Tijdens de Republikeinse Nationale Conventie stonden twee onderling samenhangende thema’s centraal. Een daarvan was de bewieroking van Trump als de sterke leider die het land kan redden en die de macht moet behouden, wat er ook gebeurt. Het andere was zijn manier om dit te doen – schaamteloos racisme door het mobiliseren van een aanval op de Black Lives Matter-beweging (BLM). Hij beweert dat het gewelddadige misdadigers zijn die het land fysiek willen vernietigen en hij zou ze op straat neerslaan.
Trump domineerde elke sessie met zijn aanwezigheid en toespraken, met als hoogtepunt zijn lange aanvaardingsspeech met het Witte Huis als achtergrond. In die toespraak zei hij: ‘We moeten nooit toestaan dat het gepeupel regeert. In de sterkst mogelijke termen veroordeelt de Republikeinse Partij de rellen, plunderingen, brandstichtingen en het geweld dat we hebben gezien in de door Democraten geleide steden, zoals Kenosha, Minneapolis, Portland, Chicago, New York en veel andere steden. Er is geweld en gevaar in de door Democraten geleide steden in heel Amerika.’
De conventie heeft geen programma aangenomen – waar de Republikeinse Partij voor staat is waar Trump voor staat, zelfs als dat met elke tweet die hij stuurt verandert.
Trump trapte de conventie af door op het geschreeuw: ‘Nog vier jaar! Nog vier jaar! Nog vier jaar! Nog vier jaar!’ te antwoorden: ‘Nou, als jullie ze echt gek willen maken, zeg je ‘nog 12 jaar’.’ De aanhangers schreeuwden plichtsgetrouw terug: ‘Nog twaalf jaar! Nog twaalf jaar! Nog twaalf jaar!’ Trump reageerde: ‘Omdat we ze in 2016 betrapt hebben op het doen van echt slechte dingen. Laten we eens kijken wat er gebeurt.’ In 2016 beschuldigde Trump de Democraten ervan om meer dan drie miljoen mensen zonder papieren te hebben laten stemmen, waardoor Trump de volksstemming verloor, maar hij won het kiescollege.
Trump kan juridisch gezien geen twaalf jaar aanblijven, tenzij er een grondwetswijziging komt die meer dan de huidige twee termijnen toestaat, iets wat onmogelijk is, tenzij de Democratische Partij wordt onderdrukt. Dit is een nieuw voorbeeld van Trump die zei dat hij de stemming in november niet zou accepteren als die tegen hem zou ingaan. En daar zou dus een staatsgreep voor nodig zijn om het daadwerkelijk uit te voeren.
Kenmerkend voor de conventie waren de toespraken van Trumps vrouw Melania, dochters Ivanka, Tiffany en Lara, zonen Donald Jr. en Eric, en Donald Jr.’s vriendin Kimberly Gullfoyle. Samen namen ze 30 procent van de spreektijd in beslag gedurende de vier dagen van de conventie, en elke avond sprak er ten minste één van hen. Wat de New York Times de ‘Trumpsphere’ noemde, nam nog eens 30 procent van de spreektijd in beslag. De krant zei dat deze stemmen grotendeels van nieuwe mensen waren die niet algemeen bekend zijn, maar die Trump naar voren schoof vanwege hun ‘standvastige verdediging van een Trumpiaans wereldbeeld’ die ‘zijn retweets en grote invloed hebben verdiend. Hun collectieve spreektijd was het bewijs van hun plaats in de huidige Republikeinse pikorde.’ Er spraken geen voormalige Republikeinse presidenten of bondgenoten van Bush, McCain of andere prominente Republikeinse families.
Wat Trump sinds de conventie heeft gezegd en gedaan, gaat in dezelfde richting. Hij verdedigde de politie in alle recente moorden op zwarte mensen door agenten. Dat deed hij ook met zijn aanhangers die gewapend naar de protesten van de BLM kwamen om de politie te steunen, zelfs toen een van deze zelfbenoemde ‘militiemannen’ twee ongewapende demonstranten doodschoot en een derde verwonde. Hij blijft opscheppen over hoe groot hij is en dat hij zeker de verkiezingen zal winnen, tenzij er tegen hem wordt ‘gemanipuleerd’.
Trump heeft openlijk aanhangers van de extreemrechtse QAnon-samenzweringsgroep omarmd. Een verslaggever vroeg hem: ‘In de kern van de [QAnon] theorie staat het geloof dat u in het geheim de wereld redt van deze satanische cultus van pedofielen en kannibalen. Klinkt dat als iets waar u achter staat?’ Trump antwoordde: ‘Nou, dat heb ik niet. – Dat heb ik niet gehoord, maar is dat een slechte zaak of een goede zaak? Ik bedoel, als ik de wereld kan redden van problemen, ben ik bereid het te doen.’
Onlangs heeft Marjorie Greene in Georgia een Republikeinse voorverkiezing voor het Congres gewonnen. Ze schreef haar overwinning toe aan haar steun voor QAnon’s bizarre theorie. Trump prees haar overwinning en zei dat ze een ‘rijzende ster’ is in de Republikeinse Partij. Een andere keer zei hij van QAnon, ‘Ze vinden me leuk’ – de sleutel om zijn goedkeuring te krijgen. Een deel van QAnon’s overtuiging is dat er ‘duistere krachten’ schuilgaan achter deze satanische cultus, waaronder de Democraten.
In een recent interview op (pro-Trump) Fox News zei Trump: ‘Ik hou er niet van om zelfs maar Biden te noemen, omdat hij niets controleert. Ze hebben hem onder controle.’ De journalist vroeg hem: ‘Wie denkt u dat er aan Bidens touwtjes trekt? Zijn het voormalige Obama-functionarissen?’ Hij antwoordde: ‘Mensen waar je nog nooit van gehoord hebt. Mensen die in de donkere schaduw staan.’ ‘Wat betekent dat?’ gooide de interviewer er tussenin. ‘Dat klinkt als samenzweringstheorie: ‘donkere schaduwen’. Wat is dat?’ ‘Nee, mensen waar je niet van gehoord hebt,’ antwoordde Trump. ‘Er zijn mensen op straat. Er zijn mensen die de straat controleren. We hebben dit weekend iemand uit een bepaalde stad in het vliegtuig laten stappen, en het vliegtuig zat het bijna helemaal vol met misdadigers die deze donkere uniformen, zwarte uniformen droegen.’ ‘Waar was dat?’ werd hem gevraagd. ‘Ik zal het je ooit vertellen, maar het wordt onderzocht.’ Of Trump dit nu gelooft of niet, zijn vaste aanhangers doen dat wel.
De oude racistische angsten van de Jim Crow periode, die leidden tot vele lynchpartijen, van het gevaar voor blanke vrouwen van zwarte mannen, weerspiegelend, zei Trump: ‘Je hebt deze mooie gemeenschap in de buitenwijken, inclusief vrouwen, toch? Vrouwen willen veiligheid. Ik beëindigde het bouwen van lage-inkomenswoningen midden in de buurt. Ik stopte het.’ Hij verwijst naar een ‘eerlijke huisvestings’-wet uit het Obama-tijdperk. ‘Biden zei al dat als hij president wordt, het veel sneller gaat dan ooit tevoren. En weet je wie er de leiding over heeft? De Afro-Amerikaanse senator Cory Booker. Dat wordt leuk.’
Marxisten hebben de term ‘Bonapartisme’ gebruikt voor de opkomst van zulke sterke mannen. Marx analyseerde dit met de opkomst van Louis Bonaparte, de neef van zijn beroemde oom Napoleon Bonaparte. In tegenstelling tot Napoleon was Lodewijk een middelmatige politieke figuur, zoals Trump nu. Maar net als Trump was hij een slimme manoeuvreerder en demagoog. Net als Trump had Louis banden met de ‘georganiseerde misdaad’, dat wil zeggen, illegale kapitalistische ondernemingen.
Er zijn andere overeenkomsten. Louis werd eind 1848 tot president van Frankrijk gekozen. In februari had er een revolutie plaatsgevonden tegen de monarchie, die deel uitmaakte van de democratische revoluties die Europa overspoelden. In juni-juli kwamen voor het eerst in de geschiedenis van het kapitalisme de arbeiders in opstand en namen een hoofdstad, Parijs, over. Ze werden door het leger bloedig neergeslagen.
Na deze nederlaag van de arbeiders brak er wanorde uit in de verschillende kapitalistische partijen in het parlement en vochten ze met elkaar en waren er gevechten tussen de facties binnen elke partij. Louis deed zich voor als zoiets als zijn oom, een sterke man die de wanorde kon doorbreken en de zaken recht kon zetten. Nadat hij in december 1848 tot president was gekozen, was er jarenlang ruzie tussen de kapitalistische partijen en facties. Louis manoeuvreerde er tussendoor. Soms leek het erop dat hij werd ingeperkt of zelfs afgezet, maar hij won elke keer. De bevolking werd steeds geïrriteerder.
Louis bouwde zijn eigen basis op in het leger. Uiteindelijk bereikten de omstandigheden het punt dat hij begin 1851 een staatsgreep kon plegen en zichzelf tot keizer Napoleon III uitroepen (Napoleon II kan worden genegeerd).
Om andere redenen dan eind 1848 in Frankrijk spelen in de huidige VS de bestaande arbeidersorganisaties weinig of geen rol in de politiek. Net als Lodewijk presenteert Trump zich als sterke man. Net als in 1849 – ’51, kibbelen de burgerlijke partijen voortdurend met elkaar en bereiken ze weinig, met uitzondering van de overeenkomsten tussen beide partijen, zoals het aannemen van steeds hogere militaire budgetten.
Lodewijk omarmde het Napoleontische verleden van Frankrijk omwille van zijn eigen legitimiteit en kroonde zichzelf tot keizer. Trump kijkt naar de Amerikaanse geschiedenis, met name de Jim Crow periode. Hij probeert het autoritarisme te verstevigen door burgerlijke en democratische valkuilen te graven met grote beperkingen van de democratische rechten, zoiets als het Jim Crow regime in het Zuiden, maar dan met zichzelf aan de top.
Trump bouwt ook een krijgsmacht op die hem trouw is. De federale strijdkrachten worden geacht zich niet te bemoeien met de binnenlandse politiek. Maar sinds de oprichting van het Department of Homeland Security [DHS] na 9/11 worden federale troepen die onder zijn jurisdictie vallen, gebruikt in binnenlandse situaties, vaak in uniformen die hen identificeren als ‘politie’. Dit lijken de krachten te zijn geweest die de vreedzame demonstranten voor het Witte Huis met geweld hebben ontruimd, voor een fotoshoot van Trump.
We hebben dat gezien in Portland, Oregon, waar dergelijke krachten werden gebruikt tegen de bezwaren van de lokale autoriteiten in om Black Lives Matter demonstranten met geweld aan te vallen, arrestaties te verrichten, met behulp van traangas en ‘minder dodelijke’ munitie, die wel degelijk fysieke schade aangericht, waaronder in één geval een schedelfractuur. Ook de verslaggevers die het geweld registreerden, waren het doelwit. De federale werknemers droegen uniformen in gevechtsstijl die hen als ‘politie’ identificeerden, maar hadden geen badge-nummers, naambadges of andere persoonlijke informatie. Er werd niet eens onthuld bij welk bureau deze federale agenten eigenlijk in dienst waren. Ze leken te bestaan uit directe medewerkers van de DHS, de Grenspolitie, de Federale Beveiligings Dienst die geacht wordt federale eigendommen te beschermen, de Amerikaanse Marshal Service en mogelijk de FBI. Er waren zelfs berichten dat er speciaal voor de gelegenheid huurlingen waren ingehuurd. We hebben ook de opkomst gezien van gewapende ‘milities’ die de protesten van de BLM hebben aangevallen. Deze ‘agenten’ lijken geen echte militairen te zijn. Het zijn paramilitaire eenheden die alleen verantwoording afleggen aan Donald Trump.
We zullen zien hoe dit in de komende twee maanden voor de verkiezingen en na de verkiezingen zelf uitpakt. In dit stadium kan niets worden uitgesloten.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op ESSF. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.
