Hooggerechtshof VK steunt fanatici en transfoben

Op 16 april 2025 oordeelde het Hooggerechtshof van het Verenigd Koninkrijk dat ‘vrouw’ en ‘geslacht’ in de Equality Act 2010 (de EA) verwijzen naar het geslacht dat bij de geboorte werd toegewezen. Dit in een zaak die werd aangespannen en gefinancierd door de Britse genderkritische beweging. In essentie komt de uitspraak erop neer dat vrouw zijn inhoudt dat je een XX-chromosoom hebt, grote geslachtscellen en het vermogen om kinderen voort te brengen. Dat betekent dat trans-vrouwen met een geslachtserkenningscertificaat (GRC) onder de EA niet langer wettelijk als vrouw gedefinieerd zullen worden.

Dit is een fundamentele aanval op de mensenrechten van trans-personen.

De zaak was aangespannen door de genderkritische campagnegroep For Women Scotland (die wordt gefinancierd door J K Rowling). Zij stelden dat transgender-vrouwen niet als ‘vrouwen’ mogen worden beschouwd voor het innemen van plaatsen in openbare besturen die gereserveerd zijn voor ‘vrouwen’.

Zowel de Schotse regering als de Equality and Human Rights Commission kwamen tussenbeide in deze zaak om te verduidelijken dat de term ‘vrouw’ onder de EA ook trans-vrouwen met een GRC omvatte. Maar nu heeft het Hooggerechtshof die interpretatie vernietigd.

Het directe gevolg is dat trans-vrouwen niet langer zitting kunnen nemen in openbare besturen op plaatsen die volgens de EA gereserveerd zijn voor ‘vrouwen’. Maar de beslissing heeft verder strekkende gevolgen voor hoe trans-mensen dagelijks leven.

Deze nieuwe uitspraak zal heel nadelig zijn voor trans-mensen in het hele land – zowel voor degenen die al het hele zware proces hebben doorlopen om hun GRC te krijgen en voor degenen die nog geen GRC hebben of die niet van plan zijn om een GRC te krijgen. De uitspraak komt op een moment dat de trans-gemeenschap geconfronteerd wordt met aanvallen op hun gezondheidszorg na het recente onderzoek van Cass en met een record aan geweld door het gewone publiek (een toename van 186 procent in een half decennium). Terwijl genderkritische ‘feministen’ geloven dat de uitspraak zekerheid zal bieden aan cis-vrouwen door de strikte definitie van wat een vrouw is, zal de uitspraak alleen maar schadelijk zijn voor cis-vrouwen en nog meer onzekerheid creëren voor trans-personen.

Bij het samenvatten van de uitspraak was Lord Hodge onvermurwbaar dat de wet transgenders ‘niet alleen bescherming zal blijven bieden tegen discriminatie door het beschermde kenmerk van geslachtsverandering, maar ook tegen directe discriminatie, indirecte discriminatie en intimidatie in wezen in hun verworven geslacht’. Maar dat leidt eerder tot verdere vragen dan tot concrete antwoorden. Hoe breng je geslachtskenmerken in evenwicht met geslachtsveranderende kenmerken? Hoe bewijs je discriminatie op grond van geslacht als je niet als dat geslacht wordt erkend? Hoe zit het met gender non-conforme of non-binaire mensen die niet overeenkomen met het geslacht dat ze bij hun geboorte toegewezen hebben gekregen, maar die niet ‘kiezen’ voor een geslacht waarnaar ze zich opnieuw willen laten toewijzen? En hoe zit het met intersekse mensen van wie de ‘biologische sekse’ niet gemakkelijk in deze rigide opvatting van man en vrouw past?

Haat gebouwd op leugens

De uitspraak versterkt de schadelijke leugen dat trans-vrouwen gevaarlijke roofdieren zijn – mannen vermomd als vrouwen om toegang te krijgen tot veilige ruimten – en dat trans-mannen slechts lang verloren lesbische zussen zijn, verward en misbruikt door de woke trans-agenda. Beide stereotypen beroven transgenders van hun zelfbeschikking, veiligheid, menselijkheid en waardigheid.

Het tegenargument van de genderkritische beweging is ‘bescherming van vrouwen en meisjes’. Het sentiment komt voort uit een reëel probleem in de samenleving van mannelijke onderdrukking tegen vrouwen; het is niet onbegrijpelijk om te verwachten dat vrouwen uit angst handelen. Het tegenover elkaar zetten van een kwetsbare groep vrouwen en de veiligheid van alle vrouwen is echter een leugen die door welgestelde, rechtse, reactionaire figuren wordt aangevoerd om te vechten tegen een ‘onderdrukkende woke-agenda’.

Zoals Judith Butler, de beroemde gendertheoreticus, zei: ‘feminisme gaat over het aanvechten van geaccepteerde opvattingen over wat een vrouw is’. De voortzetting van het feminisme berust op het openhouden van die vraag als antwoord op een maatschappij die tegen vrouwen zegt ‘je bent goed voor sociale reproductie en je bent goed voor huishoudelijk werk’. Dus het sluiten van die fundamentele vraag over wat een vrouw is, tart het werk van feministen die systematisch hebben gevochten voor de bevrijding van vrouwen van die onderdrukkende gendernormen die ons tot slaaf houden onder het kapitalistische systeem.

En wat te denken van de praktische gevolgen die deze uitspraak zal hebben voor cis-vrouwen? Wat vertellen we onze jonge vrouwen als we zeggen ‘een vrouw is alleen biologisch geslacht’, dat een man ook alleen biologisch geslacht is? Dat een man vanwege zijn biologische geslacht het recht heeft om deel te nemen aan onderdrukkende structuren van mannelijke hiërarchie? Dat zijn verlangen om vrouwen te verkrachten en seksueel aan te vallen gerechtvaardigd is vanwege zijn biologie?

Deze uitspraak is veel meer dan de vraag ‘wie wordt er beschermd’, omdat het de vraag oproept ‘beschermd tegen wie’. Er is geen bewijs dat cis-vrouwen een risico lopen op geweld door trans-vrouwen. De hoge cijfers van aanranding en verkrachting van vrouwen door cis-mannen worden voortdurend genegeerd. Er zijn meer verkrachtingen en aanrandingen door familie, vrienden en geliefden dan aanrandingen in ruimtes voor alleenstaanden, zoals toiletten.

Trans-personen, vooral trans-vrouwen en nog meer raciaal onderdrukte trans-vrouwen, lopen een bijzonder hoog risico op aanranding en seksueel misbruik. Hen afschilderen als het probleem komt neer op een schokkend wrede poging om de aandacht af te leiden van de sociale structuren die alle vrouwen in gevaar brengen. Daarnaast lopen cis-vrouwen die niet voldoen aan de vrouwelijke stereotypen in hun geslachtsuitdrukking het risico om ‘getransvesteerd’ ⁽¹⁾Het Engelse woord ‘tranvestigated’ is geen echt woord, gewoon een woordspelletje op basis van ‘trans’ en ‘investigated’ (onderzocht). Dat wil zeggen, vrouwen die niet worden gezien als ‘vrouwelijk genoeg’ worden ondervraagd om te ontdekken of ze trans zijn. te worden; er zijn veel gevallen bekend van cis-vrouwen, vooral butch ⁽²⁾‘Butch’ is traditioneel de mannelijke rol in een bepaald soort lesbische relatie (‘butch’ is de ‘mannelijke’ rol, ‘femme’ de vrouwelijke).  lesbische vrouwen, die lastiggevallen en aangevallen werden bij het gebruik van vrouwenvoorzieningen omdat ze als ‘mannen’ werden gezien. Deze uitspraak zal diegenen die dat soort pesterijen en aanvallen willen uitvoeren nog meer macht geven.

Om te zien hoe deze uitspraak cis-vrouwen zal schaden in plaats van beschermen – zoals de genderkritische beweging stelt – hoeven we niet verder te kijken dan het volgende recente voorbeeld. In 2021 probeerde de genderscritische beweging Gillick’s Competence te schrappen. Dat is een wet die stelt dat jongeren onder de 16 jaar medische behandeling kunnen krijgen zonder toestemming van hun ouders, met het argument dat dit een voorportaal was voor jongeren in transitie. Bij nader inzien wordt die wet echter vooral gebruikt door jonge cis-vrouwen die anticonceptie proberen te krijgen zonder toestemming van hun ouders en niet zozeer door jonge trans-personen.

De prominente anti-trans sekse kritische ‘feministe’ Kellie-Jay Keen (ook bekend als Posie Parker) sprak zich openlijk uit voor een heroverweging van Gillicks Competence, niet alleen met betrekking tot anti-trans rechten, maar ook met betrekking tot de toegang van kinderen tot ‘gevaarlijke voorbehoedsmiddelen’ en ‘abortus’. Bij nader onderzoek bleek dat de tournees van Posie Parker werden gefinancierd door de Conservative Political Action Coalition, die openlijk sprak over de ‘uitroeiing van transgenderisme’. De genderkritische beweging sluit zich direct aan bij extreemrechtse anti-abortusgroepen en zet de deur open voor extreemrechts onder het mom van feminisme en bescherming van vrouwen.

Niet alleen trans-vrouwen

De interpretatie van de wet is nu niet alleen duidelijk transfoob, maar ook diep queerfoob en vrouwenhatend. De uitspraak lijkt te suggereren dat trans-mensen niet langer gebruik kunnen maken van ruimtes voor alleenstaanden die overeenkomen met hun geslacht.

Het doel van deze uitspraak is om te discrimineren en transgenders te dwingen zich weer schuil te houden, omdat de echte angst altijd is geweest dat de heteronormatieve homogeniteit zal instorten en daarmee de kapitalistische, patriarchale superioriteit waardoor onze wereld wordt geleid, zal bedreigen.

De vrouwen in de genderkritische beweging handelen op basis van angst, angst dat hun positie als vrouw wordt aangevallen. Ze erkennen niet dat hun positie als vrouw er een is van onderdrukking onder het patriarchale kapitalisme en in plaats daarvan verankeren ze hun eigen onderdrukking alleen maar verder door hun macht, en de geschiedenis van feministische bewegingen, te gebruiken om een andere gemarginaliseerde groep te onderdrukken. Het is duidelijk voor iedereen die bereid is om het te zien, dat het veel gemakkelijker is om je als cis-man door de wereld te bewegen; het is gewoon niet nodig dat mannen zich vermommen als trans-vrouwen om toegang te krijgen tot vrouwen en misbruik te maken van hun lichaam.

We leven al in een wereld waarin dat makkelijk is en verwacht wordt. Ons gebrek aan veroordelingen voor verkrachting en aanranding spreekt voor zich. In een wereld waarin een cis-man verantwoordelijk kan worden bevonden voor verkrachting en toch president van de Verenigde Staten kan worden – twee keer – waarom zou een cis-man dan de moeite nemen om zich als transseksueel voor te doen om cis-vrouwen te verkrachten?

Deze wijzigingsuitspraak is een zwarte dag voor de trans-gemeenschap en intersectionele, niet-uitsluitende feministen in de hele wereld. Het is een teken van de groeiende autoritaire opvattingen in de samenleving die onze mogelijkheden om te leven zoals we willen beperken en ons in plaats daarvan dwingen tot steeds nauwere definities van wat het is om mens te zijn.

Maar we moeten ertegen blijven vechten, de connecties met extreemrechtse haatgroepen aan de kaak stellen en de echte oorzaak van de onderdrukking van vrouwen en meisjes, inclusief trans-vrouwen en -meisjes, benoemen: het kapitalisme.

Dit artikel stond op Anticapitalist Resistance. Nederlandse vertaling redactie Grenzeloos.