Van 23 tot 28 februari vond in België het 18e Wereldcongres van de Vierde Internationale plaats. De brede discussie ging over de internationale situatie in al haar aspecten: van de structurele polycrisis in haar ecologische, economische, sociale en politieke aspecten tot de verzetsbewegingen en de noodzaak om onze eigen Internationale op te bouwen en te versterken. Een bijzonder discussiepunt was hoe wij als internationalistische revolutionaire marxisten ons verzet tegen de Russische invasie in Oekraïne en onze solidariteit met het verzet van het Oekraïense volk tegen die invasie, tegen het neoliberale beleid van de regering Zelensky en tegen de neoliberale militarisering tot uitdrukking kunnen brengen.
We publiceren hier de resolutie die is ingediend door de meerderheid van het aftredende IC, goedgekeurd door het congres met 95 stemmen voor, 23 tegen, 3 onthoudingen en 5 niet-stemmers.
1. In februari 2022 lanceerde Poetin een grootschalige invasie in Oekraïne in een poging om van het land een Russische satelliet te maken. Die poging heeft al honderdduizenden doden en gewonden veroorzaakt. Maar het regime in Moskou wordt al lange tijd gekenmerkt door een expansionistische Groot-Russische imperialistische ideologie, waarin grootmachten worden gezien als begiftigd met het recht om hun invloedszone met alle mogelijke middelen uit te breiden, waarmee ze de gevestigde normen van het internationaal recht uitdagen en een nieuw tijdperk van imperialistische herverdeling legitimeren. Voor het Kremlin zijn de dagelijks toenemende menselijke kosten van die agressie dus geen reden om ermee te stoppen, en is verdere intensivering instrumenteel om het Oekraïense volk tot onderwerping te terroriseren.
2. Wat een ‘speciale militaire operatie’ had moeten zijn om de regering in Kyiv binnen een paar dagen ten val te brengen, is veranderd in een drie jaar durende oorlog. Die ontwikkeling was niet alleen onverwacht voor Poetin, maar ook voor de Westerse mogendheden – Biden bood zelfs aan om Zelensky te helpen evacueren. Het zijn juist de vastberadenheid en veerkracht van het Oekraïense verzet die Poetins plannen tot op de dag van vandaag hebben gedwarsboomd.
3. De invasie van Oekraïne was niet alleen een poging om de rol van Rusland in de kapitalistische concurrentiestrijd te herbevestigen, maar ook een doelbewuste poging om de controle over de Russische samenleving te verscherpen en alle dissidenten de kop in te drukken. Anti-oorlogsactivisten zijn vervolgd en veroordeeld tot lange gevangenisstraffen op basis van valse beschuldigingen. Socialistische organisaties, zoals die van onze kameraden in de Russische Socialistische Beweging, werden gedwongen zich op te heffen en hun leden moesten vluchten. Terwijl feministen blijven mobiliseren, doen ze dat onder voortdurende druk met bedreigingen van gevangenisstraf voor zelfs het uitspreken van het woord ‘oorlog’.
4. Als internationalisten verdedigen we het zelfbeschikkingsrecht van Oekraïne en zijn recht om zich tegen de invasie te verzetten. Volksbewegingen zijn een integraal onderdeel van dat verzet en voeren een strijd op twee fronten: tegen de bezetters en tegen de regering Zelensky. In die ongelijke strijd staan we samen met andere progressieve krachten in het land. We dringen er bij alle linkse internationalisten op aan om politieke en materiële solidariteit te ontwikkelen met vakbondsleden, feministen en sociale en democratische activisten in Oekraïne. Net zoals de Vierde Internationale dit sinds het begin van de agressie doet in het kader van het ‘Europees Netwerk van Solidariteit met Oekraïne’ (ENSU/RESU) en samen met de Oekraïense linkse organisatie, Sotsialnyi Rukh.
5. We benadrukken nogmaals dat we ons geen illusies maken over de aard van het Oekraïense regime. De regering is rechts en neoliberaal en schrikt er niet voor terug om angst te mobiliseren om aan de macht te blijven. Ze is er net zo op gebrand om de binnenlandse kapitalisten tevreden te stellen als om de westerse mogendheden ervan te overtuigen dat ze in staat is om zich aan hun eisen aan te passen. Haar asociaal en antidemocratisch beleid is contraproductief voor de verdediging van Oekraïne. Het gaat in tegen de behoeften van de arbeidersklasse, wekt hun wrok, ondermijnt het sociale vertrouwen en als gevolg daarvan neemt de regering steeds meer autoritaire maatregelen. Daarom is het des te belangrijker om achter de Oekraïense arbeiders en hun organisaties te staan. We kunnen hen niet in de steek laten als ze dringend behoefte hebben aan solidariteit, vooral niet als onze visie op emancipatie die is van een strijd van onderop, waarbij het volk opstaat om te vechten, onafhankelijk van de regering en de grootmachten.
6. De aanval van Rusland op Oekraïne maakt deel uit van de wereldwijde crisis van het kapitalisme, de toenemende inter-imperialistische spanningen en de opkomst van extreemrechts en militarisme. Het Russische regime heeft zich gemengd in Oekraïne, Armenië, Georgië en Kazachstan, heeft het reactionaire regime van Bashar El Assad gesteund en zijn betrokkenheid in Afrika vergroot. De Verenigde Staten manoeuvreren in Zuid-Amerika, Azië-Stille Oceaan, Europa en Afrika, blijven Israël bewapenen en steunen al zijn agressies. Frankrijk van zijn kant probeert zich ook in Afrika staande te houden en onderdrukt de onafhankelijkheidsstrijders van de Kanak. En dan hebben we het nog niet eens over hoe de aanvalsoorlog van Poetin de NAVO, die eerder als ‘hersendood’ werd bestempeld, over het algemeen nieuw leven heeft ingeblazen en de grote westerse mogendheden in staat heeft gesteld de NAVO te versterken en uit te breiden.
7. Door zich te beroepen op de Russische invasie doen westerse regeringen alsof ze machteloos staan tegenover degenen die getroffen worden door inflatie en stijgende energiekosten, waarmee ze stilzwijgend de solidariteit ondermijnen waarop ze zich beroepen. Ondertussen richten rechtse krachten zich steeds meer op Oekraïense vluchtelingen of zetten ze hen tegenover andere migranten.
8. Toegegeven, de steun die de VS en westerse regeringen geven aan Oekraïne is niet gebaseerd op een antikoloniaal standpunt, gezien de manier waarop ze het kolonialisme van Israël ongehinderd zijn gang laten gaan. Westerse imperialistische machten gebruiken de oorlog om te proberen hun Russische rivaal te verzwakken, terwijl ze tegelijkertijd de behoefte aan hulp van Oekraïne gebruiken om hun eigen wurggreep op het land te leggen. Dat is echter geen reden, als het Oekraïense volk in zijn uur van nood alle middelen verdient die nodig zijn om zichzelf te verdedigen, om zulke middelen te weigeren, of voor ons om de verstrekking ervan te saboteren.
9. Het is nu aan links om te mobiliseren en te eisen dat de steun aan het Oekraïense volk onvoorwaardelijk wordt gegeven, in plaats van gebonden te zijn aan het uitvoeren en verdiepen van neoliberale maatregelen. Daarom roepen we op tot de onmiddellijke en volledige kwijtschelding van de Oekraïense schuld, respect voor het arbeidsrecht en het behoud van openbare diensten, de onteigening van de grootkapitalisten en de strijd tegen corruptie om het Oekraïense volk te helpen en zich te verzetten tegen de imperialistische macht.
10. De wereldwijd toegenomen wapenuitgaven van nu laten zien dat we meer dan ooit campagne moeten voeren tegen de krankzinnige programma’s van wederzijdse strategische herbewapening, met name nucleair, tegen de wapenhandel, die heel vaak gericht is op dictaturen, en voor democratische controle (nationalisatie) van de wapenindustrie – tegelijkertijd steunen we het recht van gekoloniseerde volkeren om zichzelf te verdedigen, ook met wapens.
11. Terwijl we deze regels schrijven, lanceert Rusland nieuwe aanvallen. De vernietiging van hele steden, infrastructuren en ecosystemen dient om de greep van het Groot-Russische imperialisme op te leggen, net als de ontvoering en deportatie van kinderen, de vernietiging van de Oekraïense cultuur en de onderdrukking van de vrijheden in de bezette gebieden. Poetin is openhartig over zijn eisen om Oekraïne te straffen voor zijn koppigheid: erkenning van de illegale territoriale verwervingen; vervanging van de ‘onwettige en nazistische’ regering van Zelensky; drastische vermindering van de Oekraïense strijdkrachten; niet-lidmaatschap van de NAVO.
12. Het is duidelijk dat een deel van extreemrechts in het Westen de voorkeur zou geven aan een overeenkomst met Poetin die hun gedeelde ultra-reactionaire agenda zou versterken en die Oekraïne machteloos en verdeeld zou achterlaten, gereduceerd tot een neokolonie van Rusland. De regering van China geeft concrete steun aan het Kremlin en presenteert eisen voor Oekraïense overgave als voorstellen voor onderhandelingen. Een deel van de Europese en Amerikaanse heersende klasse kan zich op een gegeven moment ook laten verleiden tot een vrede die Poetin enige voldoening zou schenken, maar ook de handelsbetrekkingen met Rusland en China zou herstellen.
13. Trump beschouwt de Oekraïners nu als verantwoordelijk voor de oorlog. Zijn roofzuchtige, mercantilistische houding, waarbij hij ’terugbetaling’ eist voor hulp uit het verleden aan Oekraïne door de inbeslagname van de delfstoffen en zeldzame aardmetalen van het land, en andere privileges die nog komen, is een bijzonder brutale en weerzinwekkende illustratie van die logica.
14. Delen van het zelfverklaarde anti-oorlogs links zijn het hiermee eens en zijn bereid Oekraïne permanent over te laten aan de genade van het Russische regime, hetzij uit anti-VS kampisme of pacifisme. Wij geloven dat elke ‘vrede’ die op dergelijke voorwaarden is gebaseerd en tegen de wil van het Oekraïense volk wordt opgelegd, slechts de opmaat zal zijn voor meer bezetting en geweld in de toekomst. Nu is het tijd voor links om een eigen geloofwaardige strategie voor veiligheid op te bouwen, gebaseerd op participatie en controle door het volk. Dat is crucialer dan ooit geworden in het licht van de inter-imperialistische ‘deals’ die Trump en Poetin hebben gesloten.
De enige duurzame oplossing voor deze oorlog kan worden bereikt door:
– niet-erkenning van de annexaties en de volledige terugtrekking van de Russische troepen;
– het onderwerpen van alle onderhandelingen en overeenkomsten aan de democratische controle van het volk;
– ervoor te zorgen dat Oekraïne zichzelf kan verdedigen tegen toekomstige imperialistische invallen.
Een duurzame vrede is alleen mogelijk als die gebaseerd is op:
– het recht van Oekraïne en zijn samenstellende minderheden om in vrijheid hun toekomst te bepalen en hun culturen te ontwikkelen, onafhankelijk van externe druk, de belangen van de oligarchen, neoliberale regimes of extreemrechtse ideologieën;
– de eerbiediging van politieke-, sociale- en arbeidsrechten, waaronder het recht op staking, vreedzame vergadering en vrije verkiezingen;
– het recht van alle vluchtelingen en mensen die door de oorlog ontheemd zijn geraakt om naar huis terug te keren of zich te vestigen in de landen waar zij momenteel verblijven;
– de ontmanteling van Poetins dictatuur en de vrijlating van alle politieke gevangenen en krijgsgevangenen.
Wij zien onze strijd tegen de oorlog in Oekraïne als onderdeel van een strijd tegen militarisme en imperialisme. De strijd tegen de oorlog en voor internationale solidariteit vereist:
– ontmanteling van alle militaire blokken: van de NAVO, CSTO en AUKUS;
– vestiging van een systeem van internationale betrekkingen gebaseerd op gelijkheid van alle naties, controle van onderop, open diplomatie en veroordeling van alle vormen van imperialistische en nationalistische agressie;
– kwijtschelding van de Oekraïense schuld;
– de oprichting, onder controle van de Oekraïense burgers, van een fonds voor wederopbouw, defensie en verbetering van de levensomstandigheden, gefinancierd door uitzonderlijke belastingen op de winsten van westerse kapitalisten die zaken deden met hun Russische tegenhangers en de winsten van wapenbedrijven en andere oorlogsprofiteurs, evenals door de onteigening van het vermogen van Russische en Oekraïense oligarchen.
Nederlandse vertaling redactie Grenzeloos. De minderheidsresolutie staat onder deze resolutie op Fourth International.
