Tippett: abstracte muziek, concrete politiek

Wie ten onzent de Britse componist Michael Tippett (†1998) kent, weet iets van muziek af. Zo’n mens weet dan ook dat Tippett geen grijze muis in de muziekwereld is. Wie daar, zoals ik, niets van afweet, kan dat verhelpen door hier naar een reportage over ’s mans kunsten te kijken en daar naar een muziekstuk van hem te luisteren.

Zelf stoot ik toevallig op zijn naam wanneer iemand diens biografie ⁽¹⁾Oliver Soden, Michael Tippett: The Biography. 750 pp. Weidenfeld & Nicolson London, 2019. recenseert onder de wervende titel: ‘Tippetts geheime betrokkenheid bij de gewelddadige trotskistische linkervleugel’. Omdat ook ik mijn politieke betrokkenheid in die vleugel heb doorgebracht, trekt zo’n titel uiteraard mijn aandacht. Ik ken dat milieu dus wel, maar het bestaan van een gewelddadige variant plaatst me toch voor raadsels.

Omdat het net alles onthult, kom ik al vlug te weten dat deze broodschrijfster gewoon uit haar nek lult. Tippetts trotskistische engagement blijkt geenszins geheim te zijn. Een eerdere biograaf ⁽²⁾Ian Kemp, Tippett: The Composer ans His Music. 1987. Uitg Oxford University Press. 516 pp. heeft het er al in 1987 over en Tippett schrijft in zijn autobiografie ⁽³⁾Michael Tippett, Those Twentieth Century Blues: An Autobiografie. 290 pp. London, 1991. Heruitgegeven in 1994. Pimliko. 290 pp. zelf ook over zijn politieke keuzes. En er is ook deze necrologie waaraan ik hieronder een en ander ontleen.

In de jaren dertig wordt Michael Tippett lid van de Communistische Partij ‘om die tot het trotskisme te bekeren’. Lang kan dat uiteraard niet duren en later treffen we hem in Labour aan, waar hij ’t zelfde probeert te doen. Ook omdat een kat er haar jongen niet in weervindt, spaar ik u de namen van de trotskistische organisaties waarmee Tippett samenwerkt.

Voor wat betreft de vermeende gewelddadigheid vertaal ik enkele zinnen uit de necrologie: ‘In 1935 was Tippett toegetreden tot de Peace Pledge Union, een massale pacifistische beweging van mensen die beloofden nooit oorlog te steunen, direct of indirect. (…) We weten dat hij in ieder geval tot 1938 als actief trotskist bleef doorgaan, dus er was een lange periode waarin hij actief was in beide bewegingen.’  Hoezo gewelddadig?

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op De Laatste Vuurtorenwachter.