Al kent vrouwendiscriminatie vele vormen, die op het gebied van het loon blijft maar overeind. Maar de “gender pay gap” wordt kleiner, zeggen personeelsdirecteurs en andere patronale woordvoerders. Het Europees Vakverbond berekende echter dat het aan het huidig tempo tot 2104 zal duren eer de kloof gevuld is, gemiddeld gesproken welteverstaan.
Onderstaande grafiek geeft de loonkloof (2019) voor de lidstaten van de Europese Unie. Een geluk voor Duitsland en Oostenrijk dat Estland en Letland het nóg slechter doen, anders stonden ze met een kloof van bijna 20% op kop.
Maar bij haar aantreden als eerste vrouwelijke voorzitter van de Europese Commissie zei Ursula von der Leyen dat ze er iets zou aan doe, en wel binnen de eerste honderd dagen van haar mandaat. De honderd dagen werden er 460, maar goed, op 4 maart jl. stelde de Commissie een voorstel tot richtlijn voor, haar pay transparency proposal. Nee, de Commissie stelt niet voor dat loondiscriminatie op basis van geslacht verboden wordt, maar de discriminatie moet transparant worden. Vrouwelijke werknemers moeten kunnen weten hoeveel ze gediscrimineerd worden, maar ook dat maar onder bepaalde voorwaarden.
Zo wijst het Europees Vakverbond erop dat loonaudits en actieplannen er alleen zouden komen in bedrijven met meer dan 250 werknemers. De werkgevers zouden ook zelf kunnen bepalen welke jobs in aanmerking genomen worden bij de audits. En traditiegetrouw spreekt de Commissie niet van vakbonden maar van ‘werknemersvertegenwoordigers’; dat kan ook nog vele richtingen uitgaan.
De richtlijn gaat er blijkbaar van uit dat werkgevers zich zullen schamen als hun loondiscriminatie duidelijk aan het licht komt, en dat ze dan hun gedrag zullen bijsturen. De ervaring leert echter dat werkgevers zich niet vlug schamen. Of zouden vrouwen spoorslags naar de baas moeten stappen als ze minder betaald blijken dan de mannelijke collega’s? Is dat niet een beetje te veel een gok: opslag of … ontslag?
Eigenlijk zou Frau von der Leyen beter moeten weten. In haar eigen land is namelijk precies zo ‘n “transparantiewet” al enkele jaren in voege. Overtuigend is het resultaat geenszins, vooral in een land waar de kloof fenomenaal groot is. En de Europese ‘transparantiewet’ moet ook nog spitsroedenlopen langs de regeringen van de lidstaten, die door hun werkgeverslobbys goed ingepeperd zijn geen te zotte dingen goed te keuren. Vrouwen zouden best niet te veel rekenen op Europese wetgeving als ze deze eeuw nog voor hetzelfde geld als de mannen willen uitgebuit worden door een baas.
Herman Michiel is actief in Ander Europa. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Ander Europa.