De Europese Commissie stelde vorige week een reeks maatregelen voor,  een ‘ambitieus en duurzaam beleid voor legale migratie’ . Het gaat in feite om de aanpassing van een aantal bestaande procedures, zoals de toekenning van een verblijfs-werkvergunning en de stroomlijning van de reglementering over de lidstaten. Het einde van een arbeidscontract zou ook niet meteen betekenen dat men het land moet verlaten, en arbeidsperiodes in verschillende lidstaten zouden opgeteld kunnen worden om zo recht te krijgen op een verblijf van langere duur.

Winst op alle vlakken, althans in de ogen van de Commissie: “migranten krijgen een kans om hun omstandigheden te verbeteren, gastlanden kunnen beschikken over meer geschoolde werknemers en de economie vaart er wel bij”. In sommige sectoren, zoals zieken-en bejaardenzorg, tuinbouw of toerisme, kunnen we er echt niet zonder, aldus commissaris Johansson, en inderdaad, men staat hier in Europa niet overal te trappelen voor een baan als onderbetaalde en overbelaste verpleegster, fruitplukker of beddenopmaker. Dat is één categorie waar de Commissie aan denkt. Er is een tweede: de ‘talenten’, waarvan de Verenigde Staten er nog steeds meer van aantrekken dan Europa. De EU is daarom bezig een Talent pool op te richten die een (virtuele) ontmoetingsplaats moet zijn tussen veelbelovende arbeidskrachten uit derde landen enerzijds, en Europese werkgevers anderzijds. In een gebaar van solidariteit wordt daarbij ook aan Oekraïne gedacht. De jacht op ‘talent’ zou aangemoedigd worden door een grotere kans op langdurig verblijf.

Maar tegenover zoveel tegemoetkoming van de EU naar economisch minder geslaagde landen in de omgeving vindt de Commissie dat een tegenprestatie toch wel verantwoord is. Toegang van een land tot het ‘legale migratiecircuit’ zal gekoppeld worden aan de medewerking van dat land aan het bestrijden van de illegale migratie richting EU. Het verleggen van de buitengrens van de EU tot een stuk in Afrika, zeg maar. Als eerste ‘begunstigden’ vernoemt de Europese Commissie Marokko, Tunesië en Egypte, met Pakistan, Bangladesh, Senegal en Nigeria in het verschiet. Op de persconferentie bij de voorstelling van het migratiepakket vermeldde commissaris Schinas, verantwoordelijk voor migratie en de ‘bevordering van de Europese levenswijze’ er niet bij of de deal ook inhoudt dat er niet teveel gelet zal worden op het gespierde beleid van Egyptisch president Sisi, en of de EU nóg gunstiger zal staan tegenover de illegale aanspraken van Marokko op de Westelijke Sahara.

Terecht reageerde het Europees Vakverbond met de mededeling ‘Meer rechten voor migrante arbeiders, maar alleen voor de happy few’. “Deze rechten zullen alleen gelden voor het beperkte aantal mensen dat in aanmerking komt voor deze gecombineerde werkvergunning van de EU. De vele werknemers zonder papieren die al in Europa zijn en die in de schaduweconomie zullen blijven worden uitgebuit, zullen er niet door worden geholpen”, aldus het EVV. De Europese vakbondskoepel laakt ook het onderhoud dat migratiecommissaris Schinas de dag ervoor had met het uiterst-rechtse Spaanse VOX. VOX had daarbij melding gemaakt van een verhoogd gevoel van onveiligheid in Catalonië ten gevolge van de migratie.

Herman Michiel is actief in Ander Europa. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Ander Europa.