De linkse fractie in het Europees Parlement (GUE/NGL) stelde onlangs een studie voor over de winstgevende handel die gepaard gaat met de steeds meer gemilitariseerde grensbewaking van de Europese Unie.
EU Border Regime: Profiteering from Dehumanisation & Mythologised Technologies werd in opdracht van GUE/NGL geschreven door Jacqueline Andres, medewerkster van de Duitse vredesonderzoeksgroep IMI. Binnen de linkse fractie zijn het vooral de Duitse Özlem Demirel (Die Linke) en de Ierse Clare Daly (Independents 4 Change) die zich als europarlementsleden bezighouden met het Europees grensregime en de militarisering van de EU.
Bij de voorstelling van de studie werd o.a. gesteld:
“Grote defensiebedrijven zoals Airbus, Thales, Leonardo en Indra zijn centrale actoren in de grensmilitarisering. Deze bedrijven hebben strategisch gelobbyd voor de uitbreiding van de defensie-industrie en behoren tot de belangrijkste begunstigden van talrijke EU-onderzoeksprojecten op het gebied van grootschalige bewaking via sensornetwerken en satellietgebaseerde communicatie-infrastructuur.
Grote consultancybedrijven, zoals Deloitte, fungeren als drijvende kracht achter de digitalisering van de grenzen, terwijl ook de betrokkenheid van IT-bedrijven immens is. Atos heeft bijvoorbeeld sterk geprofiteerd van EU-onderzoeksprogramma’s gericht op grootschalige bewaking en geautomatiseerde big data-analyse. Atos biedt pakketten aan voor de bewaking van land-, lucht- en zeegrenzen en verklaart betrokken te zijn bij de bewaking van meer dan 2.000 kilometer kustlijn.
Fabrikanten van onbemande vliegtuigen (drones) zijn volgens het onderzoek ook belangrijke spelers. Naast de grote defensiebedrijven zijn er de afgelopen jaren nieuwe spelers bijgekomen die op zijn minst hebben geprofiteerd van de recente verscherping van de grenscontrole, zo niet hun bestaan daaraan te danken hebben. Een voorbeeld is TEKEVER, een Portugees bedrijf dat deelneemt aan verschillende onderzoeksprojecten van de EU (waaronder ROBORDER) en contractant is van het Europees Agentschap voor maritieme veiligheid (EMSA), dat nauw samenwerkt met Frontex.
“Sinds 1993 zijn meer dan 40.000 mensen omgekomen toen zij probeerden de EU-grensregeling over te steken in de hoop in Europa een betere toekomst te vinden. Er zijn al enkele studies en publicaties over de tragische en dodelijke gevolgen van het ‘Fort Europa’, maar er is minder bekend over de profiteurs ervan”, zei Özlem Demirel. “Sensoren, warmtebeeldcamera’s, drones, satellieten, grensafsluitingen – rond dit project is een hele industrie gegroeid.
Clare Daly van haar kant zei: “Deze studie is een tijdige en belangrijke bevestiging van de rol die de veiligheids- en defensie-industrie speelt in de militarisering en securitisering van de EU-grenzen. Het gaat hier niet alleen om een probleem van politieke passiviteit of onverschilligheid van de kant van de EU en de lidstaten. Fort Europa is een winstgevende onderneming, en de kosten ervan in mensenlevens zullen blijven stijgen totdat dit circuit wordt doorbroken.”
Gelijkaardige bevindingen kwamen in een uitgebreid artikel van The Guardian (6 december) naar voor, en twee jaar geleden publiceerde het Transnational Institute i.s.m. Stop Wapenhandel en het Centre Delàs een rapport over hetzelfde onderwerp, The Business of Building Walls’.
Herman Michiel is actief in Ander Europa. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Ander Europa.
