Bij de deelstaatverkiezingen van zondag 27 oktober in het Oost-Duitse Thüringen veroverde Die Linke de eerste plaats, en verdrong de CDU naar de derde. Op de tweede plaats echter komt de extreemrechtse Alternative für Deutschland (AfD). In vergelijking met de verkiezingen van 2014 verbeterde Die Linke haar score nog wat (van 28,2% naar 31%) terwijl de CDU van 33,5% naar 21,8% zakte. AfD zag het stemmenpercentage meer dan verdubbelen, van 10,6% naar 23,4%. De SPD zakte verder weg (van 12,4% naar 8,2%) terwijl Grünen rond de 5% bleven en de liberale FDP nu de kiesdrempel van 5% haalde. (Voorlopige resultaten, kleine verschuivingen mogelijk.) De 90 zetels van het deelstaatparlement (Landtag) krijgen daarmee de volgende verdeling: Die Linke 29, AfD 22, CDU 21, SPD 8, Grünen 5, FDP 5.

Dit lijkt op het eerste zicht een serieuze opsteker voor Die Linke, dat op 1 september barslechte resultaten behaalde bij gelijkaardige verkiezingen in de deelstaten Brandenburg en Saksen. Maar daar moeten een aantal kanttekeningen bij gemaakt worden. Vooreerst zou het voorbarig zijn de resultaten in het kleine Thüringen (2,1 miljoen inwoners) te extrapoleren of als trendbreuk te bestempelen. Voorts waren de verkiezingen in Thüringen een soort duel tussen de lijsttrekkers van Die Linke, Bodo Ramelow, en die van AfD, de verachtelijke Björn Höcke die het “als een groot probleem” beschouwt dat “Hitler afgeschilderd wordt als de incarnatie van het kwaad”.

Ten derde is het globale resultaat problematisch voor de Thüringse Linken. Zij vormden samen met Grünen en sociaaldemocraten (SPD) een ‘rood-rood-groene’ (rrg) coalitie die de deelstaat bestuurde onder aanvoering van Die Linke minister-president Bodo Ramelow. Door de verdere afgang van de SPD heeft rrg geen meerderheid meer (42 van de 90 zetels).

De linkerzijde in Die Linke, die niet onverdeeld achter het zeer gematigde beleid van de rrg-formules staat, kan dit als een voordeel zien. De vraag is echter welke richting het dan wel uitgaat.

De verkiezingskampanje en het beleid van Die Linke in Thüringen werden grotendeels bepaald door Bodo Ramelow, die zich met kwinkslagen en een zeer persoonlijke, weinig politieke stijl populair heeft gemaakt. In zijn kampanje ontbrak zelfs het partijlogo, en hij liet vaak horen dat hij zich door partijprogramma’s weinig gebonden voelt; zo moeten voor Ramelow migranten die zich in Duitsland willen vestigen ook het Duits machtig zijn alvorens ze het land binnenkomen.

Het succes van ‘Landesvater’ Bodo zou wel eens de sociaaldemocratische stroming in Die Linke kunnen versterken. Zijn christendemocratische uitdager Mike Mohring liet intussen zelfs verstaan dat hij een coalitie van de CDU met Die Linke in Thüringen niet uitsloot.

Duitsland blijft een politiek laboratorium; de ontwikkeling van giftige producten is niet uitgesloten.

Herman Michiel is actief bij Ander Europa. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Ander Europa.