Komende periode brengen we op onze site regelmatig verslag uit van de Corona-crisis en de sociale strijd die ook hier rond woedt, bij ons en elders. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op 14 maart op de Italiaanse website Dinamopress. Komende dagen brengen we nog verschillende andere bijdragen uit Italië. (SAP-Rood)

Aan onze vrienden in de hele wereld vanuit het oog van de COVID-19 storm. We leven in moeilijke tijden, maar we organiseren ons ook om ons niet over te geven en onze volgende aanval voor te bereiden.

Reflecties, scenario’s en claims midden in de uitbraak van het Coronavirus

Elf dagen geleden werden scholen en universiteiten gesloten. Acht dagen geleden werd de regio Lombardije één grote rode zone. Zeven dagen geleden werden 30 gevangenissen in brand gestoken. Zes dagen geleden hebben we de demonstraties ter gelegenheid van de vrouwenstaking afgeblazen. Die nacht werd heel Italië tot rode zone uitgeroepen. Vier dagen geleden werden de meeste winkels en economische activiteiten gesloten.

We schrijven vanuit het oog van de storm. We leven in moeilijke tijden. Maar we organiseren ons ook om ons niet over te geven en onze volgende aanval voor te bereiden.

COVID-19 en sociaal bewustzijn

In een paar dagen tijd werden geplande demonstraties en bijeenkomsten opgeschort, vergaderingen werden alleen nog maar online gehouden en momenteel moeten we ons verschandsen in onze huizen. Dit virus heeft een specifieke eigenschap in vergelijking met andere risico’s die we bewust, individueel of collectief, nemen in onze politieke activiteit. Dit virus kan van iedereen een risico maken voor anderen en voor de maatschappij in het algemeen. Zoals velen vandaag de dag zeggen, is het belangrijkste risico van Covid-19 dat het kan leiden tot de ineenstorting van het nationale gezondheidssysteem.

Dit kan vooral om twee redenen gebeuren: het virus verspreidt zich zeer snel en ook asymptomatische zieken zijn besmettelijk; een deel van de gevallen moet op de intensive care worden behandeld. De gezondheidsstelsels zijn niet overal ter wereld, of in verschillende landen van Europa, hetzelfde. Ook de verhouding van bedden op de intensive care en de grootte van de bevolking is niet hetzelfde. Volgens de meest recente gegevens die we hebben gevonden, heeft Frankrijk 12 bedden per 100 duizend inwoners, Italië 11 en het Verenigd Koninkrijk 7. Alleen Duitsland is een gedeeltelijke uitzondering met 30 bedden. Maar Griekenland heeft er 5.

Lombardije behoort tot de rijkste regio’s van Europa en heeft een van de beste gezondheidszorgstelsels. Het was echter ook de eerste plaats waar de infectie uitbrak. Ondanks de toename van het aantal bedden op de intensive care, zijn artsen en verpleegkundigen tegenwoordig gedwongen om de zogenaamde “medicine of disaster” criteria toe te passen. Dit betekent dat niet iedereen kan worden behandeld en dat de keuze moet worden gemaakt op basis van criteria die gebaseerd zijn op de overlevingskans.

Wat zou er kunnen gebeuren in landen zonder een publiek gezondheidszorgsysteem? Wat zou er kunnen gebeuren in Afrika waar de koloniale plundering de samenlevingen heeft verarmd? En in Zuid-Amerika? Wat zou er kunnen gebeuren in de Verenigde Staten, als de toegang tot de gezondheidszorg afhankelijk is van het geld dat je op zak hebt? Niemand weet het, maar we hebben ons de afgelopen dagen al deze vragen gesteld. Tot nu toe leek het vermijden van normaal individueel en politiek gedrag ons meer een kwestie van sociaal bewustzijn, en minder een kwestie van sociale controle of een van bovenaf opgelegde uitzonderingstoestand.

Het einde van de politiek?

Het is duidelijk dat we niet in een paar dagen tijd tot het rijk van de “Heilige Wetenschap” zijn getreden, waar de politiek er opeens niet meer toe doet. De epidemie is niet voor iedereen hetzelfde. Het is niet hetzelfde voor de gevangenen, die een grote opstand begonnen – volgens de cijfers van de minister van Justitie ging het om ongeveer 6 duizend mensen (10% van de gevangen) en 30 gevangenissen in 3 dagen. Tientallen politieagenten zijn gewond geraakt, er is ongeveer 500 miljoen schade aangericht, tientallen gevangenen zijn ontsnapt (hoewel er nog maar 6 vrij zijn) en 13 van hen (voornamelijk Afrikanen) zijn omgekomen. De autoriteiten zeggen dat ze allemaal zijn gestorven door een overdosis drugs – de drugs zijn gestolen uit de ziekenboeg van de gevangenissen. We zullen zien.

Gevangenissen en detentiecentra voor migranten zijn geen veilige plek, vooral niet tijdens een epidemie. Maar ook de huizen zijn voor veel vrouwen niet veilig. De epidemie in China heeft geleid tot een toename van huiselijk geweld en overal ter wereld zijn huizen en familierelaties de belangrijkste plaatsen waar moorden op vrouwen en misbruik plaatsvinden. Daarom bespreekt de feministische beweging hoe de zelfverdediging van vrouwen die tijdens de quarantaine aan een veel groter risico op huiselijk geweld worden blootgesteld, georganiseerd kan worden.

Een ander groot probleem is natuurlijk dat van de daklozen, die in Italië rond de 40 of 50 duizend mensen zijn en geen plek hebben om te verblijven en geen onderdak kunnen vinden. Ook zij hebben te maken met enorme problemen door de sluiting van veel sociale en zorgvoorzieningen.

Terwijl de sociale netwerken, de media en de politici de bevolking uitnodigden om thuis te blijven met hashtags, verklaringen en decreten, heeft de bond van ondernemers en eigenaars van industrieën en bedrijven erop aangedrongen dat de werknemers blijven werken. Dit is wat Confidustria (Algemene Confederatie van de Italiaanse Industrie) heeft geëist tot de dag voor het laatste decreet van de premier van kracht werd en het is wat er nog steeds gebeurt op veel werkplekken.

Hier kwamen de traditionele arbeidersklasse van de fabrieken en de nieuwe arbeidersklasse die in de logistiek werkten onmiddellijk in opstand met spontane stakingen die de productie en de distributie van goederen stopzetten. “Waarom moet iedereen thuis blijven terwijl wij moeten werken?”, “Welke garanties hebben we tegen besmetting?”, “Welke middelen om besmetting te voorkomen en medische orders te respecteren zult u ons geven?”, dit zijn enkele van de belangrijkste vragen die de werknemers in deze uren aan de eigenaars en de overheid stellen.

Tot nu toe lijkt het erop dat de epidemie en de uitzondering waarin we leven, de politiek nog lang niet uit het sociale leven heeft verwijderd. Het is niet de heerschappij van de wetenschap of de politie. Het is in feite ook de ruimte waarin een zeer radicale stelling deel kan gaan uitmaken van het gezond verstand. Het is niet mogelijk om te weten wat de volgende stap zal zijn en hoe de noodsituatie de normen van de sociale en politieke orde zal veranderen. Maar we zijn er zeker van dat deze verandering zal plaatsvinden en dat er een grote ruimte is voor de politiek, ook in omstandigheden waarin het nog niet mogelijk is om de straat op te gaan, bijeen te komen en te protesteren.

Wat we nu doen

Als precaire, autonome en freelance werknemers, studenten, werklozen, migranten en de hele sociale samenstelling die niet kunnen profiteren van de traditionele sociale vangnetten, hebben we een enkele duidelijke eis: een quarantainebasisinkomen voor iedereen. We organiseren een campagne om deze claim op nationaal niveau kracht bij te zetten. Zolang we niet werken of niet betaald worden, moeten we nog steeds de huur, de rekeningen, de leningen en de goederen betalen. Wij vinden dat deze eis de verschillende figuren in de gefragmenteerde arbeidsmarkt en klassensamenstelling moet verenigen en de eerste stap moet zijn om een universele sociale maatregel op te zetten die ook na afloop van de epidemie behouden moet blijven.

Wij vinden dat dit op Europees niveau moet worden geeist, dat de 1 procent ervoor moet betalen en dat die in het algemeen de kosten van de epidemie moet betalen. Laten we de internetreuzen, de superrijken, de eigenaars, belasten en hen laten betalen. We hebben belastingen nodig op financiële transacties en op grote inkomens. We eisen ook: onmiddellijke vordering van alle privé-klinieken en ziekenhuizen; gratis distributie van basisgoederen; stopzetting van de betalingen van rekeningen, huur en leningen. Arme en zwakke mensen zouden niet moeten opdraaien voor de epidemie.

We moeten de noodsituatie gebruiken om te herinneren wie ons gezondheidssysteem tot dit punt heeft gebracht met bezuinigingen en privatiseringen. We moeten vechten voor een betere toekomst door de basis te leggen voor nieuwere en sterkere vormen en netwerken van politieke organisatie, zelfs tijdens dit heden van quarantaine. Tenminste op Europees niveau en tegen de Europese financiële instellingen die in deze jaren onze samenlevingen met neoliberalisme en bezuinigingen hebben verarmd.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Dinamopress. Nederlandse vertaling: Globalinfo.