Over rijkdom en klimaatverloedering

OXFAM publiceerde zopas, samen met het Stockholm Environment Institute ,  een nieuw rapport. In  Confronting Carbon Inequality wordt glashelder aangetoond dat de zeer ongelijke verdeling van rijkdom en inkomsten in de wereld ook met een zeer ongelijke bijdrage tot het groeiend gehalte CO2 in de atmosfeer gepaard gaat. Het onderzoek gaat over de periode 1990-2015, tijdspanne waarin het CO2-gehalte in de atmosfeer verdubbelde. Maar niet iedereen is daar even schuldig aan:

• • De rijkste 10% (630 miljoen mensen) veroorzaakte 52% van die globale toename;
  • Als we naar de 1% rijksten kijken is hun bijdrage 15%, terwijl de armere helft van de wereldbevolking, 3,1 miljard mensen, slechts voor 7% instaat!
  • Alle klimaatwaarschuwingen ten spijt blijft de jaarlijkse koolstofemissie stijgen. In 2015 bedroeg die 60% méér dan in 1990. Maar ook die stijging verloopt volgens de rijkdomsverdeling. De toename van de totale emissie door de rijkste 1% lag drie maal hoger dan die van de armere helft van de wereldbevolking.

De volgend grafiek uit het rapport spreekt boekdelen. Men ziet er van jaar tot jaar de totale uitstoot ten gevolge van consumptie toenemen, van ongeveer 22 gigaton koolstofdioxide equivalent in 1990 tot 35 gigaton [1 gigaton = 1000 miljard kilogram; andere broeikasgassen dan koolstofdioxide (bv. methaan) worden omgerekend naar hun CO2-equivalent). Er zijn 4 rijkdomsklassen: in donkergroen onderaan de armste helft van de wereldbevolking; daarboven (lichtgroen) de 40% rijkeren, en bovenaan (grijs en zwart) de rijkste 10% (met in het zwart de rijkste 1%). De bijdrage van de armste helft verandert nauwelijks, en staat voor maar 7% van de toename. de ‘middenklasse’ bestaat uit 40% van de wereldbevolking en neemt globaal ook ongeveer zoveel van de toename (41%) voor zijn rekening.

De bovenste zwarte band heeft betrekking op de 1% rijksten. Hun deel in de toename neemt toe, en beslaat 15% van het totaal; een superrijke eigent zich niet alleen een gigantisch deel van de rijkdom toe, maar trekt zich ook geen reet aan van de klimaatcatastrofe. In het OXFAM-rapport wordt ook aangetoond dat deze superprofiteurs buitensporig veel gebruik maken van het luchtverkeer. Eén van de aanbevelingen van het rapport is dan ook de beëindiging van de belastingvrijstelling van vliegtuigkerosine, een eind aan de reddingsoperaties voor luchtvaartmaatschappijen en de fiscale voordelen voor bedrijfswagens.

Lijkt dit rapport geen uitstekende aanvulling bij  de nogal twijfelachtige  klimaatverklaringen van de Europese Unie?⁽¹⁾De recente ‘stunt’  om de ambities op te trekken van 40% naar 55% (reductie CO2-emissie in 2030 in vergelijking met 1990) berust  minsten voor 5% op een boekhoudkundige truuk. Niettegenstaande het klimaatdossier grotendeels valt onder de socialistische eurocommissaris  Frans Timmermans zijn de klasse-aspecten ervan misschien een beetje uit het oog verloren. Wat druk om het zwaar belastende luchtverkeer niet langer te promoten door belastingsvoordelen zou misschien een eerste stap kunnen zijn.

Het volledige rapport (The Carbon Inequality Era, 52 blz. ) is hier beschikbaar, samenvattingen  zijn er in het Engels, Frans en Spaans.

Herman Michiel is actief bij Ander Europa. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Ander Europa.