Het gaat niet goed met de Nederlandse SP. De partij is al geruime tijd niet in staat om te profiteren van de onmacht van het politieke establishment om einde te maken aan het hopeloos falen van het neoliberalisme op het vlak van de woningnood, het onderwijs, de stikstofcrisis en werkgelegenheid.

En niet alleen electoraal gaat het bergafwaarts, ook het aantal leden liep afgelopen jaar terug van 36.286 naar 31.977, een verlies van bijna 12 procent. Grote winnaar (en grootste partij in ledental) is Forum voor Democratie met bijna 43.000 leden. De ‘avondjes in het land’ lonen voor deze radicaal rechtse partij waar niet genoeg voor gewaarschuwd kan worden.

De SP lukt het maar niet om uit het dal te komen en lijkt maar niet te durven kiezen voor een openlijk solidair en antiracistisch profiel. Zo zoeken we in het artikel over de inderdaad ‘misselijkmakende’ affaire met de kinderopvangtoeslagen bij de Belastingdienst in het januarinummer van partijblad De Tribune tevergeefs naar het benoemen van de openlijk racistische motieven die hier aan ten grondslag lagen. Een geheel eigen variant van etnisch profileren, waarvan er steeds meer opduiken en dan niet alleen bij de politie en de uitzendbureaus.

Uiteraard is het goed om in het congresverslag van de partij te lezen dat er een motie is aangenomen die de partij oproept voorop te lopen in de strijd tegen racisme, discriminatie en andere vormen van uitsluiting ‘als noodzakelijk onderdeel van de strijd tegen het kapitalisme’, maar wat betekent dat concreet? De SP kan niet volstaan met het negeren van de opkomst van extreemrechts in Nederland en wachten tot de bui overwaait.

Meer dan zetels en leden alleen

Deze verontrustende ontwikkeling beperkt zich niet tot Nederland. Overal werpen rechtse populisten, racisten en fascisten zich op als schijnbare radicale uitdagers van de met crisisverschijnselen omgeven bestaande orde. Wie daar niet openlijk stelling tegen durft in te nemen uit angst voor het verliezen van witte autochtone mannelijke kiezers zal uiteindelijk nog veel meer verliezen dan alleen zetels en leden.

Deze radicaal rechtse partijen verzetten zich niet alleen tegen vluchtelingen, arbeidsmigranten en vrouwenrechten, ze hebben net zo goed een hekel aan alles waar links voor staat. Hun roll-back offensief van bevochten verworvenheden dient openlijk aangepakt te worden. En dan helpt het niet dat de SP Maarten Kluit, fractievoorzitter van de SP in de gemeente Midden-Groningen, uit zijn functie zet als raadslid omdat hij Thierry Baudet uitmaakte voor ‘nazi’ en tegelijkertijd een ander lid de hand boven het hoofd houdt die het podium deelt met de Arnhemse neonazi Constant Kusters.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op socialisme.nu/.