Onze Oekraïense vrienden en vriendinnen van Sotsialnyi Rukh (Sociale Beweging) publiceerden deze opmerkelijke verklaring over de Israëlische invasie van Gaza. Hun standpunt is niet evident in een land dat zelf in oorlog is, en waar de steun voor Israël vanuit de regering, de meeste media en bij een groot deel van de publieke opinie, erg groot is.(redactie SAP-ROOD.ORG)
Van Oekraïne tot Palestina ‒ bezetting is een misdaad
Sotsialnyi Rukh komt op voor een rechtvaardige vrede in het Midden-Oosten, waarvoor het nodig is de structurele onderdrukking van de Palestijnen en het systematische geweld tegen de burgerbevolking uit te bannen. Onze organisatie veroordeelt de bloedige aanval die op 7 oktober 2023 werd uitgevoerd tegen de burgerbevolking als onderdeel van de aanval op Israël door de gemilitariseerde islamistische beweging Hamas. De brute moordpartijen op kibboetsiem-vrouwen, buitenlandse werknemers, bedoeïenen en andere burgers, die meer dan duizend levens eisten, evenals de ontvoering van burgers als gijzelaars, kunnen op geen enkele manier gerechtvaardigd worden.
We veroordelen echter de operatie ‘IJzeren Zwaarden’ die door de extreemrechtse regering-Netanyahu is gelanceerd als reactie op de aanval van 7 oktober en de oorlogsmisdaden die daarbij worden gepleegd. De acties van het Israëlische leger in de Gazastrook zijn een straf tegen de hele bevolking, waarvan ongeveer de helft kinderen. Israël heeft een totaal beleg opgelegd aan de Gazastrook, die sinds 2007 onder een illegale Israëlisch-Egyptische blokkade ligt, die de toevoer van water, elektriciteit, voedsel en medicijnen naar de meer dan 2 miljoen inwoners van Gaza verhindert en het land verandert in ‘de grootste openluchtgevangenis ter wereld’.
Volgens verschillende gegevens van internationale organisaties werden binnen een paar weken na deze operatie tot 18.000 burgers gedood, waaronder 7.800 kinderen, en raakten nog eens 50.000 mensen gewond; 85 procent van de bijna 2 miljoen inwoners van de Gazastrook ‒ werden gedwongen hun huizen te ontvluchten. Onder de doden waren meer dan 200 medische hulpverleners en meer dan 100 VN-medewerkers. De VN bevestigt dat minstens de helft van de bevolking van Gaza hongerlijdt. Het lijkt onaanvaardbaar om het opleggen van een humanitaire ramp en de terreur van een machtige militaire machine tegen de burgerbevolking te rechtvaardigen onder het mom van een ‘oorlog tegen terreur’, zoals de Russen deden in Tsjetsjenië of de Amerikanen in Irak.
De militaire operatie van Israël in de Gazastrook is precies het tegenovergestelde van een effectieve oplossing van het conflict. Een dergelijk beleid is al tientallen jaren aan de gang, sinds de staat Israël, na confrontaties met Arabische buurlanden, versterkt door Brits koloniaal beleid, honderdduizenden Palestijnen van hun land verdreef, waarna miljoenen van hun nakomelingen gedoemd waren te vluchten (gebeurtenissen die bekend staan als de Naqba ‒ ‘catastrofe’ in het Arabisch). De Israëlische autoriteiten blijven talloze VN-resoluties negeren, waarvan de laatste op 27 oktober werd aangenomen met de stemmen van 120 van de 193 lidstaten in de Algemene Vergadering en opriep tot een staakt-het-vuren. Rapporten van de VN en mensenrechtenorganisaties hebben de segregatie van Palestijnen door Israël herhaaldelijk vergeleken met het apartheidsregime in Zuid-Afrika.
Israëlische kolonisten, velen van hen militante fanatici, zetten hun beleid van kolonisatie en geweld tegen de Palestijnse bevolking op de Westelijke Jordaanoever voort met de medeplichtigheid van de Israëlische autoriteiten, die dagelijks Palestijnse mannen en vrouwen (en kinderen) vernederen, willekeurig opsluiten en doden. Zelfs vóór de huidige gebeurtenissen hebben de Israëli’s, volgens de berekeningen van de Israëlische mensenrechtenorganisatie Bezelem, sinds 2000 meer dan 10.000 Palestijnse mannen en vrouwen gedood. Bovendien is de algemene regel de disproportionaliteit van het geweld van de kant van Israël, waarmee het zelfs reageert op uitsluitend vreedzame protesten.
Bijvoorbeeld, tijdens het onderdrukken van de Palestijnse Grote Mars van Terugkeer naar de muur die Gaza blokkeert, doodden Israëlische veiligheidstroepen 195 Palestijnen, waaronder 41 minderjarigen in een jaar sinds maart 2018 (gegevens van het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken). En in termen van het aantal Palestijnen dat werd gedood op de Westelijke Jordaanoever, werd 2023 een recordjaar voor de hele tijd dat de VN statistieken bijhoudt (en dat is vanaf oktober, toen Israëlische veiligheidstroepen meer dan honderd mensen doodden in dit deel van Palestina, dat geen Hamas-bases heeft). De onverschillige reactie van niet meer dan ‘diepe bezorgdheid’ van de wereldgemeenschap, leidde tot de verdere wanhoop van de lokale bewoners in vreedzame manieren om het conflict op te lossen, wat de fundamentalistische krachten gebruiken.
De huidige regering Netanyahu, ook bestaand uit reactionairen en religieuze fanatici die de Palestijnen openlijk ontmenselijken en oproepen tot hun moord en genocide, is zelfs nog verder gegaan dan haar voorgangers. Israël zelf speelde ooit een niet onbelangrijke rol in het verdringen van het voornamelijk seculiere en geweldloze verzet tegen de bezetting onder de Palestijnen ten tijde van de eerste Intifada door een meer rechtse, gewelddadige en fundamentalistische variant. Netanyahu en zijn functionarissen gaven toe dat ze de reactionairen en religieuze fanatici van Hamas hebben aangemoedigd, omdat dat de Palestijnse Autoriteit verzwakte, extra verdeeldheid bracht in de toestand van de Palestijnen en de vooruitzichten op de opbouw van een soevereine staat voor hen saboteerde.
Dat roekeloze beleid veranderde niet eens nadat Egyptische, maar ook Israëlische inlichtingendiensten, huidige en gepensioneerde militairen waarschuwden voor mogelijke escalatie als gevolg van de blokkade en het koloniale beleid. Zo waarschuwde het voormalige hoofd van de Israëlische marine en de geheime dienst Shabak, Ami Ayalon, dat ‘als Palestijnen ons hun huizen zien vernietigen, angst, frustratie en haat groeien. Dat zijn de redenen die mensen naar terroristische organisaties drijven.’
Netanyahu, net als andere conservatieven, gebruikte voortdurend de retoriek van ‘verdediging tegen bedreigingen’ om hun aanvallen op democratische vrijheden en verdere opbouw van het veiligheidsapparaat te rechtvaardigen, dat echter de aanvallen van Hamas vanuit Gaza niet afwendde, maar in plaats daarvan bezig was met het terroriseren van de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever. De eindeloze geweldsspiraal heeft immers voor niemand de veiligheid vergroot, behalve voor de extreem conservatief-nationalistische krachten, en zal dat ook niet doen.
Een dergelijke sfeer heeft al geleid tot de meest rechtse Knesset en regering in de geschiedenis van Israël. En de huidige oorlog heeft het kabinet Netanyahu een uitlaatklep gegeven waartegen de massaprotesten gedurende het grootste deel van 2023 aanhielden (kenmerkend is dat een opiniepeiling die aan de vooravond van de escalatie werd gehouden, aantoonde dat de meerderheid van de bevolking van Gaza geen vertrouwen had in de Hamasbeweging, die hier meer dan anderhalf decennium geleden na een conflict met Fatah een autoritaire eenpartijstaat vestigde).
Tegelijkertijd toonde de hoofdstroom van beide leidende partijen van de belangrijkste beschermheer van Israël ‒ de Verenigde Staten ‒ een onmiddellijke bereidheid om onvoorwaardelijke militaire en diplomatieke steun te verlenen aan bijna alle acties van de Israëlische regering. Hier valt zowel het contrast met de aarzeling over wapenleveranties aan Oekraïne op als de wens van de meest reactionaire kringen van de Amerikaanse heersende klasse ‒ de rechtervleugel van de Republikeinse Partij ‒ om de etnische zuiveringen en avonturen van de regering-Netanyahu te financieren ten koste van het onthouden van hulp aan de Oekraïners. Hierin zijn de Trumpisten vergelijkbaar met veel andere extreemrechtse krachten in het Westen: met veel antisemieten in hun gelederen, beschermen dergelijke partijen tegelijkertijd het vermogen van zowel Israëlische als Russische veiligheidstroepen om ongestraft inwoners van Palestina en Oekraïne te doden.
Bovendien heeft Washington zelf bijgedragen aan de huidige stijging van de spanningen, door Israëls aantasting van Jeruzalem als hoofdstad te steunen sinds de regering-Trump. Nu spreken de VS hun veto uit over initiatieven in de VN-Veiligheidsraad, zoals het voorstel van Brazilië om humanitaire corridors in te stellen of de meest recente resolutie over een staakt-het-vuren van 8 december, waar 13 van de 15 leden van de VN-Veiligheidsraad voor stemden. Net als in het geval van de Russische invasie in Oekraïne bewijst dat eens te meer dat de permanente leden van de VN hun vetorechten, die het vermogen van de internationale gemeenschap om het bloedbad te stoppen verlammen, moeten worden ontnomen.
De grootschalige agressie van Rusland tegen Oekraïne heeft de sfeer van internationale spanning en straffeloosheid verhoogd, waardoor een reeks conflicten kan escaleren die hele gemeenschappen op de rand van overleven brengen, zoals al gebeurde met de Armeense bevolking van Nagorno-Karabach als gevolg van de agressieve acties van het Aliyev-regime in september van afgelopen jaar. De huidige confrontatieronde in het Midden-Oosten is van dezelfde soort en resulteerde in verontrustende trends in de rest van de wereld, in het bijzonder een toename van antisemitisme en islamofobie (tot pogingen tot Joodse pogroms, zoals in de Noord-Kaukasus die door het Rusland van Poetin wordt gecontroleerd, gewapende aanvallen op Palestijnen zoals de studenten in Vermont, of de moord op mensen zoals de Palestijnse jongen in Chicago of het neerschieten door de politie van Joodse toeristen en een lokale gids in Egypte).
Helaas verraadt de reactie van de Oekraïense autoriteiten ook een extreem bevooroordeelde en eenzijdige benadering: het veroordeelt terecht de aanvallen op burgers in Israël en eert de doden, maar negeert tegelijkertijd liever de dode burgers in Palestina. Ondanks het feit dat de Oekraïense diplomatie bij de VN de illegale bezetting van Palestijns land en andere schendingen door Israël in bijna alle gevallen consequent heeft veroordeeld, nemen de Oekraïense autoriteiten een ambivalent standpunt in over de Israëlische bezetting. In plaats daarvan overheerst in de Oekraïense media de beschamende retoriek van het demoniseren van Palestijnen, waarbij ze allemaal, van baby’s tot bejaarden, als ’terroristen’ worden bestempeld.
Ja, men moet zich ervan bewust zijn dat voor veel van de zelfbenoemde ‘vrienden’ van Palestina, of het nu bekende Hamas-partners en sponsors zijn, zoals de autoritaire autoriteiten van Qatar, Turkije, Iran, Saoedi-Arabië, of Rusland (dat nadrukkelijk vriendschappelijke betrekkingen onderhield met zowel de Netanyahu-regering als met Hamas), de tragedie van het Palestijnse volk slechts een onderhandelingstroef is. Maar de Palestijnen reduceren tot ‘gevolmachtigden van Teheran en het Kremlin’ in de binnenlandse informatieruimte is net zo’n ongeletterde en schandalige karikatuur als de ‘gevolmachtigde’ rechtvaardiging van de Russische agressie tegen Oekraïne.
In plaats daarvan moet het lijden van het Palestijnse volk begrepen worden in Oekraïne: ook daar gaat de bezetting door een staat die kernwapens en superioriteit in de strijdkrachten bezit gewoon door, negeert het simpelweg VN-resoluties en internationaal recht, ontkent het recht op subjectiviteit en verzet. De tragedie die we nu meemaken zou onze gevoeligheid voor soortgelijke menselijke ervaringen in alle uithoeken van de wereld moeten aanscherpen. De Oekraïense brief van solidariteit met het Palestijnse volk, geplaatst op het platform van de website van het tijdschrift Spilne, toonde zulke alternatieve stemmen voor de officiële, die het universele recht op zelfbeschikking en verzet tegen de bezetting bevestigen.
‘Wat kan het jullie schelen als ze hun oorlogen winnen,’ vroeg de Arabische schrijfster Hiba Kamal Abu Nada in haar gedicht, als ‘jullie land bij opbod wordt verkocht en de wereld een vrije markt is… Het is een optelsom van onrecht, als niemand voor ons opkomt.’ De 32-jarige dichteres werd onlangs een van de duizenden burgerslachtoffers van de Israëlische luchtaanvallen. Het is de plicht van de wereld om de onderdrukten niet met rust te laten, vooral niet als hun fysieke uitroeiing dreigt. We mogen niet toestaan dat er bommen en raketten op hun hoofden afvliegen. Noch in Oekraïne, noch in Palestina.
Daarom roept Sociale Beweging op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren en het toelaten van humanitaire hulp in de regio, en betuigt ook haar steun aan het Palestijnse volk in hun legitieme verlangen naar een rechtvaardige en duurzame vrede.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Sotsialnyi Rukh. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.
