgens de Britten was de Iraanse olietanker op weg om olie te leveren aan Syrië, wat tegen de EU-sancties tegen Syrië in zou gaan. Maar de bewijzen laten zien dat deze inbeslagname voortkwam uit de koker van Washington om de Britten en andere Europese tegen Iran op te zetten.

Ten eerste hadden de Britten geen bewijs dat de Iraanse olietanker op weg was naar Syrië. Ten tweede, als dat wel zo was, dan gaat dat niet in tegen de Europese sancties die alleen gericht zijn op het importeren van olie uit Syrië door Europese landen. Ten derde is er nu bewijs dat Gibraltar 36 uur voor de inbeslagname van de Iraanse olietanker zijn sanctiewetten veranderde om die actie mogelijk te maken, waarschijnlijk onder druk van de Britten. Tenslotte is door de Spaanse minister van buitenlandse zaken en een aantal Europese diplomaten bevestigd dat het de Amerikanen waren die informatie doorspeelden naar de Britten en hen vroegen om de Iraanse olietanker in beslag te nemen.

Stop de oorlog tegen Iran

Dit alles doet terugdenken aan de aanloop naar de oorlog met Irak in 2003. Ook toen probeerden de VS met leugens – Irak zou massavernietigingswapens hebben – de Europese bondgenoten mee te krijgen. Dat lukte voor een groot deel, omdat het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje, Italië, Oostenrijk een aantal Oost-Europese landen de oorlog tegen Irak steunden. Die oorlog heeft in de afgelopen 16 jaar honderdduizend doden opgeleverd, de voedingsbodem gecreëerd voor de opkomst van jihadistische groepen zoals ISIS en de regio gedestabiliseerd.

De economische oorlog tegen Iran heeft al tot de verwoesting van het leven van veel Iraniërs geleid. De sancties moeten stoppen en een militaire oorlog moet voorkomen worden. Daarom mag de regering geen fregatten naar de Perzische Golf sturen – dat is olie op het vuur.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op socialisme.nu.