Dat hebben we dan weer gehad: de weldenkende media en hun journalistieke deskundigen hebben lucht gegeven aan hun verontwaardiging over wat er 100 jaar geleden in Petrograd gebeurde, de moeder van alle catastrofes.

Stel je voor: een revolutie. Geen revolutie tegen het onrecht, maar, als we ze moeten geloven, een staatsgreep om een misdadig regime in te voeren dat al lang in de utopische hoofden rondwaarde van een satanische sekte met een fanaticus aan het hoofd: de bolsjeviki!

Al deze ahistorische maar des te meer ideologische appreciaties worden nagepraat door neoliberale politici, beroepsparlementairen, aftakelende sociaaldemocraten en helemaal rechts daarvan autoritaire populisten, neonazi’s en andere fascisten. Iedereen dus, of toch bijna.

De complexe oorzaken van de Russische revolutie worden herleid tot een enkele, de misdadige socialistische droom en die is zelf het kind van de Verlichting, net zoals de Franse revolutie met haar guillotine dat was. De hele ideologische hutsepot die ons vandaag wordt voorgeschoteld getuigt van een totale historische vergetelheid.

Vergeten het bloedbad van de wereldoorlog waarin het barbaarse tsarenregime met zijn antisemitische pogroms, zijn lijfstraffen, zijn despotisme, zijn obscurantisme, zijn landloze boeren, zijn militarisme, zijn politieke verbanningen enz., de bondgenoot was van de zogeheten democratische mogendheden, staten waarin weinig mannen hun stem mochten uitbrengen en de vrouwen helemaal niet.

Vergeten dat het volk in februari het tsarisme ten val bracht en zo de burgerlijke democratie invoerde die de burgerij niet bleek te kunnen realiseren. Vergeten dat het oude aristocratische bewind met een staatsgreep weer aan de macht wilde komen maar dat het volk dit verhinderde.

Vergeten dat de bourgeoisie niet in staat bleek om de democratische hervormingen door te voeren, de oorlog wilde voortzetten, de boeren geen land gaf en de arbeiders geen brood. Vergeten dat het land regelrecht afstevende op een materiële catastrofe. Vergeten dat enkel de Sociaaldemocratische Arbeiderspartij van Rusland bereid bleek om die catastrofe te weren en daarom de macht opeiste.

Vergeten dat de bolsjewieken uit de Socialistische Internationale waren voortgekomen, maar geweigerd hadden om zich achter de imperialistische oorlog te scharen, tegen nagenoeg alle andere oorlogsgezinde socialistische partijen, waaronder de Belgische.

Vergeten dat Amerikaanse, Britse, Franse troepen zich achter de reactionaire Witte legers schaarden tegen het Rode leger. Vergeten dat in de Witte gebieden de pogroms voortgezet werden en dat de Oekraïense leider Petljoera in zijn veldtocht tegen de revolutionairen zo’n 100.000 Joden vermoordde.

Vergeten dat Winston Churchill zoals vele anderen, Lenin, Trotski, Luxemburg en de Joden in het algemeen aanwees als de aanstokers van de revolutie. De toekomstige Nobelprijswinnaar beweerde dat de Joden een samenzwering op het getouw hadden gezet om de wereldheerschappij te veroveren, zoals hij gelezen had in de “Protocollen van Zion”, een door het tsarisme en de orthodoxe Kerk vervalst document.

In deze omstandigheden was het voor de bolsjewieken schier onmogelijk om een meer rechtvaardige en betere samenleving op te bouwen. De macht afgeven betekende een barbaarse contrarevolutionaire afrekening, zoals de moordpartijen begaan door de Witten duidelijk maakten en zoals  de bloedige repressie in 1848 en in 1871 in Parijs waar tienduizenden arbeiders met hun vrouwen en kinderen vermoord werden. Noodgedwongen zetten de bolsjeviki hun werk voort. Dat zij daarbij tragische vergissingen hebben gemaakt valt niet te ontkennen: de willekeur van de geheime politie, het verdrijven van de andere partijen uit de sovjets, het verbod op fracties binnen de partij, het neerslaan van de opstand van Kronstadt, etc.

Wie ter linkerzijde die fouten goedpraat “omdat men moet gehoorzamen aan de wil van de geschiedenis” gelooft in geesten of is op zijn minst naïef. Dat het stalinisme in bepaalde opzichten een gevolg is van de hele barbaarse situatie mag ook niet ontkend worden: een combinatie van de rode machtsgreep, de contrarevolutionaire oorlog, het uitblijven van revolutionaire hulp uit West-Europa, het boerenvraagstuk, de voedselbevoorrading, de noodzakelijke industriële opbouw, de politieke en materiële uitholling van de reeds al te gebrekkige massademocratie.

Een van onze liberale commentatoren stelt de bolsjeviki voor als een “apocalyptische sekte die een wereldmacht wilde stichten”. Nog niet zolang geleden beweerde men iets dergelijks maar toen namen naast communisten ook Joodse financiers, vrijmetselaars en rozenkruisers aan het complot deel. Als het Kwaad, als Satan de motor van de geschiedenis is hoeven we niet dieper te graven in het complexe sociale proces waarin mensen de geschiedenis maken en niet geesten.

Godsdienstige interpretaties zijn kennelijk niet het monopolie van islamisten. Ook hier heerst geestelijke vrije concurrentie. De monotheïstische opvatting van de oerzonde wordt niet versmaad door het seculaire liberalisme: de massa’s moeten bedwongen worden en daarin helpt paradoxaal de individualistische ideologie van het vrij ondernemerschap en de vrije en onvervalste concurrentie, grondslagen van onze burgerlijke, parlementaire democratie.

De ideologie van de Russische sociaaldemocraten (bolsjeviki en mensjeviki) stoelde daarentegen op de solidariteit, grondslag van een ideologie eigen aan alle partijen van de toenmalige Socialistische Internationale: de onteigening van de voornaamste productiemiddelen uit de handen van het kapitaal en de aanvulling van de politieke democratie met sociale democratie. Dit programma verwezenlijken is in de ogen van wie rijk is of van de rijkdom profiteert een onvergeeflijke misdaad en bron van alle kwaad.

Het geschiedbedrijf, het historische oordeel is samen met de hele maatschappelijke wereld, het toneel van de klassenstrijd.