Vijf Soedanese ponden kostte een brood in oktober 2021. Zes maanden later, moeten de Soedanezen vijftig pond betalen! De economische crisis gaat gepaard met een hardhandig optreden tegen de demonstranten die hardnekkig blijven protesteren tegen de staatsgreep onder leiding van al-Burhane en Hemidti. De putschistische generaals proberen hun isolement te doorbreken door toenadering te zoeken tot Rusland.

De economische problemen treffen de overgrote meerderheid van de bevolking hard. Het Soedanese pond verloor op de zwarte markt een kwart van zijn waarde, waardoor de invoer van eerste levensbehoeften zoals olie, zeep en energie duurder werd. In de landbouwsector heeft het land te kampen met een daling van de tarwe- en sorghumproductie met bijna een derde. De voornaamste oorzaken zijn het klimaat, een opeenvolging van droogteperiodes gevolgd door stortregens, ziekten, met name in het geval van sorghum en tenslotte irrigatieproblemen die verband houden met het gebrek aan elektriciteit voor de motorpompen.

Voortdurende mobilisatie

Deze economische situatie treft duidelijk de armste bevolkingsgroepen, in een land waar meer dan de helft van de inwoners onder de armoedegrens leeft. De strijd wordt dus op twee fronten voortgezet. Tegen de armoede en tegen de coupplegers die een einde hebben gemaakt aan de overgangsperiode die volgde op de revolutie van 2019 waarbij Omar al-Bachir omver werd geworpen.

De mobilisatie verzwakt niet, ondanks het weer en de repressie. De dictatuur probeert de oppositie de mond te snoeren door steeds meer arrestaties, meestal ’s nachts in de huizen van de beoogde personen. Mensenrechtenorganisaties maken melding van systematische foltering van tegenstanders. Elke demonstratie wordt onderdrukt door de veiligheidstroepen, die niet aarzelen om met scherp te schieten.

Parallel met hun acties om deze strijdbaarheid levend te houden, hebben de verzetscomités, de spil van de strijd tegen de dictatuur, de laatste hand gelegd aan hun werk voor de opstelling van een politiek project. Een document dat aan de basis werd besproken door de talrijke comités in het hele land. Dit ‘Handvest voor de instelling van het volksgezag‘ heeft tot doel een nieuwe overgang te organiseren. Het Handvest voorziet in een minister-president, benoemd door de Veranderingsgezinde Krachten. Hij zal regeren met een assemblee die aan het einde van de overgangsperiode ook een constituerende rol zal hebben. Er zullen verkiezingen worden georganiseerd, waaraan elementen van het vroegere regime van el-Bechir en aanhangers van de coupplegers niet zullen kunnen deelnemen. Deze tekst wordt gepresenteerd als een voorstel en heeft tot doel de ongelijksoortige elementen van de oppositie, of het nu gaat om politieke partijen, vakbonden of verenigingen, te verenigen. Dit handvest sluit elke onderhandeling met de coupplegers uit en gaat dus in tegen de strategie van de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie, die trachten terug te keren naar een tweekoppige overgang met militairen en burgers.

​​​​​​​Rusland de levensader van de coupplegers

De nieuwe situatie die door de agressie tegen Oekraïne is ontstaan, stelt de generaals al-Burhane en Hemidti in staat de Russische kaart te spelen om hun macht te consolideren. Hadden ze tijdens de staatsgreep van 2019 geprofiteerd van de inschikkelijkheid van Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, Rusland stelt hen in staat hun isolement op het internationale toneel te doorbreken. Een situatie die in de hand wordt gewerkt door de ambivalentie van de Golfdictaturen in de oorlog tegen Oekraïne.

Rusland blijft zijn aanwezigheid in het land versterken. Zo worden de huurlingen van het Russische bedrijf Wagner voornamelijk ingezet in de goudmijnen in samenwerking met generaal Hemidti in een totaal ondoorzichtige situatie. Tegelijkertijd blijven de verschillende leger- en politiemachten de belangrijkste economische hulpbronnen van het land controleren. Een andere strategische troef voor Rusland is de installatie van een Russische marinebasis in Port Sudan, die toegang zou verschaffen tot de Rode Zee. Dit zou de eerste militaire basis van de Russische Federatie in Afrika zijn.

De regering Biden begint te dreigen met economische sancties tegen de leiders van Soedan, officieel om druk uit te oefenen tegen de staatsgreep. De vrijwel passieve houding van de VS in de maanden na de staatsgreep doet echter vermoeden dat het doel van de druk is de nauwe alliantie tussen Poetin en de leiders van de staatsgreep te ondermijnen.

Met of zonder de Russen, de generaals zijn er niet in geslaagd de sociale beweging een nederlaag toe te brengen. Samen met de economische crisis breidt deze laatste zich uit, zoals in het geval van de terugkerende betogingen van de bevolking die de wegen naar Egypte blokkeert om te protesteren tegen de verhoging van de elektriciteitsprijs.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op l’Anticapitaliste. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.