President Trump drijft de Verenigde Staten in de richting van een volledig verlies van de controle over de coronavirus-pandemie, een ontwikkeling die zal leiden tot tienduizenden of zelfs honderdduizenden doden en een verdere verwoesting van de economie. Momenteel zijn er in de Verenigde Staten 1,3 miljoen gevallen van besmetting bekend en zijn er volgens de officiële cijfers al 78.763 mensen overleden ten gevolge van de epidemie, terwijl 40 miljoen mensen of 24,9% van de beroepsbevolking werkloos zijn geworden. Met het plan van Trump om volgende maand het land te heropenen, zal het aantal doden blijven stijgen en kan de economie vrijwel instorten.

Trump beëindigde de federale richtlijnen voor het omgaan met het coronavirus, zoals fysieke afstand houden, en legde de verantwoordelijkheid bij de gouverneurs van de staten. Hij suggereerde daarbij dat ze zouden kunnen heropenen als hun staten aan bepaalde voorwaarden voldoen, vooral een daling van de nieuwe gevallen. Meer dan de helft van de staten is al van plan om veel beperkingen op te heffen en te beginnen met het heropenen van de economie, ook al voldoen ze niet aan de criteria.

Gezondheidsdeskundigen voorspellen dat heropening nu zal leiden tot een toename van het aantal gevallen en sterfgevallen. Met de heropening van de staten heeft het Institute for Health Metrics and Evaluation van de Universiteit van Washington haar schatting rond het aantal slachtoffers verdubbeld. Het voorspelt nu dat er begin augustus bijna 135.000 sterfgevallen zullen zijn in de Verenigde Staten. Een belangrijke onderzoeker gelooft dat het Amerikaanse dodental zou kunnen oplopen van 350.000 tot 1,2 miljoen.

De Amerikaanse Centra voor Ziektebestrijding bereidden gedetailleerde richtlijnen voor het heropenen voor, met inbegrip van aanbevelingen voor kinderopvang, scholen, religieuze evenementen, werkgevers met kwetsbare werknemers, restaurants en bars, en openbaar vervoer. Maar, zoals The New York Times rapporteerde, ,,verwierpen het Witte Huis en andere beleidsambtenaren de aanbevelingen uit bezorgdheid dat zij overdreven regelgevend waren, godsdienstige rechten overtreden en riskeerden verder de economie te beschadigen…”.

Het alternatief – meer testen, meer tracering van contacten, een meer geleidelijke aanpak – zou minder doden betekenen en heeft de voorkeur – maar het is ook onwaarschijnlijk dat de economie dan weer op gang komt en zeker niet voor november. Trump is dus niet geïnteresseerd.

De heropening is het centrale element in de herverkiezingscampagne van Trump. Hij heeft een sterke economie nodig om de herverkiezing in november te winnen, en om te winnen is hij bereid honderdduizenden levens op te offeren. Toch is het duidelijk dat zijn herverkiezingsstrategie binnen een maand waarschijnlijk zal leiden tot een tweede golf van infecties, meer gevallen en meer doden, wat meer bedrijfssluitingen tot gevolg zal hebben. De aanpak van Trump kan niet alleen honderdduizenden levens kosten, hij kan ook de economie in het proces vernietigen en, ironisch genoeg, de herverkiezing verliezen.

Mark Zandi van Moody Analytics schrijft: “Een serieuze tweede golf van het virus zou voer zijn voor een cataclysmische double-dip recessie en wat waarschijnlijk zou worden beschouwd als een economische depressie”. Hij is van mening dat met de beste omstandigheden, dat wil zeggen de ontwikkeling van een vaccin in het midden van 2021, “de economie niet in volle gang zal zijn en volledig zal zijn hersteld tot halverwege het decennium”. Het vaccin is essentieel, maar op basis van een vergelijking met de ontwikkeling van andere vaccins, zoals SARS en HIV, is gesteld dat het evengoed kan dat we al in augustus 2021 een vaccin hebben, maar dat het evengoed pas eind 2036 kan worden!

De Tweede Grote Depressie is er al. Zo’n 30 procent van de kleine bedrijven is gesloten en de meeste andere werken op veel minder dan huncapaciteit. De $3 biljoen hulppakketten – te klein, slecht beheerd, en vol ongelijkheden – kunnen Main Street (de “Dorpsstraat”) niet redden. Annie Lowry van The Atlantic magazine schrijft: “In de hele Verenigde Staten hebben miljoenen kleine bedrijven het moeilijk, en miljoenen bedrijven slagen er niet in. De grote kleine bedrijven sterfte is begonnen, wat het landschap van de Amerikaanse handel zal veranderen, wat zal leiden tot een tragere groei en minder innovatie in de toekomst”.

Intussen wordt het presidentschap van Trump met de dag autoritairder. Dit alles betekent dat er geen terugkeer naar het normale zal komen en dat de strijd tussen het kapitaal en de arbeid op een geheel nieuw terrein zal plaatsvinden. (Daar komen we in ons volgende artikel op terug.) Wat we nodig hebben is een economische herstructurering voor de mensen, niet voor de winst.

Dan La Botz is lid van Solidarity en DSA en redacteur van New Politics.