‘Em carne e osso com Mamadou Ba’ (Als  mensen van vlees en bloed steunen wij Mamadou Ba) is de naam van een solidariteitscampagne die tegenwicht wil bieden aan de nepprofielen en bots die door extreem-rechts op sociale netwerken worden gebruikt. De campagne heeft in een paar dagen tijd honderden personen in actie gebracht die video’s, teksten, liederen en andere vormen van deelname sturen in een gezamenlijk virtueel antwoord op racisme en de vervolging van antiracistische activisten in Portugal.

De campagne is een creatieve manier om de huidige moeilijkheden als gevolg van de pandemie te overwinnen (het land is sinds eind 2020 in lockdown) en verzamelt elke dag bijdragen van mensen variërend van anonieme burgers tot bekende kunstenaars, journalisten, politici en activisten. (Voorlopig aanvaardt de campagne alleen bijdragen in het Portugees.)

Mamadou Ba is een kameraad van de Vierde Internationale in Portugal. Hij is een zwarte activist die al tientallen jaren actief is, en lid van het Portugese parlement voor het Linkse Blok. Hij is geboren in Senegal en is een organizer vooral in de Senegalese gemeenschap, maar heeft de Portugese nationaliteit. Vanwege zijn rol als woordvoerder van de antiracistische organisatie SOS Racismo is Mamadou vaak het doelwit van venijnige campagnes en bedreigingen door extreem-rechts, gesteund door bedrijven die bots en valse profielen fabriceren, video’s manipuleren en vals nieuws brengen om antiracistische activisten en de eerste zwarte parlementsleden aan te vallen.

Wat deze specifieke petitie onderscheidt, is de weerklank die ze kreeg in de massamedia, die wederom de extreem-rechtse verhalen nog maar eens versterkten, op een moment dat de kandidaat van de extreem-rechtse partij Chega zijn groeipotentieel bewees door meer dan 11% van de stemmen te halen bij de presidentsverkiezingen van 24 januari (tegenover de 1,29% bij de vorige parlementsverkiezingen waarmee haar enige afgevaardigde in het parlement verkozen werd).

Deze specifieke aanval op Mamadou Ba vond plaats in de context van de dood van Marcelino da Mata, de meest gedecoreerde militair in het Portugese leger, die deelnam aan meer dan 2.000 operaties in de Koloniale Oorlog in Guinea, waarvan sommige als oorlogsmisdaden zijn aangemerkt en waarvoor Portugal door de VN is veroordeeld. Hij was een Guineeër die vocht voor de koloniale macht. Da Mata was een extreem-rechtse militant, die opschepte over zijn martelpraktijken. Hij overleed op 18 februari aan de gevolgen van een aan covid gerelateerde ziekte op de leeftijd van 80 jaar. Een andere rechtse oppositiepartij, de CDS-PP, die vecht voor haar voortbestaan met het oog op de opkomst van Chega, riep in het Portugese parlement op tot een condoléance verklaring naar aanleiding van zijn dood en riep ook op om Mamadou Ba uit de regeringswerkgroep racisme te zetten.

Ba is slechts een van de publieke figuren die dit eerbetoon aan een oorlogsmisdadiger die met het fascistische regime van Salazar heeft gecollaboreerd, hebben veroordeeld. Maar als zwarte activist is hij het mikpunt van de heftigste haatcampagne.

Hoewel de petitie om hem te deporteren niet zal slagen, doet dat niets af aan de noodzaak om nadrukkelijk solidair met hem te zijn en om diegenen die racistische haat aanwakkeren te veroordelen.

Net als Mamadou Ba en vele anderen zijn wij van mening dat ‘Marcelino da Mata een oorlogsmisdadiger is die geen enkel respect verdient’.

Solidariteit met Mamadou #Mamadoumuststay

Verklaring van SOS Racismo (Portugal)

De uitlatingen van de antiracistische activist Mamadou Ba, die gebaseerd zijn op de volledige uitoefening van zijn democratische rechten, zijn vaak het doelwit van aanvallen die verder gingen dan een legitieme oppositie, maar over gingen in beledigingen, laster en zelfs persoonlijke bedreigingen.

Deze escalatie van haat en onverdraagzaamheid heeft onlangs een nieuw niveau bereikt na de verklaringen van Mamadou Ba over de aandacht voor  en de staatseerbewijzen voor  Marcelino da Mata.

Naar aanleiding van een mening die niet eens uniek is (verschillende personen en instellingen hebben de lofzang op Marcelino da Mata veroordeeld), stond Mamadou Ba in het middelpunt van verschillende petities waarin wordt opgeroepen tot zijn uitwijzing uit het land, waarvan er één bijna 15.000 handtekeningen heeft opgeleverd.

Ook al zijn deze petities juridisch niet geldig, hun gevolgen in de publieke ruimte en hun promotie op sociale netwerken en in de media zijn zeer zorgelijk. Zij brengen aan het licht dat:

– De publieke ruimte, niet alleen gebruikt wordt voor laster en onfatsoen, maar vooral ook voor de boodschap dat deportatie een passende straf is voor een vermeend gedachtegoed;

– De aantrekkingskracht die in bepaalde instellingen en partijen, van de meest recente tot sommige die beweren medeoprichters van de Portugese Democratie te zijn, wordt uitgeoefend door racistische impulsen, door haatzaaiende taal en door nationalistische woede;

– De manier waarop dit soort petities snel en uitdrukkelijk worden aanvaard door juist die mensen die boos zijn omdat ze van racisme worden beschuldigd.

Om al deze redenen verwerpt SOS Racismo de inhoud van deze petities en doet een beroep op andere mensen en instellingen om solidair te zijn, in de noodzakelijke ijver voor een democratische, pluriforme en kritische samenleving.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op de site van de Vierde Internationale. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.