De AUR (Alliantie voor de Unie van de Roemenen) heeft een rode lijn overschreden, vinden critici van deze uiterst-rechtse nationalistische partij. Ze vindt dat de ‘Holocaust’ maar een detail van de geschiedenis is en dan ook weinig aandacht verdient in het schoolonderricht. In Roemenië werden tijdens het fascistisch bewind van maarschalk Ion Antonescu meer dan 300.000 joden uitgeroeid. Nu zijn er nog iets meer dan 3000 joden in Roemenië.
Anti-vax
Bij een deel van de bevolking leven, aldus onderzoekers, desondanks nog altijd antisemitische gevoelens en de AUR wil daar garen bij spinnen. Maar de meeste andere partijen houden zich op de vlakte, zij gaan niet frontaal in tegen de AUR die twee jaar geleden werd opgericht en bij de verkiezingen van 2020 verrassend 9,2 % haalde. Onder meer de meeregerende sociaaldemocratische PSD ziet in AUR een mogelijke coalitiepartner.
De AUR bestempelt zichzelf als een partij die alle Roemenen wil verenigen, ook die van de diaspora – ze scoorde hoog bij de Roemenen in het buitenland (Italië, Spanje…). Haar model is de in Polen regerende reactionaire PiS. Zoals de PiS komt ze op voor “christelijke familiewaarden”. Verscheidene van haar stichters waren in 2018 betrokken bij het door de Orthodoxe kerk gesteunde referendum om het homohuwelijk grondwettelijk te verbieden. Dat werd een flop door de zeer lage opkomst (20%).
De AUR is, zoals zoveel andere uiterst-rechtse bewegingen elders, erg actief in de anti-vax demonstraties. In Boekarest kwam het al enkele keren tot gewelddadige acties, onder meer bij een bestorming van het parlementsgebouw.
Straffen
Het antisemitisme stak na de val van het systeem Ceausescu, eind 1989, snel de kop op. Ook al waren er toen nog nauwelijks joden in het land, toch vonden Roemeense nationalisten dat de joden een overmatige invloed hadden, verwijzend onder andere naar Petre Roman, premier tot 1991, wiens vader uit een joodse familie kwam.
In 2018 keurde de Roemeense Kamer van volksvertegenwoordigers eenparig een wetsvoorstel goed om antisemitisme te bestraffen. Er zijn gevangenisstraffen tot drie jaar voorzien voor het propageren van antisemitische ideeën, tot vijf jaar voor publicatie en verspreiding van antisemitisch materiaal en tot tien jaar voor het ondersteunen van antisemitische organisaties.
De Holocaust omschrijven als “een detail” doet natuurlijk denken aan de uispraak van de Franse uiterst-rechtse kopman Jean-Marie Le Pen. Die noemde in 1987 de gaskamers van de nazi’s “un détail de l’histoire de la Deuxième Guerre Mondiale”.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Uitpers.
