Ondanks beloftes om te bezuinigen, steken ’s werelds grootste banken triljoenen in olie, gas en steenkool.

Het 13e jaarlijkse Banking on Climate Chaos-rapport legt de schrille kloof bloot tussen de publieke klimaatbeloften van ’s werelds grootste banken en de realiteit van de business-as-usual-financiering van de fossiele-brandstofindustrie. Om er geen doekjes om te winden: toen de grote banken beloofden hun financiering van olie, gas en kolen stop te zetten, logen ze.

In de zes jaar sinds de goedkeuring van het Akkoord van Parijs hebben de 60 grootste particuliere banken ter wereld voor 4,6 biljoen dollar fossiele brandstoffen gefinancierd, met 742 miljard dollar alleen al in 2021. De financieringscijfers voor fossiele brandstoffen voor 2021 bleven boven het niveau van 2016, toen het Akkoord van Parijs werd ondertekend. Van bijzonder belang is de onthulling dat de 60 banken die in het rapport worden onderzocht vorig jaar alleen al $185,5 miljard hebben doorgesluisd naar de 100 bedrijven die het meest doen om de fossiele-brandstofsector uit te breiden.

De meest uitgebreide wereldwijde analyse van het bankieren voor fossiele brandstoffen tot nu toe is opgesteld door Rainforest Action Network, BankTrack, Indigenous Environmental Network, Oil Change International, Reclaim Finance, Sierra Club en Urgewald en wordt gesteund door meer dan 500 organisaties uit meer dan 50 landen over de hele wereld.

De financiering van fossiele brandstoffen wordt nog steeds gedomineerd door vier Amerikaanse banken: JPMorgan Chase, Citi, Wells Fargo en Bank of America zijn samen goed voor een kwart van alle financiering van fossiele brandstoffen die in de afgelopen zes jaar zijn geconstateerd. JPMorgan Chase blijft ’s werelds grootste financier van de klimaatramp, terwijl JPMorgan Chase, Wells Fargo, Mizuho, MUFG en alle vijf Canadese banken hun fossiele financiering van 2020 naar 2021 hebben verhoogd.

Terwijl de wereldwijde olie- en gasmarkten worden opgeschrikt door de Russische invasie in Oekraïne, blijkt uit de gegevens dat JPMorgan Chase de grootste bankier is van de Russische staatsenergiereus Gazprom die in dit verslag wordt behandeld, zowel in totalen van 2016-2021 als wanneer alleen naar vorig jaar wordt gekeken. JPMorgan Chase verschafte Gazprom in 2021 1,1 miljard dollar aan financiering voor fossiele brandstoffen.

Het rapport bevat een tijdlijn die laat zien hoe banken die zich vorig jaar hebben aangesloten bij de Net-Zero Banking Alliance (NZBA, onderdeel van de Glasgow Financial Alliance for Net Zero) tegelijkertijd enkele van de meest flagrante olie- en gasexpansiebedrijven financierden, waardoor de planeet mogelijk wordt veroordeeld tot decennia van klimaatopwarmende emissies.

Onmiddellijk na de lancering van de NZBA in april 2021 hebben veel ondertekenende en binnenkort te ondertekenen banken enorme transacties gedaan die volledig haaks staan op het bereiken van ‘netto nul’, waaronder: in mei 2021: 10 miljard dollar aan Saudi Aramco (Citi, JPMorgan Chase), 1.5 miljard dollar aan Abu Dhabi National Oil Co. (Citi); in juni 2021: 12,5 miljard dollar aan QatarEnergy (Citi, JPMorgan Chase, Bank of America, Goldman Sachs); en in augustus 2021: 10 miljard aan ExxonMobil (Citi, JPMorgan Chase, Bank of America, Morgan Stanley). Van de 44 banken in dit rapport die zich momenteel inzetten voor een netto-nul gefinancierde uitstoot in 2050, hebben er 27 nog steeds geen zinvol beleid voor enig deel van de fossiele-brandstofindustrie.

’s Werelds toonaangevende klimaatwetenschappers zijn tot de conclusie gekomen dat de bestaande reserves aan fossiele brandstoffen meer dan genoeg CO2-verontreiniging opleveren om ons resterende ‘CO2-budget’ te overschrijden en de wereld voorbij de 2°C opwarming te duwen – en dus zeker voorbij de 1,5°C wat de aspiratie was van het Akkoord van Parijs – en de klimaatcatastrofe die dat met zich meebrengt.

De nieuwe Global Oil and Gas Exit List laat zien dat de upstream olie- en gasexpansie opmerkelijk geconcentreerd is: de top 20 bedrijven zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van de ontwikkeling en exploratie van fossiele brandstoffen. Banking on Climate Chaos laat zien dat de steun van banken voor die bedrijven ook opmerkelijk geconcentreerd is: de top 10 bankiers van die top 20 bedrijven zijn verantwoordelijk voor 63% van de financiering door grote banken van die bedrijven sinds het akkoord van Parijs. Elk van die top tien bankiers heeft zich zogenaamd gecommitteerd aan netto nul in 2050: JPMorgan Chase, Citi, Bank of America, BNP Paribas, HSBC, Barclays, Morgan Stanley, Goldman Sachs, Crédit Agricole en Société Générale.

Trends in de sector

Teerzandolie: alarmerend is dat de financiering van teerzanden tussen 2020 en 2021 met 51% is gestegen tot 23,3 miljard dollar, waarbij de grootste sprong afkomstig was van de Canadese banken RBC en TD.

Arctische olie en gas: JPMorgan Chase, SMBC Group, en Intesa Sanpaolo waren vorig jaar de topbankiers van Arctische olie en gas. De sector had in 2021 8,2 miljard dollar aan financiering, wat onderstreept dat het beleid dat de directe financiering van projecten beperkt, niet ver genoeg gaat.

Offshore olie en gas: grote banken sluisden vorig jaar 52,9 miljard dollar door naar offshore olie en gas, waarbij de Amerikaanse banken Citi en JPMorgan Chase in 2021 de meeste financiering verstrekten. BNP Paribas was de grootste bankier van offshore olie en gas over de periode van zes jaar sinds het Akkoord van Parijs.

Gefrackte olie en gas: fracking kreeg vorig jaar 62,1 miljard dollar aan financiering, gedomineerd door Noord-Amerikaanse banken met Wells Fargo aan de top, die producenten als Diamondback Energy en pijplijnbedrijven als Kinder Morgan financierden.

Vloeibaar aardgas (LNG): Morgan Stanley, RBC en Goldman Sachs waren in 2021 de grootste bankiers van LNG, een sector die een beroep doet op banken om een reeks enorme infrastructuurprojecten erdoor te helpen drukken.

Kolenmijnbouw: De financiering van de steenkoolmijnbouw wordt aangevoerd door de Chinese banken, met China Everbright Bank en China CITIC Bank als grootste financiers in 2021. Grote banken verstrekten vorig jaar in totaal 17,4 miljard dollar aan de sector.

Kolenenergie: De financiering van steenkoolenergie is de afgelopen drie jaar vrijwel gelijk gebleven, op ongeveer 44 miljard dollar – wat alarmerend is aangezien steenkoolenergie dit decennium en het volgende decennium snel moet worden afgebouwd. China Merchants Bank en Ping An Group waren vorig jaar de belangrijkste financiers in deze sector.

Op basis van materiaal verstrekt door Banking on Climate Chaos.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Climate&Capitalism. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.