In mei herdacht de Chinese Communistische Partij zoals het hoort de 200ste geboortedag van Karl Marx . Die partij, en de staat, beroepen zich op het marxisme, Marx moest dus wel geëerd worden. Maar studenten die in Beijing en elders Marxistische clubs in het leven roepen, botsen merkwaardig genoeg op officiële weerstand. Het wantrouwen van president Xi Jinping en zijn garde is groot. En terecht.

Een studentengroep die aan een hoofdstedelijke universiteit een studiekring marxisme wou oprichten, vond geen professor als voogd-toezichter. Althans niet onder de profesoren die marxisme onderrichten. Ze vonden wel een kandidaat daarbuiten, maar die werd van hogerhand afgewezen. De club kon niet starten. Maar na een campagne op de ‘sociale media’ kwam er dan toch groen licht. De club staat wel onder toezicht van het hoofd van het departement ‘Marxisme’ die deze autonome marxisten in het oog moet houden.

Ordeverstoorders

Het was geen uniek geval. Ook aan een andere universiteit in Beijing en een in Nanjing kregen de initiatiefnemers voor een Marxistische club de wind van voren. In Guangzhou was de jonge maoïstische activist Zhang Yun Fan (zie foto) uit Beiing eind vorig jaar al opgepakt omdat hij een seminarie over marxisme had georganiseerd. Hij kreeg zes maanden gevangenis wegens “ordeverstoring”. Meer dan 350 studenten, journalisten, academici en anderen ondertekenden toen een oproep tegen zijn aanhouding en veroordeling.

Wat scheelt er aan die jonge marxisten? De overheid vreest dat ze dat marxisme wel eens op de Chinese maatschappij zouden kunnen toepassen. Met een klassenanalyse en klassenstrijd, met kritiek op de groeiende al zo grote ongelijkheden. Marxisme kan, maar dan in zijn officiële gemummifieerde levenloze vorm. Toepassing verboden.

Mao

Dus zeker geen activisten. Deze zomer werden jongeren, onder wie leden van marxistische clubs, in Shenzhen, de groeistad nabij Hongkong, aangehouden omdat ze arbeiders kwamen steunen die onafhankelijke vakbonden wilden oprichten. Geen klassenstrijd in de Volksrepubliek.

De Chinese leiders weten maar al te goed hoe gevaarlijk marxistische studiegroepen kunnen zijn. In 1921 was er zo een club in Shanghai, met o.a. de jonge Mao Zedong onder de deelnemers. Het waren inderdaad ordeverstoorders.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Uitpers.