Afgelopen juni werd de Egyptische activist Sanaa Seif door de politie ontvoerd en zonder proces gevangengezet. Haar arrestatie staat niet op zich, duizenden anderen zitten opgesloten om hun politieke ideeën. Mensenrechtenorganisaties, culturele organisaties en honderden individuen ondertekenden onderstaande verklaring.
Vrijheid voor Saana
Op 21 juni jongstleden sliep Sanaa Seif met haar moeder en haar zus op de stoep voor de deur van de beruchte Tora gevangenis in Kairo. Sinds het begin van de COVID-19 crisis hebben de Egyptische autoriteiten alle gevangenissen hermetisch van de buitenwereld afgesloten. Sanaa en haar familie waren daar om een brief of enig ander teken van leven te ontvangen van Alaa Abdel Fattah, de broer van Sanaa, iets waar ze wettelijk recht op hebben. Alaa, een bekende Egyptische activist en blogger, wordt al sinds september 2019 zonder enige vorm van proces vastgehouden, en heeft in het recente verleden al een onterechte gevangenisstraf van vijf jaar uitgezeten.
De volgende ochtend, op 22 juni, werden ze aangevallen door een groep vrouwen in burgerkleding die werden aangestuurd door de gevangenisbewakers en politieagenten. Ze liepen ernstige kneuzingen op, hun bezittingen werden gestolen en Sanaa liep hoofdletsel op.
De volgende dag, 23 juni, togen ze naar het kantoor van de openbaar aanklager om melding te maken van het incident. Het was daar, voor de deur van het kantoor van de openbaar aanklager, dat Sanaa werd ontvoerd door politie in burger. In het bijzijn van haar advocaat werd Sanaa in een busje zonder kentekens gegooid en naar de hoogste aanklager voor de staatsveiligheid gebracht, een instituut dat erom bekend staat politieke tegenstanders en critici in langdurige voorlopige hechtenis te houden op basis van ongefundeerde ‘terrorisme’ verdenkingen. Na verhoor werd Sanaa in voorlopige hechtenis genomen in afwachting van het onderzoek naar ‘het verspreiden van vals nieuws’, het ‘aanzetten tot terroristische misdrijven’ en ‘misbruik van sociale media’. Sanaa en haar advocaat hebben het dossier niet mogen inzien.
Sanaa werkt als filmeditor, schrijver en activist. Ze werkte aan de Oscar-genomineerde documentaire The Square en de bekroonde film In the Last Days of the City. Ze is slechts één van de honderden kunstenaars, advocaten, journalisten, LGBTQ + -mensen, schrijvers, uitgevers, bibliothecarissen en vertalers die vandaag de dag in Egyptische gevangenissen zitten.
Sanaa is de laatste in een schijnbaar eindeloze reeks arrestaties die de heerschappij van president Abdelfattah Al-Sisi is gaan definiëren. Tienduizenden politiek gemotiveerde arrestaties zijn gedocumenteerd door mensenrechtenorganisaties; in het Sisi-tijdperk zijn er minstens 19 nieuwe gevangenissen gebouwd. De zogenaamde voorlopige hechtenis van gedetineerden wordt door rechtbanken en openbare aanklagers steeds opnieuw hernieuwd zonder dat gedetineerden in de rechtbank aanwezig zijn. Duizenden zitten gevangen in deze eindeloze cyclus van administratieve detentie, die voor onbepaalde tijd wordt verlengd, zonder ooit voor de rechter te verschijnen.
In juni van dit jaar pleegde Sarah Hegazy zelfmoord omdat ze niet in staat was de psychologische gevolgen van haar detentie en de martelingen die ze moest ondergaan, te overwinnen. Ze was gearresteerd omdat ze tijdens een concert met een regenboogvlag had gewapperd. In mei stierf Shady Habash, een goede vriend van Sanaa. De 24-jarige Habash was een filmregisseur die betrokken was bij het maken van een videoclip die kritiek had op de president van Egypte. Hij stierf nadat de gevangenisautoriteiten hem medische zorg hadden geweigerd. Hij zat al meer dan twee jaar in voorlopige hechtenis. Enkele maanden voor zijn dood schreef hij:
‘Ik heb je steun nodig en ik wil dat je hen eraan herinnert dat ik nog steeds in de gevangenis zit en dat ze me zijn vergeten en dat ik elke dag langzaam sterf omdat ik weet dat ik alleen sta tegenover alles en ik weet dat ik veel vrienden heb die van me houden en bang zijn om over mij te schrijven of denken dat ik er toch uit kom zonder hun steun. Ik heb je nodig. Ik heb je steun meer dan ooit nodig. ‘
De solidariteit van de internationale gemeenschap is nu meer dan nodig, nu elke vorm van aansprakelijkheid verdwenen is.
Gezamenlijk roepen we op tot de onmiddellijk vrijlating van Sanaa, Alaa en iedereen die is aangehouden voor het vreedzaam uitoefenen van hun recht.
We roepen de Egyptische regering op om een einde te maken aan het misbruik van voorlopige hechtenis.
En we roepen op tot een wereldwijde bevestiging van de rechten van alle mensen om in waardigheid en rechtvaardigheid te leven.
Ondertekend,
Amnesty International
Arsenal – Institute for Film and Video Art
Cairo Institute for Human Rights Studies
Electronic Frontier Foundation
English PEN
EuroMed Rights
Human Rights Watch
The International Coalition for Filmmakers at Risk (ICFR)
and its founding organizations,
the European Film Academy (EFA),
the International Film Festival Rotterdam (IFFR),
The International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA)
PEN International
PEN America, Artists at Risk Connection
Reprieve
Société des réalisateurs de films – SRF
Sundance Institute
Voor de volledige lijst met ondertekenaars en om zelf te tekenen, ga naar freedomfor.network.
