Door Australië nucleair aangedreven onderzeeërs te leveren, hoogverrijkt uranium om ze aan te drijven en de top-secret nucleaire technologie om ze te bedienen, heeft Biden Trump’s confrontatie met China geïntensiveerd en de dreiging van oorlog verhoogd.

Australië zal, na Groot-Brittannië in 1958, pas het tweede land zijn dat over deze Amerikaanse technologie zal kunnen beschikken.

In tegenstelling tot conventionele onderzeeërs kunnen nucleair aangedreven onderzeeërs veel verder en langer varen zonder terug te keren naar hun basis. Ze zouden gemakkelijk China kunnen bereiken vanuit Australië. Ze zijn ook veel stiller, waardoor ze langer aan ontdekking kunnen ontsnappen. China is zwakker in onderzeebootbestrijding dan andere aspecten van zijn zeemacht.

Een artikel in The New York Times, geschreven de dag na de verrassende aankondiging, stelde: ‘Met zijn stap om zwaar wapentuig en topgeheime technologie aan te schaffen, heeft Australië zijn lot voor de komende generaties in de handen van de Verenigde Staten gelegd – een ‘partnerschap voor altijd’, in de woorden van [minister-president Scott] Morrison.

‘De overeenkomst opent de weg naar nauwere militaire banden en hogere verwachtingen dat Australië zal deelnemen aan een militair conflict met Peking.

Het artikel zei ook dat ‘veiligheidsanalisten denken dat Australië waarschijnlijk kernonderzeeërs zal gebruiken om te patrouilleren’ in de Zuid-Chinese Zee voor de kust van China. De nucleair aangedreven onderzeeërs zullen raketten kunnen afvuren die gericht zijn op China.

Ze zullen een aanvulling vormen op de sterke Amerikaanse aanwezigheid van oorlogsschepen en onderzeeërs in de Stille Oceaan, met inbegrip van kernwapens, en zullen onder Amerikaans toezicht staan.

China reageerde onmiddellijk en scherp. Zhao Lijian, een woordvoerder van het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken, zei dat de overeenkomst over de onderzeeërs ‘de regionale vrede en stabiliteit ernstig zal schaden, een wapenwedloop zal verergeren en schade zal toebrengen aan de internationale inspanningen op het gebied van non-proliferatie van kernwapens’.

Deze laatste beschuldiging wordt kracht bijgezet door het feit dat de nucleaire technologie en het hoogverrijkt uranium die door de VS ter beschikking worden gesteld, de basis kunnen vormen voor Australië om kernwapens te verwerven, als Washington dat op een gegeven moment wenst.

Voortzetting van het buitenlands beleid van Trump

Biden voert de confrontatie van Trump met China kwalitatief op, maar dat is niet de enige manier waarop het buitenlands beleid van Biden zich ontvouwt als een voortzetting en consolidatie van dat van Trump.

Trump stond bekend om zijn afkeer van ‘bondgenoten’ in West-Europa en om zijn unilateralisme. Maar nu heeft de militaire alliantie met Australië en Groot-Brittannië, en de levering van onderzeeërs met nucleaire aandrijving aan Canberra, Frankrijk woedend gemaakt.

De aankondiging van de nieuwe alliantie kwam voor de rest van de wereld als een verrassing. Nu is bevestigd dat Biden al vroeg in zijn presidentschap in het geheim aan de nieuwe overeenkomst begon te werken.

De aankondiging van de overeenkomst ging gepaard met de aankondiging van Australië dat het zich terugtrok uit een overeenkomst van 66 miljard dollar met Frankrijk om voor dat land conventionele onderzeeërs te bouwen.

Dit was een ‘unilaterale, brutale en onvoorspelbare beslissing’ zei een woedende Jean-Yeves Le Drian, de Franse minister van Buitenlandse Zaken en hij vergeleek het met de onbesuisde en plotselinge beleidsverschuivingen waar Trump bekend om staat.

In zijn verklaring zei Le Drian ook dat ‘de opvatting die wij hebben over onze bondgenootschappen, onze partnerschappen en het belang van de Indo-Pacific’ voor Europa zal worden aangetast.

Eén aspect van deze verschuiving was het ontnemen van grote inkomsten aan de Franse militaire industrie, terwijl Amerikaanse bedrijven die de nucleair aangedreven onderzeeërs bouwen grote winsten zullen behalen, hoewel de belangrijkste reden het vergroten van de militaire dreiging voor China was.

De Franse president Emanuel Macron nam wraak door zijn ambassadeurs in zowel Washington als Canberra terug te trekken voor ‘overleg’. Als blijk van zijn opvatting dat Groot-Brittannië een secundaire speler is, trok hij de ambassadeur daar niet terug.

In een hoofdartikel in Le Monde, het belangrijkste Franse dagblad, dat de aanklacht tegen de VS verbreedde, stond: ‘Voor wie er nog aan twijfelde, de regering-Biden verschilt op dit punt niet van de regering-Trump: de Verenigde Staten komen op de eerste plaats, of het nu op strategisch, economisch financieel of gezondheidsgebied is. ‘America First’ is de leidraad van het buitenlands beleid van het Witte Huis.’

Le Drian antwoordde, toen hem gevraagd werd of het gedrag van Biden op dat van Trump lijkt: ‘Zonder de Tweets’.

In een artikel in The New York Times werd opgemerkt dat, omdat het Amerikaanse bedrijf Lockheed Martin een partner was in de Franse onderzeeërdeal die in 2016 werd gesloten, ‘het contract in Parijs werd gezien als een voorbeeld van hoe Frankrijk en de Verenigde Staten konden samenwerken in Azië.

‘Dat geloof is versnipperd, vervangen door bitterheid, achterdocht en een zekere mate van ongeloof dat de regering Biden Frankrijk op deze manier zou behandelen.’

Het artikel concludeerde: ‘De Franse president zal zich zeker tot zijn Europese partners wenden, in het bijzonder Duitsland, wanneer hij het westerse bondgenootschap en het Aziatische beleid herziet.

Zoals Le Monde het formuleerde: ‘Buiten de Franse gevoeligheden, is het de plaats van Europa en zijn rol in de wereld die ter discussie wordt gesteld. Waar wil Europa staan in de mondiale herschikking die plaatsvindt in de schaduw van de confrontatie tussen Amerika en China’.

Na de Tweede Wereldoorlog konden de VS decennia lang het buitenlands beleid dicteren aan hun ondergeschikte imperialistische mogendheden in West-Europa. Maar naarmate deze mogendheden economisch groeiden, vooral Duitsland en iets minder Frankrijk, groeiden de laatste decennia de spanningen met de VS.

Een voorbeeld hiervan was het verzet van Frankrijk tegen de Amerikaanse invasie in Irak. Het Amerikaanse Congres (Amerikanen staan bekend om hun grofheid) bestempelde wat zij noemden ‘french fries’ (friet)  als ‘freedom fries’, en ‘french toast’ als ‘freedom toast’.

Een columnist merkte wrang op dat wat de Amerikanen ‘french kissing’ (frans zoenen)   noemden (het gebruik van de tong tijdens het zoenen, wat in strijd is met de Angelsaksische protestantse moraal) ‘vrijheidszoenen’ zou moeten worden genoemd.

Meer recentelijk waren er meningsverschillen over Rusland en China. Duitsland en Frankrijk hebben zich verzet tegen Washington over de wijze waarop deze landen moeten worden aangepakt.

Toen minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken aan het begin van de regering-Biden Duitsland confronteerde met zijn overeenkomst met Rusland om een nieuwe pijpleiding voor aardgas rechtstreeks van Rusland naar Duitsland aan te leggen en eiste dat de overeenkomst zou worden stopgezet, weigerde Duitsland en de VS krabbelde terug.

Rusland concurreert economisch nauwelijks met de VS. Zijn belangrijkste exportproducten zijn olie en gas en dat is het enige gebied waarop het concurreert. De concurrentie met China betreft veel meer, van technologie tot handel enzovoort. De VS heeft zich nu geconcentreerd op de Nieuwe Koude Oorlog met China als haar grootste zorg.

Het nieuwe militaire pact met Australië en Groot-Brittannië is een escalatie.

Duitsland en Frankrijk hebben de betrekkingen tussen Peking en Washington in evenwicht willen brengen en willen niet in een blok tegen China worden getrokken. Ze hebben weerstand geboden aan de druk van de VS om handelsovereenkomsten met China te sluiten die voor beiden belangrijk zijn. De handel van Frankrijk met China overschaduwt nu die van de VS.

Biden’s voortzetting en verdieping van de confrontatie met China van vorige regeringen, en zijn betrekkingen met Europa, zijn niet de enige manieren waarop het buitenlands beleid van Biden een voortzetting is van dat van Trump (zonder de tweets en de opschepperij).

Fareed Zakaria, commentator buitenlands beleid voor CNN, schreef een artikel in de Washington Post – hier enkele fragmenten:

‘Na bijna acht maanden van kijken naar beleid, retoriek en crises, zijn veel buitenlandse waarnemers verbaasd – zelfs geschokt – om te ontdekken dat, op gebied na gebied, het buitenlands beleid van Biden een trouwe voortzetting is van dat van Donald Trump en een afwijzing van dat van Barak Obama.

‘Een deel van deze ontzetting is een gevolg van de abrupte en eenzijdige manier waarop Biden zich uit Afghanistan heeft teruggetrokken. Een Duitse diplomaat vertelde me dat Berlijn volgens hem meer werd geraadpleegd door de regering-Trump dan door deze regering. Soms gaat het om specifieke acties, zoals de onderzeebootdeal, die Frankrijk tot woede heeft gebracht.

‘Maar de groeiende bezorgdheid gaat veel verder dan één episode. Een hooggeplaatste Europese diplomaat merkte op dat, in de omgang met Washington over alles van [covid] vaccins tot reisbeperkingen, het Biden-beleid ‘America First’ was, ongeacht de retoriek.

‘Een Canadese politicus zei dat, als ze worden uitgevoerd, Biden’s ‘Buy American’ plannen eigenlijk protectionistischer zijn dan die van Trump.

‘Ondanks dat hij de tarieven van Trump herhaaldelijk heeft bekritiseerd, heeft Biden ze bijna allemaal gehandhaafd. (In feite zijn er veel uitgebreid omdat de meeste vrijstellingen ervan zijn komen te vervallen.) Belangrijke Aziatische bondgenoten blijven er bij Biden op aandringen om terug te keren naar het Trans-Pacific Partnership – door hem veel geprezen toen de regering-Obama daarover onderhandelde. In plaats daarvan is het op de lange baan geschoven.

‘Een ander opvallend voorbeeld van Biden’s verrassende Trumpiaanse buitenlandse beleid is de Iran-deal, een van de mijlpalen van de regering-Obama.

‘Tijdens zijn verkiezingscampagne betoogde Biden dat de terugtrekking van Trump uit dat akkoord een kardinale fout was geweest en dat hij als president weer zou toetreden tot het akkoord, zolang Iran zich er ook aan zou houden. Zijn nationale veiligheidsadviseur, Jake Sullivan, omschreef het opnieuw opleggen van secundaire sancties tegen Teheran door Trump, ondanks verzet van Amerikaanse bondgenoten, als ‘roofzuchtig unilateralisme’.

‘Maar sinds zijn aantreden heeft Biden verzuimd om terug te komen op de deal en heeft hij zelfs enkele sancties uitgebreid. Na lang te hebben gepleit tegen het proberen te heronderhandelen van de deal, willen Biden-functionarissen het nu ‘verlengen en versterken’…

‘Of denk aan het beleid ten aanzien van Cuba. De regering Obama was moedig genoeg om een van de meest opvallende mislukkingen in het Amerikaanse buitenlandse beleid aan te pakken. Na Cuba sinds 1960 te hebben geïsoleerd en gesanctioneerd om een regimeverandering in dat land te bewerkstelligen, hadden de Verenigde Staten in plaats daarvan de communistische regering van Cuba versterkt …

‘Net als in het geval van Iran worden de kosten van dit beleid betaald door gewone mensen. Een van de wreedste aspecten van het Amerikaanse sanctiebeleid is dat het zo gemakkelijk wordt toegepast omdat het de belangengroepen in Washington tevreden stelt en pijnloos is voor de Amerikanen, maar afschuwelijke schade toebrengt aan de armsten en meest machtelozen – miljoenen gewone Cubanen en Iraniërs …

‘Obama begon dit beleid ten aanzien van Cuba te versoepelen. Trump keerde de koers om. Biden heeft het beleid van Trump gehandhaafd en de sancties zelfs aangescherpt. In een recente stemming van de Algemene Vergadering van de VN waarin het 60 jaar oude embargo van Amerika werd veroordeeld, was de stemming 184 tegen 2. (Israël was het enige land dat met Washington mee stemde.) …’

Zakaria is gewoonlijk een mainstream commentator over buitenlands beleid en is lid van de Council on Foreign Relations, de denktank van de heersende klasse op dat gebied, en is een fervent aanhanger van het VS-imperialisme. Dat hij zo’n artikel kon schrijven, wijst erop dat het de weerstand verwoord tegen Biden’s voortzetting van Trump’s buitenlands beleid onder  denkers van de heersende klasse.

Maar tot nu toe is er steun van beide partijen in het Congres.

Een ander gebied waarop Biden het buitenlands beleid van Trump voortzet, betreft immigratie en het beleid met betrekking tot de grens met Mexico. Biden heeft het racistische verzet van Trump (en de vorige regering) tegen de Latijns-Amerikaanse immigratie naar de VS voortgezet.

In de afgelopen jaren betekende dit het weren van asielzoekers uit Guatemala, El Salvador en Honduras. Biden heeft het beleid van Trump voortgezet om duizenden van deze asielzoekers uit afschuwelijke omstandigheden in die landen in Mexico te houden, zodat ze geen asiel kunnen aanvragen.

Hij is ook begonnen met het deporteren van meer mensen, die proberen te immigreren en de VS wel binnenkomen, dan Trump deed. Hij deporteert nu vele duizenden nieuwe asielzoekers uit Haïti die de grens zijn overgestroomd. Ze zijn op de vlucht voor de desintegratie van dat land na een krachtige aardbeving.

De VS is vanaf het begin gebaseerd op witte suprematie, dus het was al erg genoeg voor de belangen van de bijna volledig witte heersende klasse dat bruine mensen uit Latijns-Amerika kwamen in wat Trump een ‘invasie’ noemde, maar nu waren echte zwarte mensen aan het ‘binnenvallen’.

Scènes van brute aanvallen door grenspatrouille-agenten te paard, met cowboyhoeden op, die zwarte Haïtianen opjoegen en afranselden, hebben veel mensen in de VS geschokt. Biden’s massadeportaties van Haïtianen overtreffen nu Obama’s deportaties, die de laatste het etiket van ‘chief deporter’ opleverden.

Immigratie is een binnenlandse aangelegenheid van de VS. Daartoe behoren ook de 11 miljoen immigranten zonder papieren die in de loop der jaren de VS zijn binnengekomen om hard te werken op de landbouwvelden, in de vleesverwerkende industrie, enzovoort. Biden gaat door met de weigering van beide partijen in het Congres om hen burgers met burgerrechten te laten worden.

Maar het is ook een kwestie van buitenlands beleid. De omstandigheden waarvoor asielzoekers uit Midden-Amerika en nu Haïti op de vlucht slaan, zijn het resultaat van de imperialistische uitbuiting door de VS gedurende meer dan 100 jaar, met inbegrip van oorlogen en militaire bezettingen, het opleggen van corrupte dictatoriale regimes en nog veel meer.

Degenen die hoopten dat Biden op zijn minst enkele van Trump’s buitenlandse beleidsmaatregelen zou omkeren, worden ruw wakker geschud.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Europe Solidaire Sans Frontières. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.