Het boek The French Revolution and Historical Materialism van Henry Heller is een boeiende verkenning die de marxistische kijk op de Franse Revolutie herbevestigt en deze beschouwt als een burgerlijke en kapitalistische omwenteling. Het put voornamelijk uit artikelen gepubliceerd in het tijdschrift Historical Materialism en daagt de nog steeds dominante revisionistische visie op de Franse Revolutie uit. Het dient om de nauwe band tussen de geschiedenis van het Ancien régime en de Revolutie te herstellen. Het toont aan dat de opkomst van een burgerlijke kapitalistische klasse een lange geschiedenis heeft die teruggaat tot de zestiende eeuw. Bovendien laat het zien dat de Revolutie zelf een grote rol speelde in het versterken van de bourgeoisie op politiek en economisch gebied, terwijl het tegelijkertijd de vereniging van financieel en productief kapitaal bewerkstelligde. Sterker nog, het laat zien dat de opkomst van de massa’s tijdens de Revolutie, door revisionisme beschouwd als economisch regressief, feitelijk heeft bijgedragen aan de consolidatie van het kapitalisme.
Het is een overtuigende verhandeling die de marxistische kijk op de Franse Revolutie opnieuw belicht. Het boek is gebaseerd op artikelen die eerder zijn gepubliceerd in het tijdschrift Historical Materialism en stelt de heersende revisionistische interpretaties van de Franse Revolutie ter discussie.
Heller betoogt dat de Franse Revolutie in wezen een burgerlijke en kapitalistische omwenteling was. Door diepgravend onderzoek traceert hij de opkomst van de burgerlijke kapitalistische klasse tot de zestiende eeuw, wat een belangrijke bijdrage levert aan het begrip van de historische context van de Revolutie. Het boek doorbreekt de beperkingen van de gangbare analyse, die vaak is gericht op de gebeurtenissen van 1789 en daarna.
Een centrale bijdrage van Hellers werk is de onthulling van de langdurige historische ontwikkeling van de burgerlijke kapitalistische klasse. Hij argumenteert dat de wortels ervan verder teruggaan dan de directe prerevolutionaire periode. Deze benadering daagt gangbare opvattingen uit en biedt een breder perspectief op de ontwikkeling van de maatschappij.
Verder onderzoekt het boek de rol van de Revolutie in het versterken van de bourgeoisie, zowel op politiek als economisch gebied. Heller beweert dat de revolutionaire periode niet alleen een breuk met het verleden was, maar ook een transformerende kracht die financieel en productief kapitaal consolideerde. Deze visie dwingt lezers om de impact van de Revolutie op de sociale en economische structuren van die tijd te heroverwegen.
Een opvallend aspect van zijn analyse is zijn onderzoek naar de opkomst van de massa’s tijdens de Revolutie. In tegenstelling tot revisionistische interpretaties, die deze volksbewegingen als economisch regressief beschouwen, betoogt hij dat ze een cruciale rol speelden bij het consolideren van het kapitalisme. Deze genuanceerde benadering daagt heersende opvattingen uit over de economische gevolgen van massamobilisatie tijdens revolutionaire periodes.
Het boek slaagt erin een samenhangend en goed onderbouwd betoog te presenteren dat de dominante revisionistische opvattingen over de Franse Revolutie uitdaagt.
Henry Heller, The French Revolution and Historical Materialism Selected Essays, Historical Materialism Boekenreeks, Volume: 140