Vijftig jaar geleden werd het Israëlische leger verrast door de Egyptisch-Syrische aanval en duizenden soldaten betaalden de prijs. Het duurde weken om het tij te keren, maar de oorlog van 1973 zal de geschiedenis ingaan als een nederlaag.
Op 7 oktober 2023 werd Israël opnieuw verrast, dit keer door duizenden Hamas-militanten uit Gaza, die door het hek om hun grondgebied braken, Israëlisch grondgebied binnendrongen en bloedige aanvallen uitvoerden waarbij meer dan duizend doden vielen; de Gazanen slaagden er ook in om enkele honderden gijzelaars te ontvoeren die ze terugbrachten naar hun grondgebied en die waarschijnlijk zullen worden gebruikt in een toekomstige uitwisseling van gevangenen.
De gemeenschappelijke noemer tussen deze twee gebeurtenissen heeft een naam in het klassieke Grieks: hubris, dat wil zeggen blindheid veroorzaakt door een overmaat aan macht, of schijnbare macht. Kort voor de oorlog van 1973 pochte generaal Moshe Dayan dat Israël zichzelf de middelen had gegeven om een ‘geen oorlog, geen vrede’ op te leggen voor de komende honderd jaar (sic). Vijftig jaar later waren Benyamin Netanyahu en de schurken die hem omringen ervan overtuigd dat de twee miljoen Gazanen de belegering zouden accepteren die hen meer dan 15 jaar lang werd opgelegd door simpelweg af en toe nogal primitieve raketten af te vuren. Deze keer zijn het duizenden burgers die de prijs betalen, vooral in de plaatsen die behoren tot de zogenaamde Gazastrook.
Het is al vaak herhaald: Gaza is een snelkookpan waaronder het vuur van de Israëlische agressie permanent brandt en ondergaat een barbaarse belegering, waaraan de Egyptische autoriteiten deelnemen. Vroeg of laat zal de snelkookpan exploderen. De ‘beste inlichtingendiensten ter wereld’ (zoals we al zagen in 1973!) hebben het nooit zien aankomen: ook zij waren gevangen door overmoed.
Hubris en corruptie: want naast de politieke blindheid wordt het Netanyahu-regime ook gekenmerkt door een ongekend niveau van corruptie. De premier, zijn vrouw en zijn schurkenzoon (die op uitdrukkelijk verzoek van Netanyahu’s persoonlijke beveiliging in luxe ballingschap is gestuurd aan de andere kant van de Atlantische Oceaan), houden van geld en luxe. Ze worden omringd door miljonairs die hen overladen met geschenken, uiteraard in ruil voor bewezen diensten. Om nog maar te zwijgen van de astronomische budgetten voor de religieuze partijen en hun instellingen in ruil voor hun onwrikbare politieke steun.
Er komen barsten in. Twee keer hebben Israëli’s Netanyahu op televisie kunnen zien en horen: hij is niet dezelfde man. De man die werd beschouwd als de meest effectieve in de Israëlische politiek was een schaduw van zijn vroegere zelf, een man die bang was. Sommige journalisten, over het algemeen goed geïnformeerd, aarzelen niet langer om in medische termen te spreken. Laten we niet vergeten: de premier staat onder beschuldiging voor drie corruptieschandalen en er is een reëel risico dat hij hetzelfde lot ondergaat als zijn verre voorganger Ehud Olmert (die de gevangenis in ging voor corruptie). Als de druk van zijn vrouw Sara en de schurk [zoon] er niet was geweest, lijkt het erop dat Netanyahu bereid was om een deal met de openbare aanklager te accepteren om schuld te bekennen in ruil voor een lichtere straf en zich terug te trekken uit de politiek.
Netanyahu weet heel goed dat zodra de huidige oorlog voorbij is, de oprichting van een nationale onderzoekscommissie de belangrijkste eis zal zijn van de massabeweging die vóór de huidige crisis tegen zijn corruptie in actie kwam. Die beweging is niet verdwenen, maar heeft zich voorlopig beziggehouden met het opvangen van de ontheemden in de Gaza-envelope. Want ook daar was de staat van Netanyahu totaal afwezig en was het de burgermaatschappij die zich ontfermde over de tienduizenden ontheemden, hun materiële behoeften, psychologische ondersteuning en onderwijs voor de kinderen.
De burgerbevolking van Gaza betaalt een kolossale prijs voor het feit dat ze het Israëlische kolonialisme durfde te trotseren. Wat het Israëlische leger nu al een maand lang doet, valt in de categorie misdaden tegen de menselijkheid. De staat Israël en zijn machthebbers zullen zich moeten verantwoorden voor de internationale gerechtshoven, net als hun medeplichtigen, van Joe Biden tot Emmanuel Macron.
Ook al heeft de woede van de bevolking van Gaza veel civiele (en dus onschuldige) Israëlische slachtoffers geëist, het moet luid en duidelijk gezegd worden dat ze tot deze extreme reactie gedreven werden door een barbaarse belegering, waarmee een oude les uit de geschiedenis wordt bevestigd: de barbaarsheid van de onderdrukker werkt vaak door op de onderdrukten en maakt de onderdrukten op hun beurt barbaars. Dat is de zoveelste misdaad die de Israëlische koloniale bezetter ten laste kan worden gelegd.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op International Viewpoint. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.
