Is Turkije klaar voor het post-Erdogan tijdperk? Hoewel de volgende parlements- en presidentsverkiezingen – normaal gesproken – over twee jaar zullen plaatsvinden, wordt deze vraag nu al besproken door diverse commentatoren en politieke analisten.
‘Wishful thinking’ buiten beschouwing gelaten, is het waar dat het Erdogan-regime, in de ogen van een groeiend deel van de bevolking, de economie, de samenleving en het land meesleurt in de richting van een ongekend faillissement dat niemand zal sparen. Te beginnen met het beheer van de gezondheidscrisis die een echte ramp is.
De ‘strenge’ avondklok, afgekondigd voor 17 dagen tot het einde van de Ramadan, is niet meer dan een willekeurig verbod op de verkoop van alcohol en de sluiting van winkels, bars en restaurants (restaurants waren pas anderhalve maand eerder opengegaan). De zogenaamde ’totale’ avondklok heeft geen betrekking op een zeer groot deel van de arbeiders, aangezien alle fabrieken, bouwplaatsen, het openbaar vervoer, hotels, bedrijven… kortom, bijna alles werkt.
Dus om het aantal gevallen te verminderen – wereldwijd in april het hoogste na India, Brazilië en de Verenigde Staten – en om het toeristenseizoen voor te bereiden (essentieel voor de economie), gaat de inperking gepaard met een daling van… PCR testen! Het aantal testen daalde in één maand van 318.000 naar 204.000 zonder plausibele verklaring; het aantal gevallen van 60.000 naar 15.000 en het aantal sterfgevallen, na lange tijd gestagneerd te zijn op ongeveer 350 per dag, daalde uiteindelijk naar 250. Maar het regime, dat zijn hegemonie met de dag ziet verzwakken en geen ander perspectief heeft dan zijn macht uit te breiden, verliest haar samenhang.
Onthullingen van de maffia
Terwijl de corruptie binnen de eenpartijstaat van Erdogan steeds flagranter wordt, met inbegrip van de verdwijning van 128 miljard dollar van de Centrale Bank, onthult de bekentenis van een op de vlucht geslagen maffiabaas de mate van verwevenheid van het regime met de georganiseerde misdaad.
Sedat Peker, een van de belangrijkste peetvaders van de ultranationalistische Turkse maffia, steunde Erdogan al enkele jaren op opvallende wijze. Tot zijn meest bekende daden behoorden de bijeenkomsten die hij organiseerde ter ondersteuning van het onderzoeksschip Oruç Reis dat naar gas zoekt op een locatie in Middellandse Zee pal voor het omstreden Griekse eiland Kastellorizo en het sturen van militair materieel (drones, kogelvrije vesten…) en tientallen 4×4 voertuigen naar jihadisten die banden hebben met het Vrije Syrische Leger, wat niet kon zonder toestemming van de staat.
Maar na de vrijlating van een andere Turkse gangster, Alaattin Cakici, moest Peker in februari 2020 het land verlaten. Na enkele maanden op de vlucht te zijn geweest in de Balkan en een verblijf in Marokko, zendt deze Peker, vanuit zijn nieuwe woonplaats – naar het schijnt – in Dubai, sinds een tiental dagen op YouTube video’s uit waarin hij afrekent met de Turkse kringen van de staatsmaffia die hem in de steek hebben gelaten.
Tot zijn belangrijkste doelwitten – waarvan Erdogan vooralsnog is uitgesloten, waarschijnlijk met het oog op een deal – behoort Mehmet Agar, minister van Binnenlandse Zaken in de jaren negentig en de belangrijkste figuur van de ‘diepe staat’ met wie het regime een bondgenootschap moest vernieuwen na de verdrijving van de Gülenisten uit het staatsapparaat na de mislukte staatsgreep in 2016. Aan de hand van verschillende feiten betoogt Peker dat Agar een belangrijke rol speelt in de internationale cocaïnehandel en wijst hij op de onbetwistbare greep die Agar heeft op de politie en het legerpersoneel.
Het ‘post-Erdogan’ tijdperk?
Een ander belangrijk doelwit van Peker is de huidige minister van Binnenlandse Zaken, Süleyman Soylu. Na een hyperagressieve houding te hebben aangenomen en niet te hebben geschroomd om in de tegenaanval te gaan bij elke vorm van kritiek op het regime, heeft deze laatste ongetwijfeld plannen om het vertrouwen van Erdogan te winnen en hem in de toekomst aan het hoofd van de partij (en de staat?) te vervangen. Peker verklaart onder meer dat het Soylu was die hem op de hoogte had gebracht van het onderzoek dat over hem was voorbereid, hem voorstelde het land te verlaten en beloofde dat hij in april 2021 terug kon komen. De gangster wijst er echter op dat hij nog veel meer informatie heeft die hij kan onthullen en dat hij iedereen die hem neerhaalde zal vernietigen, zelfs als het hem zijn leven kost…
Het ‘post-Erdogan tijdperk’ zal er niet vanzelf komen. Het is belangrijk dat we in actie komen en gerechtigheid en democratie eisen tegen deze corrupte staat. Maar voor een post-Erdogan periode waarin de onderdrukten zeggenschap zullen hebben, is het voor de arbeidersklasse, om haar gewicht in de schaal te kunnen leggen, ook belangrijk om de verschillende stukken arbeidersstrijd die overal in het land plaatsvinden – zoals die van de boeren in Rize-İkizdere die strijden tegen de opening van een mijn onder hun dorp en van de metaalarbeiders in Baldur die al vijf maanden in staking zijn tegen de Spaanse eigenaar – te steunen en te winnen, en haar stem te verheffen tegen de ordinaire slachtpartijen van het Turkse kapitalisme, dat in de afgelopen vier maanden 735 arbeiders het leven heeft gekost.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op L’Anticapitaliste. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.
