In augustus werd bekend dat het ijs op Groenland al zover gesmolten is dat er geen weg terug meer is. Dat dit door staten vooral als kans voor economische ontwikkeling wordt gezien, onderstreept dat verandering niet vanzelf komt.

Ondanks decennialang verzet van de milieu- en klimaatbeweging, met de ijsbeer als een belangrijk symbool, komt het niet als verrassing dat de gletsjers en ijskappen van Groenland aan het smelten zijn. Uit een in augustus gepubliceerd onderzoek naar de gletsjers op Groenland blijkt, dat deze afstormen op volledige en onomkeerbare smelting. Het onderzoek, dat gebruik maakt van veertig jaar satelietdata van Groenland, heeft als belangrijkste conclusie, dat sinds het jaar 2000 het ijs met zo’n rap tempo smelt dat het niet meer wordt hersteld door sneeuwval. De gletsjers smelten niet alleen in warme jaren, maar net zo goed in de relatief koudere zomers.

Dat er met het smelten van de polen veel meer op het spel staat dan enkel de ijsbeer moet inmiddels ook wel duidelijk zijn. Het smeltwater is de belangrijkste oorzaak van zeespiegelstijging wereldwijd.

De gevolgen voor de mens van enkele meters zeespiegelstijging zijn moeilijk te bevatten. Het betekent in ieder geval dat grote delen van de wereld onder zullen lopen, waaronder ook een aanzienlijk deel van Nederland. Miljoenen mensen leven in kwetsbare gebieden, omdat veel grote steden gevestigd zijn aan de kust.

Zeespiegelstijging

De huidige voorspellingen wijzen op een zeespiegelstijging tussen de 40 centimeter en 2 meter vóór het jaar 2100. Met het nieuws van een snel smeltend Groenland lijkt het er meer op dat we met de hoge kant van deze voorspelling te maken zullen krijgen, zo zeggen ook de wetenschappers. Ander onderzoek wijst ook uit dat, mochten de ijskappen van Groenland volledig wegsmelten, de zeespiegel met wel zes meter zal stijgen.

Net als veel ander klimaatwetenschappelijk onderzoek van de afgelopen jaren wordt maar al te duidelijk dat het er niet rooskleurig uitziet, dat processen sneller gaan dan voorspeld en dat de voorspellingen dus vaak te conservatief zijn.

Ondertussen is de een z’n dood de ander z’n brood: de Verenigde Staten onderhandelt al met Denemarken (dat beslist over Defensie en Buitenlandse Zaken van Groenland) over het exporteren van het zand en grind dat vrijkomt bij het smelten van de ijskappen. Multinationals brengen dat als een zeldzame positieve klimaatgerelateerde ontwikkeling, maar het openen van zandmijnen in Groenland zal alleen maar nog meer rampzalige en eroderende gevolgen hebben. Bovendien moet al dat zand en grind ook nog eens over de hele wereld verscheept worden door middel van nog meer vervuilende scheepsvaart.

Het verontrustende nieuws over de ijskappen wordt niet breed uitgemeten in de nationale media, net als de vele bosbranden en hittegolven van de afgelopen zomer. Het is hoog tijd dat de klimaatbeweging haar acties escaleert en een volledige en gecontroleerde uitfasering van de fossiele industrie eist.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op socialisme.nu.