Met meer dan 20 000 op straat – Black Lives Matter
Door Hamel Puissant
Ondanks de pandemie die nog volop woedt en de lockdown die nog steeds niet volledig weg is (zo geldt er nog steeds een samenscholingsverbod…), kwamen afgelopen week tienduizenden mensen, vooral jongeren, van allerlei gemeenschappen massaal op straat. Bijna alle manifestanten droegen mondmaskers en deden hun uiterste best de fysieke afstandsregels te respecteren, wat helaas in Brussel door de te kleine ruimte die de stad had toegestaan en de enorme opkomst, niet steeds mogelijk was.
De eerste acties vonden afgelopen maandag plaats in Gent, waar 500 mensen samen kwamen op het Sint-Pietersplein, en in Antwerpen, met 50 mensen. Dit weekend kwamen dan mensen op straat in Oostende, met 300, waar de actievoerders de verwijdering van het grote standbeeld van Leopold II eisten, opnieuw in Gent, met 900 mensen voor een serene actie in het Zuidpark, in Antwerpen, waar op zaterdag 700 en op zondag 1200 mensen deelnamen aan acties, in Halle, met 200 deelnemers, in Luik, met 700 demonstranten, enz. Hoogtepunt was de massale betoging in Brussel waar 10 000 tot 15 000 mensen aan deelnamen.
Overal werd hommage gebracht aan Georges Floyd, die door de politie werd vermoord in Minneapolis, werd geprotesteerd tegen het politiegeweld in de VS, maar ook tegen het racisme, het politiegeweld en de systematische discriminatie van zwarte mensen in België.
We zouden ongetwijfeld nog met veel meer zijn geweest indien de terechte angst voor de coronapandemie niet heel wat mensen verhinderde om nu al op straat te komen.
Tijd voor dekolonialisering
Heel wat demonstranten hadden zelfgemaakte bordjes bij, in de stijl van de jongerenbetogingen tegen de klimaatverandering. De meest populaire slogans waren zonder twijfel “Black Lives Matter” en “I can’t breathe”. Andere slogans waren onder meer: “Mensenrechten zijn geen privileges”, “Het stilzwijgen van blanken is ook geweld”, “De politie doodt meer dan het virus”, “Het racisme is een pandemie, wees het vaccin”, enz. De slogans waren ook behoorlijk radicaal: “No justice, no peace”, “Police partout, Justice nulle part”, “Politie moordenaars”, “Justice for Floyd, Medhi, Adil, Mawda, Semira… en alle anderen”.
De meerderheid van de sprekers en sprekers nam het gebrek aan wil om de Belgische koloniale politiek in vraag te stellen op de korrel (de afgehakte handen, de rol van Leopold II, de plundering van rubber en andere grondstoffen, de zogenaamde voordelen van de christelijke en westerse beschaving, het vernietigen van dorpen, de slavernij, enz.), anderen riepen op om de schoolboeken, de geesten en de publieke ruimte te dekoloniseren. Meerdere getuigenissen klaagden de vele misstappen en geweld vanwege de politie aan. Het comité van vrouwen zonder papieren herinnerde aan hun eis voor een algemene regularisatie. Een vereniging van jonge zwarten die mee de manifestatie organiseerde, riep tenslotte de jonge zwarten op fier te zijn op hun kleur en haren, geen enkele erkenning van anderen af te wachten, maar zelf voor hun rechten en waardigheid op te komen, en zich de Afrikaanse geschiedenis eigen te maken.
Racisme is structureel
Sinds vele decennia beschouwen de meeste regeringen in de wereld, waaronder de Belgische, racisme en discriminaties slechts als een marginaal fenomeen. Heel wat politieke partijen gingen er van uit dat verkiezingen gewonnen werden door het racistisch deel van het electoraat ofwel te lijmen, ofwel toch zeker niet voor het hoofd te stoten. Ondanks het feit dat België, volgens de Eurobarometer, de derde plaats inneemt in de rangorde van meest racistische landen in Europa, treuzelt ons land toch met het instellen van een interfederaal plan tegen racisme, iets waarvoor het zich nochtans al in 2001 had geëngageerd. Voor de Belgische regering is er geen haast bij, de jaarlijkse cijfers van de klachten die worden ingediend bij UNIA zijn immers niet enkel laag, maar ook “stabiel”. Alleen dient 95% van de slachtoffers van racisme geen klacht in omwille van angst voor de politie of omdat ze niet meer in het gerecht geloven.
Vandaag de dag hebben alle jongeren in grote en middelgrote steden wel vrienden van migrante oorsprong die kunnen getuigen hoe ze dagelijks te maken krijgen met stereotiepen en/of racistische vooroordelen en grappen, hoe ze lastig gevallen worden of beledigd worden op school, op de universiteit, op het werk, op het openbaar vervoer, in de straat, in het hospitaal, bij het sporten, in de media en sociale media, enz.
Gelukkig worden het politiegeweld en de moorden meer en meer gefilmd en krijgen ze meer media-aandacht (behalve wat in de commisariaten plaats vindt). De jongeren hebben er hun buik meer dan vol van, gaan de volwassen naar hen luisteren? Hopelijk vormt deze historische mobilisatie tegen racisme, de grootste tot nu toe in de 21e eeuw, de aanzet het structureel, institutioneel en staatsracisme in al haar vormen: negrofobie, islamofobie, antisemitisme, haat tegenover Roma en racisme tegenover nieuwe migranten en vluchtelingen.
Hamel Puissant is actief in het MRAX en in de antiracisme-commissie van SAP.
Ondanks verbod meer dan 1200 betogers tegen racisme in Antwerpen
Door correspondent
Meer dan 1200 manifestanten van alle mogelijke kleuren en gezindheden kwamen op zondag 7 juni 2020 in Antwerpen op straat. Zij gingen daarmee in op een oproep, die circuleerde op de sociale media. De organisatoren riepen op tot een vreedzame en stilstaande betoging. Met respect voor de nodige hygiënemaatregelen, zoals het bewaren van voldoende afstand ten opzichte van elkaar.
De manifestatie werd desondanks niet toegelaten door het stadsbestuur. Gelukkig lieten velen zich daardoor niet intimideren. Stewards vanuit het Antwerpse progressieve middenveld stonden in voor het handhaven van de orde. Politie viel er tijdens de actie zelf nauwelijks te bespeuren. Helaas vond de Antwerpse politie het wel nodig na afloop van de actie meer dan 100 mensen samen te drijven op en rond de Groenplaats, af te voeren in busjes en een GAS-boete te geven
Racismevirus
De manifestanten wilden in de eerste plaats hun solidariteit uitdrukken met de door witte politiemannen geviseerde Afro-Amerikaanse inwoners van de VS. Dat was tegelijk maar een van de redenen waarom zovelen wilden manifesteren. Zoals een van de sprekers het uitdrukte: “Racisme is een virus dat mensen doodt. Ook in België. Maar nu is het genoeg!”
Democratische rechten
De organisatoren hadden vruchteloos geprobeerd toelating te krijgen voor soortgelijke manifestaties in een zestal steden in Vlaanderen. Alleen in Halle wilde de burgemeester een manifestatie toestaan. Overal elders kregen ze nul op het rekwest, alhoewel de acties elders wel ‘getolereerd’ werden (de lokale organisatoren kregen wel steeds een GAS-boete). Veel bijval kreeg de spreker dan ook met deze woorden: “Vanaf morgen (8 juni) mogen we met tien man op café om ons te bezuipen. Het kan toch niet zijn dat we dan een dag eerder geen gebruik zouden kunnen maken van onze grondwettelijke vrijheden!”
Hoop
Deze manifestatie in de grootste stad van Vlaanderen is een belangrijk en hoopvol teken. Terwijl peilingen aangeven dat het fascistische en racistische Vlaams Belang in Vlaanderen hoogtij viert, wordt hier getoond dat de tegenbeweging niet alleen talrijk en divers is, maar ook vastberaden. Tijdens het in acht nemen van acht minuten stilte — een indrukwekkend eerbetoon aan de vermoorde George Floyd — werden de vuisten dan ook massaal geheven op de wijze van Black Panther. Terecht!
Een fotoreportage
Foto’s: Jongsocialisten Oostende, Mauro Gasparini, Frederik Van Driessche, , Peter Van Pelt en Ellen Verryt
Antwerpen
Manifestatie bij het Steen op zondag 7 juni
Oostende
Actie bij het standbeeld van Leopold II
Gent
Actie op het Sint-Pietersplein op maandag 1 juni
BLM-protest bij het standbeeld van Leopold II in het Zuidpark op 7 juni
Brussel
Black Lives Matter-manifestatie op zondag 7 juni