Met diepe verontwaardiging en machteloze woede hebben we vernomen dat Jaione, zoals ze gekend is bij haar vrienden en kennissen, Jauregui Espina Natividad Maria (Baskische en Catalaanse namen mochten niet gebruikt worden onder het Franco-regime), eerstdaags aan Spanje zal overgeleverd worden.
De feiten in het kort: in 1981 wordt in Spanje een luitenant-kolonel vermoord met een schot in het hoofd. Die moord zou gepleegd zijn door een vrouw, dus moet het wel Jaione zijn. Zij heeft die moord niet gepleegd, er zijn trouwens geen bewijzen. Zij was toendertijd wel lid van ETA, een Baskische verzetsgroep tegen de dictatuur van Franco. Om de tijdsgeest even te schetsen: in de jaren ’70 werden Baskische en Catalaanse jongeren ter dood gebracht met ‘la garotte’, de wurgpaal.
Jaione week met haar vriend uit naar Mexico waar hij in 2002 werd gearresteerd en aan Spanje overgeleverd. Jaione mocht beschikken, vermits zij nergens van beschuldigd werd.
In 2003 komt Jaione in Gent wonen. Tien jaar later, in 2013, komt de Spaanse justitie aanzetten met een Europees aanhoudingsmandaat, aangestuurd door Covite, een groep met Franco-sympathieën. Ze wordt dan toch beschuldigd van de moord, evenwel nog steeds zonder bewijzen. Tot tweemaal toe weigert het Belgische gerecht Jaione over te leveren aan Spanje. Dat land heeft immers geen sterke reputatie wat betreft het naleven van de mensenrechten.
Zoals haar advocaat Paul Bekaert opmerkt: ” In Spanje steunen veel veroordelingen op bekentenissen die volgens mensenrechtenorganisaties vaak na foltering zijn bekomen”.
In 2019 verzekert de Spaanse rechter dat ” de betrokkene niet zal worden onderworpen aan detentieomstandigheden die zouden leiden tot onmenselijke of vernederende behandelingen”. De Spaanse justitie verklaarde dat ze Jaione zullen opsluiten op 500 km van Baskenland, ver van haar vrienden en familie. Dat is de Spaanse invulling van ‘ humane behandeling’.
Paul Bekaert noemt dit terecht een politieke afrekening : “De ETA heeft de wapens neergelegd en de Amnestiewet van 1977 heeft niet alleen de folteraars van het Francoregime, maar ook de Basken van vervolging vrijgesteld. De Spaanse justitie misbruikt het Europees aanhoudingsbevel voor politieke doeleinden.”
Op dinsdag 18 november werd Jaione bij haar thuis in Gent opgepakt en opgesloten in de gevangenis. De politie verzekerde haar dat ze – zoals in het arrest van het Hof van Beroep werd weergegeven- terug naar huis kan, diezelfde avond of de volgende dag.
Woensdag, 19 november komt het bericht dat ze haar niet meer laten gaan en in de gevangenis houden tot de overlevering aan Spanje zal plaats vinden. Momenteel is Jaoine nog steeds opgesloten in de gevangenis.
Dit alles maakt ons kwaad en radeloos. Kan dit zomaar in een rechtsstaat?
Wij eisen dan ook de onmiddellijke de stopzetting van de uitleveringsprocedure en de vrijlating van Jaione.
Wil je de Open brief mee ondertekenen? Je kan dat hier doen.
Eerste ondertekenaars:
David Baele, secretaris Algemene Centrale ABVV
Pieter Bauwens, hoofdredacteur Doorbraak.be
Iratzke Romeo Bergara
Ivan Blauwhoff
Stephen Bouquin, hoogleraar sociologie
Walter Bressinck
Arnoud Blöte
Febe Blöte
Dirk Bollen
Reinout Buys
Annemie Charlier, gedeputeerd afgevaardigde Oost-Vlaanderen
Marijke Colle, ecofeministe, Feminisme Yeah
Kris Cottenier
Chris De Beer
Erik De Bruyn, Milieuambtenaar stad Antwerpen, lid sp.a
Veerle De Beule, gemeenteraadslid Sint-Niklaas
Pascal Debruyne, doctor in de politieke wetenschappen, master in conflict and development, master in de moraalwetenschappen en bachelor in sociaal werk
Carine De Cock
Rik De Coninck
Marita De Neubourg, Diem25
Ida Dequeecker, feministe
Steven De Wulf
Brecht De Smet, senior postdoctoral researcher Conflict & Development Studies, Middle East and North Africa Research Group
Chantal De Smet, ere-directeur KASK/Hogeschool Gent
Bruno De Wit, vakbondsafgevaardigde BBTK AZ Sint-Maarten Mechelen
Jurgen De Wit, Ernest Mandel Fonds
Sabine Dick, vakbondsmilitante ACOD
Karl Drabbe, uitgever Doorbraak
Lorenzo Eecloo, vakbondsafgevaardigde ACOD UGent en Vlaams gewestelijk secretaris ACOD Overheidsdiensten Oost-Vlaanderen
Agnes Goyvaerts
Raf Guetens
Rohalt Gysemans
François Houart. acteur, Gauche anticapitaliste
Renate Hufkens, oud-Kamerlid N-VA
Geert Janssens
Goedele Janssens
Yves Lambrechts, Vlaanderen Vilvoorde
Hildegarde Laporte
Nelly Maes, ere-volksvertegenwoordiger
Nicolas Meire
Koen Menu
Sigi Mercelot
Stijn Paemelaere
Veerle Paesbrugge, vrijgestelde ACOD-VGC
Jan Peumans, erevoorzitter Vlaams Parlement
Wolf Pyck
Dieter Rabaut
Jean-Pierre Rondas, ex-producer VRT Klara, voorzitter Doorbraak vzw
Kurt Ryon, burgemeester Steenokkerzeel
Anja Sanders
Vincent Scheltiens, historicus UAntwerpen
Vjera Somers
Miguel-Angel Stas
Bart Staes, oud-Europees Parlementslid Groen
Bop Stenuit
Prof. dr. Christiane Stallaert, hoogleraar UAntwerpen, auteur van Het verdriet van Spanje
Daniel Tanuro, ecosocialist, auteur, Gauche anticapitaliste
Lien Turf
Pascal Vanbellingen
Bernd Van Besauw
Paul van Cappellen
Freddy Vancraeynest, ere-directeur Kunstacademie aan Zee, Oostende
Pieter Van Damme
Ashley Vandekerckhove, feministe
Flor Vandekerckhove, dichter, blogger
Bart Vandersteene, Linkse Socialistische Partij
Hans Van Landeghem, voorzitter N-VA Sint-Niklaas
Hendrik-Jan Van Rompuy
Peter Veltmans, vakbondsafgevaardigde ACOD Financiën
Paule Verbruggen
Raf Verbeke, grondrechtenactivist
Kris Vergult, Vlaming in EU, democraat en internationalist
Wim Wabbes
Thomas Weyts, SAP – Antikapitalisten, Stand Up tegen racisme en fascisme
Karim Zahidi, voorzitter Masereelfonds, filosoof UAntwerpen en UGent
