In zijn geboorteplaats Brooklyn, New York is op 6 september de acteur Michael Kenneth Williams overleden. Williams was vooral bekend uit The Wire, een Amerikaanse serie die van 2002 tot 2008 liep.
Zijn dood kwam hard aan – Williams was pas 54 jaar oud. Michael K. Williams speelde in de weergaloze serie The Wire de bijna mythische figuur van Omar Little, een openlijk homoseksuele gangster die zijn geld verdiende met het beroven van drugsdealers. Alleen het feit al dat dit stoere zwarte mannelijke personage relaties had met andere mannen maakte Omar Little in 2002 een mijlpaal in de televisiegeschiedenis. Maar dankzij de emotionele gelaagdheid waarmee Williams dit personage tot leven bracht, is het ook nog eens een van de meest onvergetelijke acteerprestaties.
The Wire was een serie waarin – in tegenstelling tot wat zo’n beetje alle andere tv-series lijken te beweren – goed en slecht niet werden vertegenwoordigd door de politie en de boeven. Er is alleen ‘the game’, zoals verschillende personages aan beide kanten van de wet dat steeds benadrukken, met eigenlijk maar één spelregel: eten of gegeten worden. Als een van de weinige personages in de serie had Omar echter ook een moreel kompas: sommige mensen waren geen deel van dat spel tussen drugsbaronnen, gangsters en schietgrage politie en zouden er dus buiten gehouden moeten worden. Bovendien stond Omar in zijn eentje of met een klein groepje tegenover de grote drugsbazen van Baltimore en het geld dat hij van hen stal, deelde hij met andere buitenbeentjes. De keuze om in een onrechtvaardige wereld een soort Robin Hood te spelen is bewust gemaakt: ‘A man gotta have a code,’ zegt Omar in een cruciale scène in seizoen 4.
Williams kon als geen ander geloofwaardig maken dat zijn personage in de ene scène met een shotgun mensen overhoop schoot en in de volgende scène intiem was met zijn vriendje. Dit laatste werd in de serie niet uitgebuit: hij was niet, zoals we dat vandaag de dag nog zien in sommige series en films, een stereotype homopersonage, noch werd zijn seksualiteit als zijn definiërende eigenschap opgevoerd. In 2002, toen de serie uitkwam, was het racisme en de homofobie van de Amerikaanse staat duidelijk voor iedereen die oplette – The Wire hield ook wat dat betreft Amerika een spiegel voor. Zo wordt Omars zwart zijn maar ook zijn seksualiteit tegen hem gebruikt.
Ook na zijn rol in The Wire, de serie die zijn carrière lanceerde, schrok Williams er niet voor terug om homoseksuele personages te vertolken. Zo speelde hij onder andere de LHBTI- en AIDS-activist Ken Jones in de miniserie When We Rise en recentelijk in Lovecraft Country een vader die met zijn seksualiteit worstelt. In interviews onderstreepte Williams vaak hoe belangrijk hij het vond om dit soort personages te vertolken. In een gesprek met Vanity Fair vertelt Williams dat hij trots is dat het acteerwerk hem in staat stelt verhalen over de zwarte gemeenschap te vertellen en dat hij zijn rollen vervult met een trots gevoel van verantwoordelijkheid. Er zijn niet veel acteurs die de maatschappelijke kant van hun vak op deze manier serieus nemen – met het overlijden van Michael Williams moeten we er nog een missen.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op socialisme.nu.
