De sociale netwerken staan vol onzin over Gorbatsjov.

Gorbatsjov was niet de doodgraver van de Russische revolutie: die was al dood sinds Stalin in 1928 alle macht naar zich toe trok.

Revolutie is de revolutionaire macht van het volk, zelf georganiseerd in raden – “sovjets”. Toen Gorbatsjov aantrad, was de macht al lange tijd uitsluitend in de handen van een laag bureaucraten die leefden als kapitalisten.

Deze parasieten pretendeerden zelfs niet meer in het socialisme te geloven: hun droom was zich het staatseigendom toe te eigenen en het over te dragen aan hun nakomelingen, hun metamorfose te voltooien en niet langer verplicht te zijn de dogma’s van de “marxistisch-leninistische” staatsgodsdienst te volgen (arme Marx, arme Lenin).

Deze kliek van oude mannen bracht Gorbatsjov aan de macht om te proberen het systeem van ineenstorting te redden. Want ze wisten het allemaal: de ineenstorting werd onvermijdelijk.

Gorbatsjovs plan bestond erin markthervormingen door te voeren om de planeconomie te stimuleren (Perestrojka) en democratische hervormingen om de macht van de bureaucratie opnieuw legitimiteit te geven (Glasnost). Het was niet de bedoeling de USSR op te breken of het kapitalisme te herstellen.

Gorbatsjov faalde om een hele reeks redenen (Afghanistan, Tsjernobyl, Reagans bewapeningswedloop, …). De sfeer van het “einde van het systeem” verergerde de clan-oorlog binnen de bureaucratie, men kon de genezing voelen aankomen, elke bureaucraat wilde zijn macht veiligstellen voor later, met alle middelen. De centrifugale krachten namen toe, vooral op het niveau van de federale republieken.

Maar het komt erop neer dat het monsterlijke systeem van een gecollectiviseerde economie die (zeer slecht) functioneerde ten dienste van een bureaucratische kaste en ten koste van de werkende klassen onmogelijk te hervormen was.

Er waren slechts twee oplossingen: ofwel een anti-bureaucratische revolutie met het heruitvinden van de Sovjet-volksmacht; ofwel de heroprichting van het kapitalisme door de dictatuur van de bureaucraten die hun mutatie in kapitalisten voltooiden en zich aansloten bij het internationale kapitaal. Na decennia van totalitarisme en leugens was de eerste oplossing oneindig onwaarschijnlijk geworden.

De Chinese Communistische Partij heeft snel de lessen van Gorbatsjov geleerd: Perestrojka ja, Glasnost nee. En bovenal, geen democratische rechten. En vooral geen democratische rechten voor de nationaliteiten van het rijk!

Zo is de bureaucratie daar erin geslaagd de macht te behouden en zichzelf en China om te vormen tot een grote imperialistische macht… met als kostprijs een staalharde dictatuur die wordt uitgeoefend door een politieapparaat dat een erfenis is van het stalinisme en dat gebruik maakt van de hightech-methoden van Silicon Valley.

Ook Poetin heeft zijn lesje geleerd. In plaats van Gorbatsjovs “naïeve” plan, met zijn “glasnost”, zou het in 1988-1991 nodig zijn geweest koppen te laten rollen, de Polen, de Balten, de Oekraïners, de Georgiërs op de knieën te krijgen. De tanks te sturen, zoals in Praag in 1968 en Boedapest in 1956.

Voor Poetin had deze dictatuur vanaf het begin moeten worden geïnstalleerd, omdat zij het natuurlijke complement was van de toe-eigening van staatseigendom door de bureaucratie. De omvorming van de bureaucraten tot kapitalistische oligarchen zou dan hebben plaatsgevonden op een gecentraliseerde wijze, onder leiding van Moskou, in plaats van op een chaotische, woeste, versnipperde wijze in onafhankelijke republieken.

Poetin wil het wiel van de geschiedenis op zijn kop zetten (voor zover zijn leger dat kan) om de oligarchen het Russische rijk te geven dat ze volgens hem nooit hadden mogen verliezen. Een rijk gebaseerd op graan en fossiele brandstoffen. Dat is de betekenis van de oorlog in Oekraïne en het is inderdaad een imperialistische oorlog.

Het wiel van de geschiedenis omdraaien, definieert de reactionaire fantasie. In het tijdperk van het imperialisme, heeft het altijd de kenmerken van fascisme. Dit is de betekenis van de ideologie die de oorlog tegen Oekraïne begeleidt. Het is geen toeval dat Dugin een aanhanger is van het occultisme en een bewonderaar van Evola. Het is geen toeval dat de misdaad van Poetin door patriarch Kyrill wordt gezegend als een kruistocht tegen homo’s en lesbiennes, die “ontaarden van het Westen”.

En hoe zit het met links? Het blijft gevangen in zijn geschiedenis, in zijn verhalen.

Zij die niets begrepen van het bureaucratische fenomeen, zij die niet begrijpen dat Stalin een contrarevolutie leidde, die integendeel denken dat de Goelag, de processen van Moskou en het pact met Hitler “het communisme gered hebben”, zijn vandaag behoorlijk ontredderd. Hun gebrekkige politieke software drijft hen ertoe zich aan te sluiten bij het “kamp” van Poetin.

Sommigen doen dat openlijk, anderen meer schijnheilig, in naam van de “vrede”, van de “vreedzame coëxistentie” (het klinkt als de Eurocommunisten van de vorige eeuw!) en van het voorrang geven aan de sociale problemen van de arbeiders ‘bij ons’ (doet dat ‘bij ons’ aan niets denken? Het klinkt verdacht veel als ‘eigen volk eerst’). Maar in beide gevallen is het resultaat catastrofaal: een politiek die indruist tegen de rechten van de volkeren, tegen het internationalisme, en dus tegen de revolutie, wordt gevoerd terwijl men zich hult in de roodbruine vlag van een zogenaamd “marxisme-leninisme”.

“De geschiedenis is ons boek”, zei Marx. Het verkeerde boek nemen is gevaarlijk. Het is alsof je de verkeerde afslag neemt. Gevaarlijk. Vooral wanneer je denkt dat het Boek heilig is.